Mavzu: Uranning fizik kimyoviy xususiyatlari O’qituvchi: Ro’ziyev Mansur

Uranning kimyoviy xususiyatlari
Uran atomining tashqi elektron qobig'ining konfiguratsiya-sini egallaydi. Uran reaktiv metal xisoblanadi.
Uran, ko'plab d-elementlar singari, bir qator ijobiy oksidlanish holatlari bilan ajralib turadi. Eng barqaror oksidlanish holati +6. Ushbu holatda uran oltinchi guruh elementlarining to'liq elektron analogi xisoblanadi, ammo U6 + va W6 + ionlari radiusidagi sezilarli farq elementlarning kimyosini faqat rasmiy holga keltiradi (yuqori oksidlarning bir xil tarkibi, ba'zi bir oksanionlar).
Yupqa uran kukuni havoda o'z-o'zidan yonadi, 150-175 ° C haroratda U3O8 hosil qiladi.
Yuqori haroratlarda uran suv bug'i bilan oson reaksiyaga kirishadi:
250 ° C - 300 ° C gacha qizdirilgan metall uran vodorod bilan reaksiyaga kirib, uran gidridini hosil qiladi. Yuqori haroratlarda uran gidridi teskari ravishda vodorodni chiqaradi. Ushbu xususiyat reaktiv uran kukunini olish imkonini beradi - karbid, nitrit yoki uranning galogenini sintez qilish uchun yaxshi boshlang'ich materialdir. Uran (III) gidridini sintezi reaksiya bilan amalga oshiriladi: va uran (III) deuteridi - reaktsiyaga ko'ra:
UH 3 ning shakllanishi mos ravishda H 3 bosimiga va haroratga bog'liq.
Kam bosimda tayyorlangan UH3 nozik qora kukunlardir. Yuqori bosimda uzunligi 6 mm gacha bo'lgan tolali kristallar hosil bo'ladi. Siqilgan UH3 bo'laklari metallga o'xshaydi. Uran gidridining ikkita kristal modifikatsiyasi mavjud: nisbatan past haroratlarda olingan b shakli va 250 ° C dan yuqori haroratlarda olingan b shaklarini misol qilish mumkun. UH3 yuqori piroforikdir*. Vodorodning urandagi eruvchanligi temirga qaraganda kamroq, ammo harorat oshishi bilan uning eruvchanligi oshadi.
*Piroforik plutonyum (havo ta'sirida o'z-o'zidan yonib, uni cho'g'lannishiga olib keladi)
Uran galidlari
Uran galidlari katta va muhim birikmalar sinfidir; ular yadroviy energiya dasturlarini amalga oshirishda muhim rol o'ynaydi. Shunday qilib, uran geksafloridi 235U va 238U izotoplarini keng miqyosda ajratishda qo'llaniladi; Uran tetrakloridi ushbu izotoplarni elektromagnit usul bilan keng miqyosda ajratishda xuddi shunday rol o'ynadi. Uran tetrafloridi metall uran va uran geksafloridi ishlab chiqarishning boshlang'ich tarkibiy qismidir; tetraklorid eritilgan tuzlardagi yadroviy reaktor yoqilg'isining tarkibiy qismlaridan biri sifatida kiritilgan.