Radiatsiyaning suv molekulasiga bevosita tahsiri ( suv radiolizi
). Ionlantiruvchi nurlar tahsirida suvda, suv molekulasining ‘archalanishi yuz
beradi. Jarayon, suv molekulalarining oddiy, yuksak qo’zg’algan va ionlangan
holatlaridan boshlanadi. Bunday hodisalar umuman kvant energiyasi 4-30 eV
kattaliklari oralig’ida sodir bo’ladi. Yuksak qo’zg’alish va ionlanish, hodisalari
energiyaning 12eV darajasidan boshlanib, energiyaning 30 eV gacha bo’lgan zonani
qamrab oladi.
Jarayonni, umum tarzda, quyidagicha tasvirlash mumkin.
h
N 2 O
N 2 O *
N
+ ON
h
N 2 O
N 2 O *
N
+ ON' N 2 O +
N + + ON
ē +N 2 O
N 2 O¯
N
+ ON - ē +N +
N
ē+ N 2 O
ye gidr.
h
N 2 O
N 2 O + + ye
- Tuban qo’zg’alish energiyasiga ega bo’lgan suv molekulalardan hosil bo’lgan
birlamchi mahsulotlar - N
, ON
fazada o’zaro yaqin joylashganliklari uchun, qayta
birikib (rekombinatsiya) dastlabki suv molekulasini hosil qiladi. Yuksak qo’zg’algan
holatdagi suv molekulasi (N
~
2
O
* ) ‘archalanganda, hosil bo’lgan radikallar fazoviy
ajralgan bo’lib, darrov rekombinatsiyalana olmay, biron-bir radikal yoki molekula bilan
to’qnashmaguncha, erkin holatda mavjud bo’lib tura oladi.
Rekombinatsiyaning quyidagi turlari ham yuz berishi mumkin:
