XULOSALAR O‘simliklarda mikroelementlar miqdori turlicha bo‘lib, u nafaqat ularning shakliga, balki tuproq tipiga, ulardagi mikroelementlar miqdoriga, bundan tashqariularning o‘simlik uchun layoqatligiga bog‘liq. To‘q tusli o‘tloq tuproqlarda o‘stirilgan g‘o‘zada bor va marganes miqdori ko‘p bo‘lsa, bo‘z tuproqlarda kam bo‘ladi. G‘o‘za barglarida bor va marganes eng ko‘p miqdorda uchrasa, poya va chanoqda bor kam, tola va chigitda esa marganes kam bo‘ladi. 1. O‘zbekiston tuproqlarida bor va marganes miqdoriga oid masala yetarlicha o‘rganilgan. Ushbu elementlar mineral shaklda ham, organic birikmaklar shaklida ham uchrashi mumkin. Tuproq kislotaligi ortishi bilan ularning harakatchanligi oshadi. 2. To‘plangan ma’lumotlar ruxli o‘g‘itlarni birinchi navbatda fosforli o‘g‘itlardan yuqori dozada foydalaniladigan hududlarda va fosfatlarga ko‘ra yuqori unumdor ( P2O5 30 mg/kg dan ortiq) tuproqlarda qo‘llash maqsadga muvofiqligini ko‘rsatadi. 3. G‘o‘za ruxli mikroo‘g‘itlarni qo‘llash hisobiga o‘simlikning o‘sishi, meva tugishi yaxshilanadi, ko‘saklarning ochilishi tezlashadi, paxta hosili 2,1-4,9 s/ga oshadi va sifati yaxshilanadi. 4. Sanoat korxonalaridan chiqayotgan chiqindilarning tarkibini aniqlash, ularning zararli jihatlarini o‘rganish va chiqindilarni zararsizlantirishning optimal usullarini ishlab chiqish hamda ulardan oqilona foydalanish istiqbollarini yaratish dolzarb masalalardan biridir. 5. Kimyo sanoati chiqindilari insonlar sog‘lig‘i va atrof muhit uchun salbiy ta’sirli chiqindilardan biri hisoblanadi. Ushbu chiqindilarni zararsizlantirish va
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI Karimov I.A. Barcha reja va dasturlarimiz vatanimiz taraqqiyotini
yuksaltirish, halqimiz faravonligini oshirishga xizmat qiladi. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining majlisidagi ma’ruza. -Toshkyent. 21.01.2011.
Karimov I.A. Oziq-ovqat ekinlari ekiladigan maydonlarni optimallashtirish va ularni yetishtirishni ko’paytirish chora-tadbirlari to’g’risida. «Xalq so’zi». 2008 yil 22 oktyabr.
Karimov I.A. O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida. -T. O’zbekiston, 2012.
Yerlarning meliorativ holatini yaxshilash tizimini tubdan takomillashtirish
chora tadbirlari to’g’risida. «Qishloq hayoti». 2007 yil 15 oktyabr.
J. Sattorov, S. Sidiqov, S. Abdullayev, A. Ergashev, Z. Xaidmuhamedova,
Ya. Kulmurodova, U. Qosimov, N. Akbarov. «Agrokimyo». Cho‘lpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi Toshkent - 2011.y
Sidiqov S. Umumiy dehqonchilik. Toshkent, Universitet, 2008.
Musayev B.S. Agrokimyo (darslik). – Т.: «Sharq», 2001.
Gafurova L.A., Abdullayev S .A , Nomozov X. Meliorativ tuproqshunoslik. Milliy ensiklopediya, 2004.
Zokirov Х.Х. Agrokimyo. Toshkent, Universitet, 1998.
Abdullayev З.Л. Tuproq meliorasiyasi. Toshkent, Universitet, 2000.
12. Sattorov J.S. Tuproqdagi oziq elementlar zaxirasini saqlash va ko'paytirish usullari va rezervlari. Toshkent, Agroizdat, 2004.
13. Т.Саттаров ва б./ Ўсимлик ривожланишида кальцийнинг роли,
Биоорганик кимё муаммолари. Республика ёш кимёгарлар конференцияси. Наманган. 2011 й. III-сон. 25-26 ноябр.