Mavzu. Qishloq xo’jaligida yer fondi resurslari va undan foyalanish samaradorligi

SÌ 
SFK= 
SÌÌ 
SÌ 
; yoki 
SÌÌ 
 
x100;
Bunda: SFK-suvdan foydalanish koeffitsienti yoki foizi; 

---

SM-haqiqatda sug’orilgan maydon, ga; 
SMM-sug’orilishi mumkin bo’lgan maydoni,ga. 
Buni aniqlash natijasida suvdan foydalanish darajasi belgilanadi. Bu ko’rsatkichni 
aniqlashda ekinlarga suv byerish me’yoriga alohida e’tibor byerish maqsadga muvofiqdir. 
CHunki unga rioya qilinsa, albatta, suvdan foydalanish darajasi yuqori bo’ladi. Demak, 
uning darajasi, ya’ni koeffitsienti 1 dan yoki 100 foizdan yuqori bo’lmasligi lozim. Agarda 
yuqori bo’lsa, unda ekin maydonlari sifatli sug’orilgan bo’lmaydi. 
mahsulotlar yetishtirilganligi hamda necha so’mlik yalpi mahsulot va yalpi daromad, 
sof foyda olinganligi aniqlanadi. 
e) Sug’orish sistemasi (tizimi)dan foydalanish koeffitsienti. Uning darajasini aniqlash 
uchun shu tizimning oxirida ekinlarni sug’orish maqsadida byerilgan suv miqdorini shu 
tizim boshida olingan suv miqdoriga taqsimlash zarur. Bunda quyidagi tenglikdan 
foydalanish mumkin: 
SÒÎEBS 
STFK= 
SÒBÎSÌ 
;
Bunda: STFK – sug’orish sistemasi (tizim)dan foydalanish koeffitsienti; 
STOEBS – sug’orish tizimining oxirida ekinlarga byerilgan suv miqdori; 
STBOSM – sug’orish tizimining boshida olingan suv miqdori. 
Bu ko’rsatkich darajasi yoki koeffitsienti 1 ga intilishi kyerak. CHunki sug’orish 
sistemasining boshida olingan suv ekin maydonlariga to’liq yetkazilishi lozim. Agar uning 
darajasi past bo’lsa, demak, suvning ma’lum miqdori tizim davomida yoki parlangan yoki 
tuproqqa sizib ketgan yoki oqib ketgan bo’lishi mumkin. Bu ko’rsatkich sistemaning 
holatini ham isbotlaydi. 
Yuqorida ko’rsatilgan ko’rsatgichlar tizimidan foydalangan holda tarmoqda yoki 
qishloq xo’jalik subektlarida suvdan foydalanish darajasini hamda samaradorligini aniqlash 
natijasida ularning faoliyatini to’liq tahlil qilish mumkin. SHndan so’ng suv resurslaridan 
istiqbolda foydalanish chora-tadbirlarini asoslangan holda ishlab chiqish mumkin.