Mavzu: Kichik maktab yoshidagi oʻquvchilarda vaqt va fazoviy idrokni shakllantirish. Reja
Yüklə 483,05 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Mavzu: Kichik maktab yoshidagi oʻquvchilarda vaqt va fazoviy idrokni shakllantirish. Reja: I.Kirish.B Kirish takomillashtirish chora-tadbirlari O‗zbekiston Ma‘lumki, maktabgacha yoshdagi bolalarga ta‘lim-tarbiya berishning asosiy vazifalari bolalarni jismoniy, ruhiy, aqliy va ma‘naviy jihatdan rivojlantirish, ularning tug‗ma layoqati, qiziqishi, ehtiyoji va imkoniyatlarini hisobga olgan holda milliy va umuminsoniy qadriyatlar asosida tarbiyalashdan iborat. Maktabgacha ta‘lim yoshidagi bolalarga ta‘lim berish jarayonini takomillashtirishda bo‗lajak pedagoglarning ilmiy va uslubiy ta‘minlanganligi, ularning kasbiy tayyorgarligi asosiy masalalardan sanaladi. Ayniqsa, bolalarda matematik tasavvur va bilimlarni rivojlantirish ularning intellektual jihatdan yetuk insonlar bo‗lib ulg‗ayishida o‗ziga xos o‗ringa ega. Kichik maktab yoshidagi o'quvchilarning barcha o'qish faoliyati qat‘iy ravishda maqsadga muvofiqlashtirilgan hisoblanadi. Birinchidan, o'quvchilar o'qish, yozish, va hisoblash malakasini egallashlari, arifmetika, ona tili, tarix, geografiya va tabiy fanlardan tortib, geometriyaning elementar asoslaridan ancha katta hajmda bilimni Respublikasining ilk va maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qo‘yiladigan Davlat talablari, ―Ilk qadam‖ Davlat o‘quv dasturi, ―O‗zbekiston Respublikasi maktabgacha ta‘lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish Kontseptsiyasi‖ kabi me`yoriy-huquqiy hujjatlarning qabul qilinishi maktabgacha ta‘lim tizimi sifati va samaradorligini oshirishda alohida ahamiyat kasb etadi. to‗g‗risida‖gi qarori, Bugungi kunda mamlakatimizda barcha sohalarda keng ko‗lamli islohotlar amalga oshirilib, soha rivojlanishiga xizmat qilmoqda. Ayniqsa, maktabgacha ta‘lim sohasida tubdan o‗zgarishlar bo‘lib, maktabgacha yoshdagi bolalarning ta‘lim-tarbiya olishi masalasi davlat darajasidagi dolzarb masalaga aylandi. Bu borada Prezidentimiz Sh.Mirziyoyev tashabbusi bilan amalga oshirilayotgan ishlar, qabul qilinayotgan farmon va qarorlar dasturul amal bo‗lib xizmat qilmoqda. Maktabgacha ta‘lim vazirligining tashkil etilishi, Prezidentimiz tomonidan ―2017- 2021-yillarda maktabgacha ta‘lim tizimini yanada takomillashtirish chora- tadbirlari to‗g‗risida‖gi 2707-sonli Qaror, O‘zbekiston Respublikasi ―Maktabgacha ta‘lim va tarbiya to‘g‘risida‖gi qonuni, Maktabgacha ta‘lim tizimi boshqarishni orttirishlari kerak. Ikkinchidan, bolaning bilim darajasi va bilish qiziqishlari kengayadi hamda rivojlanadi. Uchinchidan esa, bilish jarayonlarining taraqqiyoti, aqliy rivojlanishi yuzaga keladi. Faol mustaqil faoliyat uchun qobiliyati shakllanadi va nihoyat o'qishga bo'lgan yo'nalish, o'qishga nisbatan ma'suliyatli munosabat hissi tarkib topa boshlaydi. Jumladan, bola idrokining o'tkirligi, sofligi bilan farq qiladi. Kichik maktab yoshidagi bolalar diqqatining asosiy xususiyati sifatida esa uning ixtiyoriy zaifligini keltirish mumkin. Aynan shu yoshda diqqatni iroda kuchi bilan moslash va uni boshqarish imkoniyati cheklangan bo'ladi. Kichik maktab yoshidagi o'quvchilarda xotira jarayoni haqida so'z yuritadigan bo'lsak, bu davrda so'z mantiq xotirasining va ma'nosiga tushunib esda olib qolishning roli va uning salmog'i kuchayadi, tartibga solish imkoniyatlariga bo'ladi. Birinchi signal sistemasi faoliyatining nisbatan ustunligi tufayli kichik maktab yoshidagi bolalarda so'z mantiq xotirasi deb atalgan xotiraga qaraganda ko'rgazmali-obrazli xotira ko'proq rivojlangan bo'ladi. Kichik maktab yoshidagi bolalar qoida va tushuntirishlarga qaraganda konkret ma‘lumotlarni, voqeliklarni, qiyofalarni, narsalarni va faktlarni tez esda saqlab qoladilar va xotiralarida mustahkam saqlaydilar. Maktabgacha yoshdagi bolalar ta‘lim-tarbiyasiga qo‗yiladigan davlat talablarini bajarish, O‗zbekiston Respublikasi hududida faoliyat ko‗rsatayotgan mulkchilik shakli va idoraviy tuzilishidan qat‘iy nazar, barcha ta‘lim muassasalari uchun majburiydir. Prezidentimiz Sh.Mirziyoyev ham rejalashtirilgan barcha ishlarni amalga oshirish ko‗p jihatdan yoshlarimiz, fuqarolar va ularning vatanparvarligi, insoniyligiga bog‗liq ekanini ta‘kidlaydi: «Biz mamlakatimizning istiqboli yosh avlodimiz qanday tarbiya topishi, qanday ma‘naviy fazilatlar egasi bo‗lib voyaga yetishiga, farzandlarimizning hayotiga nechog‗li faol munosabatda bo‗lishiga, qanday oliy maqsadlarga hizmat qilishiga bog‗liq ekanini hamisha yodda tutmog‗imiz kerak». Yosh avlodni o‗z xalqi, jamiyati va yurtiga fidoyilik, kelajak taqdiri uchun mas‘ullikni his etish, boy milliy madaniy me‘rosimiz va qadriyatimizga hurmat bilan asrab-avaylash ruhida tarbiyalash jamiyatimiz oldida turgan kechiktirib bo‗lmas vazifa ekan, bunda barcha ta‘lim - tarbiya ishi bilan shug‗ullanuvchi xodimlardan ulkan ishlarni bajarish talab etiladi. Maktab oldiga yangi maqsadlarning qo‗yilishi bilan maktabgacha ta‘lim tashkilotida matematik ta‘lim berish mazmunining tubdan o‗zgarishiga olib keldi. Bolalariga matematikadan samarali ta‘lim berish uchun bo‗lajak tarbiyachi maktabgacha yoshdagi bolalar uchun ishlab chiqilgan ―Maktabgacha yoshdagi bolalarda matematik tasavvurlarni shakllantirish‖ kursini chuqur o‗zlashtirib olmog‗i lozim. Yüklə 483,05 Kb. Dostları ilə paylaş:
|