Mavzu: Kvant xromodinamikasi va kuchlarning umumlashgan nazariyasi. Kirish

3-rasm. Noturg‘un rezonatorda nurlarning yurishi va asosiy parametrlari F1 va F2 1 va 2 ko‘zgu fokuslar

Bir rezonatorda yorug‘lik nurlarini harakatini ko‘rdik. Endi bu nur qanday vujudga kelishini ko‘raylik. Lazerlarni turlari qanday bo‘lishidan qat’iy nazar ular uch tarkibiy qismdan iborat bo‘ladi: aktiv element, to‘ldirish qurilmasi va optik rezonator. Lazerning asosiy qismi – aktiv element – qattiq jism, gaz yoki suyuq modda bo‘lishi mumkin.

4-rasm. Lazer sxemasi. 1-rezonator, 2-damlash manbai, 3-go‘zgulararo soha

Aktiv element asosini dielektrik, yarimo‘tkazgich yoki suyuqlikdan iborat massa tashkil etadi. Uni ichiga qo‘zg‘olishi mumkin bo‘lgan aktiv markazlar kiritiladi. Masalan, yarimo‘tkazgichda 2 ta energetik sathli kirishma atom, gazlarda. Har xil energiyalarda ionlanuvchi atom yoki molekulalar. Rezonatorni nurlariga qarab aktiv qismda elektromagnit maydon intensivligi taqsimoti har xil bo‘lishi mumkin va bu soha kautsika deyiladi. K – manbadan chiqib optic sistemadan o‘tuvchi yorug‘lik nurlarini qamrab oluvchi sirt. Kaustikaning shakli va o‘lchamlari resonator ko‘zgulari shakli va o‘lchamlariga bog‘liq.