Мцяллиф адлы кимйяви реаксийалар

Kimya məktəbdə

“METALLAR VƏ ONLARIN ÜMUMİ XASSƏLƏRİ” MÖVZUSUNUN TƏDRİSİNDƏ FİZİKA İLƏ ƏLAQƏLƏNDİRMƏ TƏCRÜBƏSİNDƏN
M. Fərəcov

Pedaqoji elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

S. Axundova

Səbail rayonunun 49 saylı məktəbin müəllimi
Ümumtəhsil məktəblərinin VIII-IX sinifləri üçün minimum proqramlarında qeyri-üzvi kimya kursunun mövzularının fizika kursu ilə əlaqəli tədrisinə aid geniş imkanlar mövcuddur.

“Ilk kimyəvi anlayışlar” bölməsində :maddələrin fiziki xassələri, molekullar və atomlar, atomların tərkibi, Avoqadro sabiti, Avoqadro qanunu, qazların molyar həcmi, qazların normal şəraitdəki sıxlığı və nisbi sıxlığı, qazların həcmi anlayışlarının nisbətləri; “Su. Məhlullar”, “Kimyəvi reaksiyaların sürəti”, “Kimyəvi tarazlıq”, “Dövri qanun, kimyəvi elementlərin dövri sistemi və atomun quruluşu”, “Kimyəvi rabitə”, “Maddələrin quruluşu”, “Elektrolitik dissosiasiya”, “Metallar və onların ümumi xassələri” kimi mövzuların fizika ilə əlaqəli tədrisinin həmi elmi, həmi də praktik əhəmiyyəti vardır. Qabaqçıl pedaqoji təcrübəyə malik olan kimya müəllimlərinin fəaliyyətində fənlərarası əlaqəyə diqqət yetirilməsinə və şəxsi təcrübəmizə əsaslanaraq “Metallar və onların ümumi xassələri”nə aid tədris vahidinin planlaşmasını aşağıdakı kimi aparırıq:

sN	Mövzular	Saat	Tarix	Strategiya	İnteqrasiya	Resurslar	Evə tapş.
1.	Dövri sistemdə metalların möqeyi. Atomlarının quruluşu. Kristal qəfəslərinin quruluşu. Metal rabitəsi	1		Müsahibəli şərh, müstəqil işlər, inteqrasiya	Kulon qanunu, maddələrin aqreqat halı, maddə atomlar sistemi kimi.	Dövri qanun cəd. atomun quruluşu. metalların kristal qəfəsləri.
2	Metalların ümumi alınma üsullarları. Elektroliz.	1		Müsahibə problemli şərh	IX-metallar el-ik sahəsində. Metallarda elektrik cərəyanı. Elektroliz qanunu.	Elektrolizə aid təcrübə avadanlığı
3	Metalların xarakterik fiziki-kimyəvi xassələri	1		Müqayisəli şərh,	Metallar elektrik sahəsində	Atomun qurulu-şu, metalların kristal qəfəsləri
4	Elektrokimyəvi gərginlik sırası. Onların reduksiyaedicilik qabiliyyətinin müxtəlifliyi.	1		Müsahibəli şərh, fəal təlim, müstəqil işlər. İnteqrasiya	Metallar elektrik sahəsində. Metallarda elektrik cərəyanı. elektroliz.
5	Ərintilər haqqında anlayış metalların korroziyasına qarşı mübarizə üsulları.	1		Müsahibə	Naqillərdə elektrik cərəyanı
6	Metalların oksid və hidroksidləri	1		Müsahibə
7	Təkrar və məsələ həlli.	1		Müstəqil iş.

Cədvəldə göstərilən bəzi mövzuların tədrisinə aid dərslərin gedişini nəzərdən keçirək.