Mavzu: ALGEBRAIK VA TRANSSENDENTAL SONLAR. "Transendental" so'zi odatda transsendental meditatsiya va turli ezoterizm bilan bog'liq. Ammo uni to'g'ri ishlatish uchun uni hech bo'lmaganda "transsendental" atamasidan ajratib olish va maksimal darajada - Kant va boshqa faylasuflar asarlaridagi rolini esga olish kerak.
Bu kontseptsiya lotincha transcendens - "o'tish", "yuqori", "ortiqqa o'tish" dan keladi. Umuman olganda, bu empirik bilim uchun asosli bo'lmagan yoki tajribaga asoslanmagan narsani anglatadi. Ushbu atama uchun zarur shart-sharoitlar neoplatonizm falsafasida paydo bo'ldi - yo'nalishning asoschisi Plotinus Yagona ta'limotini yaratdi - na fikr kuchi bilan, na hissiy tajriba yordamida bilib bo'lmaydi. “Yagona mavjudot emas, balki uning ota-onasidir”, deb tushuntiradi faylasuf.
"Transendental" atamasi Immanuil Kant falsafasida to'liq ochib berilgan bo'lib, u ongdan mustaqil ravishda mavjud bo'lgan va bizning his-tuyg'ularimizga ta'sir qiladigan narsalarni tavsiflash uchun ishlatilgan, shu bilan birga amalda ham, nazariy jihatdan ham tubdan noma'lum bo'lib qoladi. Transsendensiyaning qarama-qarshi tomoni -: bu ob'ektning ajralmasligini, qandaydir sifatining ob'ektning o'zi bilan ichki bog'lanishini yoki ob'ektni bilish mumkinligini anglatadi. shaxsiy tajriba. Misol uchun, agar biz koinot qandaydir yuqori rejaga muvofiq yaratilgan deb hisoblasak, rejaning o'zi biz uchun transsendentdir - biz bu haqda faqat faraz qilishimiz mumkin. Ammo agar bu dizayn haqiqatan ham mavjud bo'lsa, uning oqibatlari biz uchun immanent bo'lib, o'zini namoyon qiladi jismoniy qonunlar va biz o'zimizni topadigan holatlar. Shuning uchun, ba'zi teologik tushunchalarda Xudo transsendentdir va u yaratgan mavjudotdan tashqaridadir.
Algebraik sonlar - koeeffisentlari butun sonlardan iborat bo’lgan ko’phadlarning idizlari. Algebraik sonlar bo’lmagan sonlar transsendent sonlar deyiladi.
Ferma teoremasi isboti asosida butun algebraik sonlar arifmetikasini yanada rivojlantirdi, teoremaning isbotini muayyan butun sonlar to’plami uchun holatini keltirib chiqarishga muvaffaq bo’ldi. Undan keyingi izdoshlari Ferma teoremasini n<5500 bo’lgan barcha hollar uchun keltirib chiqarishga sonlar transsendent son bo‘lavermaydi. Masalan,
Mavzu:Taqribiy hisoblashlar va ularning tadbiqi
5500>