Mazmun Titul varog'i

Plastmassadan tayarlanǵan detallarni sabıwdıń
ayriqsha qásiyetleri.

Áwele sonı da aytıw kerek, tiykarlanıp termoplastlardan tayarlanǵan elementlergine sabıw usılı menen jalǵanıwı múmkin. Ulıwma alǵanda, konstruksiyası hám sabıw usılları tárepinen plastmassadan jasalǵan detallarni sabıw metall elementlerdi sabıwǵa júdá uqsas. Plasmassa detallarni ul'tratovush hám joqarı chastotalı júzimnen paydalanıp, sonıń menen birge, bir-birine jaǵıw jolı menen sabıw da múmkin. Bunnan tısqarı, metallarda japsar jiktiń bekkemligi detal' materialınıń bekkemligine derlik teń boladı, plastmassalarda bolsa jiktiń bekkemligi detalnikidan sezilerli dárejede parıq etedi. Mısalı, uchma-úsh jiktiń qırqılıw menen iymeyiw degi bekkemligi tiykarǵı material bekkemliginiń 65 prosentini, sozılıw daǵı bekkemligi 75 prosentini, qısılıw daǵı bekkemligi 85 prosentini quraydı. Metallardı sabıwda jik ornın bir neshe mıń gradusqa qızdırıw kerek bolsa, plasmassalar ushın 2000-3000 S temperatura jetkilikli.

Plastmassa japsar birikpeleri tómendegi formulalar tiykarında esaplanadı :
uchma-úsh jikler ushın P= ls (37)
uchma-úsh jikler ushın P= 0,7 kl (38)
bul jerde P-nagruzka ; hám japsarlanıp atırǵan element materiallardıń sozılıwı daǵı hám jılısıwı daǵı ruxsat etilgen kernewleri; jiklerdiń bekkemlik koeffisienti (uchma-úsh jikler bul koeffisient 0, 7-0, 75 etip, ústpe-úst jikler ushın bolsa 0, 65 etip alınadı ).
Termoreaktiv plastmassadan tayarlanǵan detallarni sabıw usılı menen biriktirip bolmaydı. Sol sebepli bunday detallar jelimlew jolı menen biriktiriladi. Jelimlew usılı bolsa sońǵı jıllarda sanaatda keń kólemde qollanila basladı. Jelimlab biriktiriw ushın, kóbinese, sintetik aspanlar tiykarında tayarlanǵan jelimler isletiledi.
Máseleler.

1-másele. Shózatuǵın P =15600 kG kúsh tásirinde hám 21-formadaǵı sıyaqlı etip tayarlanǵan japsar jiktiń uzınlıǵı anıqlansin. Kishi listning eni b =80 mm; qalıńlıǵı s =10 mm ruxsat etilgen kernew

Ye ch i sh: jiktiń shózatuǵın P kúshke shıdam bere alatuǵın ulıwma uzınlıǵın (29 ) ańlatpadan k=s ekenligin itibarǵa alıp tabamız :
l=2 lyon+lp=
Máseleniń shártiga kóre lp=b=80 mm bolǵanı ushın :
2 lyon= l- lp=240 -80=160 mm
boladı. Sonday eken, lyon=80 mm

2-másele. iyiliwshi moment M =80000 kGsm, shózatuǵın kúsh P=1000 kG tásirinde bolǵan hám 22-formadaǵı sıyaqlı etip tayarlanǵan birikpediń bekkemligin támiyinleytuǵın japsar jik ólshemleri anıqlansin. Listning qalıńlıǵı s=12 mm, eni b=200 mm hám ruxsat etilgen kernew 660 k/

Sheshiw: áwele (30 ) ańlatpadan paydalanıp, birikpege tek iyiliwshi moment tásir etedi dep shama menen oylaymız -de, qaptal jiktiń ámeliy uzınlıǵın tabamız :

lyon=

Jiktiń isenimligini asırıw maqsetinde lyon = 50 mm dep qabıl etemiz.

lyon hám lp ni bilgen halda jiktiń ulıwma bekkemligin tekseremiz.
(29 ) ańlatpaǵa kóre

(30 ) ańlatpaǵa kóre

(31) ańlatpaǵa kóre bolsa

boladı. Sonday eken, qabıl etilgen uzınlıq boyınsha tayarlanǵan jiktiń bekkemligi qánaatlanarli bolıp tabıladı.