Maye mexanikasi Maye mexanikasi elmi və onun mexanikada rolu

Hidrostatikanın əsas tənliyi

Maye yalnız öz ağırlıq qüvvəsi altında müvazinət­də­dir, yəni mayeyə həcmi qüvvə­lərindən yalnız ağırlıq qüvvəsi təsir edir. Onda həcmi qüvvə­nin təcilinin oxlar üzərindəki proyek­siyaları aşağıdakı kimi olacaq

Şəkil

Bu qiymətləri (6) differensial tənlikdə yerinə yazaq
.
Bu tənliyi inteqrallayıb müvazinətdə olan maye içərisində istənilən nöqtədəki, məsələn A nöqtəsindəki təzyiqi tapaq
.
.
Deməli,
.
Bu hidrostatikanın əsas tənliyidir.
olduğu üçün
.
Bu tənliyi araşdıraq.
P – müvazinətdə olan maye içərisində istənilən nöqtədəki tam təzyiqidir; P₀ – mayenin sərbəst səthindəki təzyiqdir.
Bütün nöqtələrində təzyiqi eyni olan səthə sərbəst səth deyilir. Yəni, P = const.
Onda dP = 0 sərbəst səthin tənliyi olacaq.
Əgər qabın ağzı açıq olarsa sərbəst səthdəki təzyiq atmos­fer təzyiqi olacaq. Təzyiq ölçülən nöqtədən sərbəst həddə qədər olan məsafə h-dır.

artiq təzyiq adlanır. Yəni mayenin çəkisindən yaranır.

Təzyiqin qrafiki göstə­ril­məsinə təzyiq epyurası de­yilir. Hid­rostatikanın əsas tənliyi bir dərəcəli olduğu üçün onun qrafi­ki düz xətt olacaqdır. Deməli, qrafikin qurmaq üçün iki nöqtənin tapılması kifay­ətdir. . oabd tam təzyiq epyu­rası, oabc sərbəst səthdəki təz­­yiq epyurası, ocd artıq təz­yiqin epyurası.