N
+N
N 2 ON
+ON
N 2 O 2 . Suv molekulasining ionlanishi natijasida, sxemada ko’rsatilganidek, suvning
musbat zaryadli ioni va urib chiqarilgan elektron hosil bo’ladi. Hosil bo’lgan elektron
katta energiyaga ega bo’lsa, duch kelgan molekulani ionlantirishi mumkin.SHu xil bir
nechta to’qnashishlardan so’ng, elektron energiyasi kamayib, ionlash qobiliyatidan
mahrum bo’ladi. Bunday elektron suv molekulasining radial qutblanish doirasiga kirib
qolgudek bo’lsa, u bilan o’ziga xos, noyob birikma -
gidratlangan elektron ye
-
gidr
.
hosil qiladi. Mazkur kom’leks yuksak kimyoviy faollikka ega bo’lib, duch kelgan
molekula bilan tahsirlashib, reaktsiyaga kirishadi. Toza suvda gidratlangan elektronning
yashash davri 1 ms gacha yetib boradi.
SHunday qilib, suv radiolizi natijasida, quyidagi mahsulotlar hosil bo’ladi:
N 2 O
N
+ON
+e - gidr +N 2 +N 2 O 2 +N 3 O + . Bu yerda
N 3 O + -gidroksoni ioni deb atalib, gidratlangan elektronning manfiy
zaryadini kom’ensatsiyalovchi, N
+
ionini ifodalashning o’ziga xos shaklidir.
Suv radiolizi natijasida hosil bo’lgan mahsulotlarni, mavjud fizikaviy hamda
kimyoviy metodlar yordamida aniqlash mumkin.
Suv radiolizi mahsulotlari o’z navbatida quyidagi ikkilamchi mahsulotlarni hosil
qiladi:
kislorod mavjud sharoitda -