Xulosa
O‘simliklar boshqa ko‘p moddalarning, masalan, oqsillar va bir qancha organik
birikmalar tarkibiga kiradiga fosfir va oltingugurtning biologik aylanishida ishtirok
etadi. O‘simliklar nobud bo‘lib, tanasi parchalanib ketgandan kiyin bu elementlar
qaytadan tuproqqa tushadi. Shunday qilib, agar yer yuzida o‘simlik qoplami
bo‘lmaganda edi, organik olamning boshqa formalari (odam, hayvonlar) yashashi
mumkin bo‘lmas edi.
O‘simliklar inson hayotida ham katta ahamiyatga ega. Ular tarkibidagi organik
moddalar (oqsillar, uglevodlar, moylar )
ni inson non
, sabzavot, meva shaklida
iste‘mol qiladi yoki ular mollarga beriladi. Inson o‘simliklardan qurilish
materiallari, gazlama to‘qish uchun tola, qog‘oz buyumlar uchun hom ashyo,
yoqilg‘i sifatida foydalanadi.
Ulardan ko‘p dorivor priparatlar, oshlovchi va bo‘yoq moddalar ham olinadi.
O‘simliklar orasida insonga katta zarar yetkazadigan turlar ham bor. Ko‘p
bakteriyalar odam organizmiga kirib olib, xavfli kasalliklar (o‘lat, vabo, tif, sil va
boshqalar) qo‘zg‘atadi.
Boshqalari hayvonlarda og‘ir kasalliklar qo‘zg‘atadi. Ekinlarning ko‘p kasalliklari
ham parazit zamburug‘larning faoliyatiga bog‘liq. Begona o‘tlarning ham ko‘p turi
bo‘lib, ular dalalarda ekinlarni bo‘g‘ib (siqib) qo‘yadi.
Foydalaniladigan adabiyotlar:
1.
Burigin V. A., Jongurazov F. X. Botanika. Toshkent, ―O‗qituvchi‖,
1977.
2.
Kursanov A. va boshqalar. Botanika. Toshkent O‗rta va Oliy
maktab Davlat nashriyoti. 1963.
3.
Mustafayev S. M. Botanika. Toshkent, ―O‗zbekiston‖, 2002.
4.
Sahobiddinov S. S. O‗simliklar sistematikasi. Toshkent,
―O‗qituvchi‖, 1976.
5.
Xudoyqulov S. M., Nazarenko L. N. O‗simliklar sistematikasidan
amaliy mashg‗ulot. ―O‗qituvchi‖, Toshkent, 1984.
6.
Zokirov K. Z., Jamolxonov X. A. Botanikadan ruscha-o‗zbekcha
ensiklopedik lug‗at. I tom. ―O‗qituvchi‖ Toshkent, 1973.
7.
Жизнь растений. I-VI т. М. ―Просвещение‖, 1976-1986.
8.
Комарницкий Н. А., Кудряшов Л. В., Уранов А. А. Ботаника:
систематика растений. ―Просвещение‖, М., 1975.
Dostları ilə paylaş: |