Maxsus fanlarni

Nazorat savollari: 
1.
Elektron o‗quv-metodik majmua deganda nimani tushunasiz?
 
2.
Elektron o‗quv-metodik majmualar yaratish necha bosqichdan 
iborat va ularga izoh bering?
 
3.
Elektron 
o‗quv-metodik majmualarni yaratishning qanday 
tamoyillari mavjud?
 
4.
Elektron o‗quv-metodik majmuani yaratish vositalarining qanday 
sinflari mavjud?
 
5.
O‗quv-metodik majmua qanday tartibda joylashgan elementlar 
ketma-ketligida tashkil qilinadi? 

---

49 
2.4. Maxsus fanlar bo„yicha o„quv mashg„ulotlarini tashkil qilish: 
talabalarni faollashtirish uchun o„qitish shakl, usul va vositalari 
 
Kadrlar tayyorlash Milliy dasturining maqsadi — ta‘lim sohasini 
tubdan isloh qilish, rivojlangan demokratik davlatlar darajasida yuksak 
ma'naviy va axloqiy talablarga javob beruvchi malakali kadrlar 
tayyorlash tizimini yaratishdir. Bu tizim dunyoga yangi ko‗z bilan 
qaraydigan, ishning ko‗zini biluvchi, vaziyatni tahlil qilib, to‗g‗ri xulosa 
chiqarib, qaror qabul qiluvchi, kelajakni mustahkam poydevorini 
quruvchi va jamiyat taraqqiyotini ta'minlovchi kadrlar tayyorlashni eng 
muhim va mas'uliyatli vazifa sifatida amalga oshirishi lozim. Bu 
vazifani amalga oshirishda ta‘lim muassasalarida o‗quv jarayonini 
tashkil etish, fanlarni o‗qitishda o‗quv-uslubiy majmua va uning o‗quv 
jarayonini tashkil etishda qo‗llash muhim rol o‗ynaydi. Biz eng avvalo, 
kimni, qanday kadrlar tayyorlashni aniq tasavvur qilishimiz kerak. Bu 
maqsad davlat ta‘lim standartlarida o‗z aksini topadi. Standart (inglizcha 
«Standard»—norma, namuna) mahsulotni sifati, tarkibi jihatidan qa‗tiy 
belgilangan parametrlardan tashkil topgan, mahsulot, qoida, ko‗rinishdir. 
Standart keng ma'noda bir-biri bilan taqqoslash mumkin bo‗lgan 
ob‘ektlarni solishtirish uchun qabul qilingan namuna, etalon, modeldir. 
Standartlar texnik normativ hujjat sifatida ishlab chiqilib, qabul qilingan 
ma'lum me-zonlar, qoidalar, talablar kompleksidan iborat. Ular vakolatli 
organlar tomonidan tasdiqlanadi. Standartlar moddiy shaklda mahsulot 
etaloni, namuna sifatida bo‗lishi yoki turli normativ, qonun-qoida, 
talablar tarzida bo‗lishi mumkin. Standartlarni qo‗llashdan maqsad, 
mahsulotni, bajarilgan ishni sifatini ta'minlash. Ta‘lim tizimida kadrlar 
tayyorlashning davlat ta‘lim standartlarini ishlab chiqilishidan maqsad 
tayyorlanayotgan kadrlarimizni zamon talabi darajasida bo‗lishini 
ta'miniashdir. Bu standartlarda ta‘lim dargohini bitirib chiqayotgan 
talabalar qanday bilim, malaka va ko‗nikmalarga ega bo‗lishi, ularning 
qo‗lidan nima ish kelishining minimal darajasi belgilab qo‗yiladi. 
Ta‘limni standartlashtirish bu butun dunyo miqyosida ta‘limni isloh 
qilishdagi eng asosiy tendensiyalardan biri. 
Davlat ta‘lim standartlarining joriy etilishi quyidagi maqsadlar 
amalga oshirilishini nazarda tutadi:

ta‘limning yuksak sifatini ta'minlash hamda mamlakatda amalga 
oshirilayotgan chuqur farmasevtika va ijtimoiy islohotlar asosida 

---

50 
rivojlangan demokratik davlat barpo etish talablariga javob beruvchi 
kadrlar tayyorlanishini ta'minlash;

mamlakatning ijtimoiy taraqqiyoti istiqbollaridan, jamiyat 
ehtiyojlaridan, fan, texnika va texnologiyaning zamonaviy yutuqlaridan 
kelib chiqib kadrlar tayyorlash mazmunini tartibga solish;

ta‘limning 
demokratlashuviga 
insonparvarlashuviga, 
ijtimoiyligiga ko‗ra, ta‘lim oluvchilarning huquqiy, farmasevtika 
bilimlari darajasini, shuningdek, ta‘lim jarayoni samaradorligini 
oshirish;

sifatli ta‘lim xizmatlarini ko‗rsatish, ta‘lim va kadrlar tayyorlash 
sohasida shaxsning jamiyat va davlatning vazifalarini himoya qilish;

kadrlar tayyorlash sifatini va ta‘lim faoliyati mezonlari va 
tartibini baholash; 

ta‘lim jarayoni va kadrlar tayyorlashning izchilligi va 
uzluksizligini ta'minlash, ta‘limning barcha turlari va kurslarida o‗quv - 
tarbiya jarayonini maqbullashtirish;

mehnat va ta‘lim xizmatlari bozorida raqobatbardoshlikni 
ta'minlash. Shu maqsadlarni amalga oshirish uchun davlat ta‘lim 
standartlarining vazifalari belgilandi, ular:

ta‘lim sifatiga va kadrlar tayyorlashga ko‗rsitiladigan ta‘lim 
xizmatlariga nisbatan qo‗yiladigan maqbul talablarni belgilash; 

ta‘limga va uning keyingi natijalariga, ta‘lim oluvchilarning 
bilim va kasbiy malakasi darajasini vaqti-vaqti bilan baholash tartibi va 
tartibotiga, shuningdek, ta‘lim faoliyati ustidan nazorat qilishga nisbatan 
qo‗yiladigan tegishli talablarni belgilovchi me'yoriy bazani yaratish;

xalqning boy ma'naviy merosi va umuminsoniy qadriyatlar 
asosida ta‘lim oluvchilarning ma'naviy-axloqiy tarbiyasining samarali 
shakllari va usullarini joriy etish;

ta‘limning barcha turlari mazmunini hamda olib boriladigan 
ta‘lim va tarbiyani kelishib olish, ularning o‗zaro bog‗liqligini uzluksiz 
ta‘lim tizimida va kadrlar tayyorlashda izchillikni ta'minlash;

pedagogik texnologiyalariga va axborot bilan ta'minlanishiga, 
ta‘lim darajasini nazorat qilishga, ta‘lim muassasalarida ta‘lim 
oluvchilar va ularni bitiruvchilarning malakasiga nisbatan me'yorlar va 
talablarni belgilash;

---

51 

ta‘lim va kadrlar tayyorlash sifatiga baho berishning xolis 
qismini, 
ta‘lim muassasalarining attestatsiyadan o‗tkazish va 
akkreditatsiya qilishni joriy etish;

kadrlarni maqsadli va sifatli tayyorlash uchun ta‘lim, fan va 
ishlab chiqarishning samarali integratsiyasini ta'minlash;

milliy standartlar talabi bilan ta‘lim sifati va kadrlar 
tayyorlashning xalqaro talablarga muvofiqligini ta'minlash.