Mavzu: Yaponiya byudjet tizimi. Reja: Davlat byudjeti nazorati

3.Yaponiyaning maxsus fondlari.
Yaponiya moliya tizimida maxsus fondlar muxim urin tutadi. Bu fondlarga asosan : turli avtonom va biriktirilgan budjetlar , budjetdan tashkari fondlar , maxsus smetalar va xisob rakamlari kiradi. Ularga asosan ijtimoiy va iktisodiy vazifalar yuklatiladi.
Ijtimoiy sugurta fondi sugurta kilinganlarga pensiyalar va nafakalar berish , kredit fondi kreditlar berishga ishlatiladi.Soliklardan tushgan tushumlar maxsus xisob rakamida yigilib , shu yerdan kerakli maksadlarga yunaltiriladi.
Maxsus fondlar ishlatilishi , maksadi, urniga kura davlat va maxalliy fondlarga bulinadi. Davlat maxalliy fondlari markaziy xukumat ixtiyorida bulib, investitsion , valyuta, ijtimoiy sugurta fondlariga bulinadi. Maxalliy boshkaruvda zayom fondlari xam buladi. Ishlatilishiga kura maxalliy fondlar :iktisodiy, ilmiy tekshirish , kredit , ijtimoiy, shaxsiy va mulkiy sugurta , xarbiy-siyosiy, mamlakatlararo fondlarga bulinadi.Iktisodiy fondlar -xujalik faoliyatini boshkarishga muljallangan buladi .Bundan korxonalar krezis davrida foydalaniladi.Ilmiy tekshirish fondi -ilmiy tadkikotlarga sarflanadi.
Eksport-import fondi xam mavjud bulib , bu kapitalni eksport kilishga ishlatiladi. Yaponiyada maxsus eksport-import kilishga ishlatiladi. Yaponiyada maxsus eksport-import banklari xam mavjud.Ijtimoiy fondlar axoliga xizmat kursatishga sarflanadi.Xalkaro valyuta fondi orkali ishlab chikarishni kengaytirish uchun uzok muddatli kreditlar beriladi.
Iktisodiyotning ustuvor yunalishlarini mablag bilan ta’minlash uchun budjetdan tashkari fondlar xam mavjud.
Mablaglarni markazlashtirilishi Yaponiya budjetida muxim iktisodiy va siyosiy axamiyatga ega, chunki mobilizatsiya kilinadigan daromadlar davlat tomonidan rejalashtiriladigan tadbirlarni xayotga joriy kilishda muximdir.
Mablaglarning markazlashtirilishi resurslarning erkin xarakatlantirish , ma’lum xududlarga yunaltirish imkonini beradi .
Yaponiyada davlat budjetiga katta mikdordagi pul mablaglari tuplanishi davlatda samarali moliyaviy siyosatning malga oshirilishiga keng imkoniyatlar yaratib beradi .Bu davlatga kerakli soxalarga tegishli mablaglarni uz vaktida ajratish imkonini beradi xamda davlatning mablaglar bilan boshkarish imkoniyatini kengaytiradi .