Mavzu: tub sonlar

MAVZU:ARALASH KASRNI QO’SHISH VA AYIRISH

• ARALASH KASRNI QO’SHIB AYIRGANIMIZDA NOTO’G’RI KASRGA AYLANTIRIB KEYIN NOTO’G’RI KASRNI QO’SHIB AYIRGANIMIZ KABI BAJARAMIZ YOKI BUTUNDAN BUTUNNI AYIRIB 1-KASRNI AYIRMANI YOZIB KASRNI UZINI YOZAMIZ VA 2-KASRNI BUTUNSIZ UZINI YOZMIZ VA NOTO’G’RI KASRGA AYLANTIRIB BOYA AYTGANIMDEK AYIRIB QUSHAMIZ. HA AYTGANCHA QO’SHIB AYIRISDA MAXRAJI HAR XIL BULSA UMUMIY MAXRAJ BERISH ESDAN CHIQMASIN.

MAVZU: KASRLANI QISAQRTIRISH

BIZ KASRLARNI QISQARTIRGANIMIZDA FAQAT MAXRAJ VA SURATNI QISQARTIRAMIZ BIZ KASRLARNI FAQAT KASRLARNI KO’PAYTIRA YOTGANIMIZDA QISQARTIRQMIZ MASALAN: 2/5*15/24=3/12=1/4. 2 BILAN 24NI QISQARTIRAMIZ. 2 BILAN 24 2GA QISQARADI VA JAVOB 1 VA 12 CHIQADI, 5 BILAN 15 ESA 5GA QISQARADI VA JAVOB 1 VA 3 BULADI BIZ ENDI 1 SURATGA 3 SURATNI KP’PAYTIRAMIZ, 1 MAXRAJGA 12 MAXRAJNI KO’PAYTIRAMIZ VA JAVOB= 3/12 BU SON HAM 3GA QISQARADAI VA 1/4GA TENG BULADI. BIZ QISQARTIRGANIMIZDA MAXRAJ VA SURATGA BULINADIGAN 1TA SONGA BUINADI MASALAN: 9/24 3GA QISQARADI VA 3/8 CHIQADI 3VA 8 HECH QANDAY SONGA BO’LINMAYDI.

MAVZU: KASRNI TESKARI QILISH

• KASRNI TESKARI QILGANIMIZDA SURAT MAXRAJGA, MAXRAJ SURATGA UTADI MASALAN:2/5=5/2=2,1/2.

MAVZU: KASRLARNI KO’PAYTIRISH VA BO’LISH

• KASRLARNI KO’PAYTIRGANIMIZDA UMUMIY MAXRAJ BERMAYMIZ TO’G’RIMA T’G’RI SURATGA SURATNI, MAXRAJGA MAXRAJNI KO’PAYTIRAMIZ AGAR QISQARTIRISH KERAK BO’LSA QISQARTIRAMIZ MASALAN: 15/20*7/21=35/140. 15 VA 21 3GA QISQARADI VA 5 VA 7 CHIQADI. 5*7=35 20*7=140. 35/140=1/4. 35 VA 140 35GA QISQARADI VA ¼ CHIQADI. ANA ENDU BO’LSAK BIZ KASRLARNI BO’LGANIMIZDA 1-KASRNI UZINI IKKINCHISINI ESA TESKARISINI YOZAMIZ VA BIR BIRIGA KO’PAYTIRIMIZ.

MAVZU: ARALASH KASRLARNI KO’PAYTIRISH VA BO’LISH

• BIZ ARALASH KASRNI NOTO’G’RI KASRGA AYLANTIRIB UNI ODDIY KASR KABI BO’LMIZ VA KO’PAYTIRAMIZ KERAK BO’LSA QISQARTIRAMIZ MASALAN: 2,2/4*5,6/8=10/4*46/8=5/2*23/4=115/8=14,3/8 BU KO’PAYTIRISH AMALI.
• 3,2/4:5,6/7=14/4:41/7=14/4*7/41=98/164=14/33.