Mədəniyyət və turizm Mündəricat

Qaval 
 
Birüzlü zərb alətləri qrupuna aiddir. Azərbaycan ərazisində çox geniş yayılmış bu alət barədə klassiklərin 
əsərlərində, miniatürlərdə kifayət qədər məlumat verilmişdir. Qaval, bəlkə də, yeganə alətdir ki, ilkin formasını 

---

26 
 
dövrümüzə qədər saxlaya bilmişdir. Orta əsrlərdə, əsasən, saray musiqi məclislərində istifadə edilmişdir. Bir çox 
Şərq ölkələrində, məsələn, Orta Asiya xalqları arasında qavalın müxtəlif ölçülü növləri geniş yayılmışdır.  
Qaval  bütövlükdə  membranlı  alət  olsa  da,  onun  idiofonlu  alətlərə  məxsus  əlamətləri  də  vardır.  Onun 
sağanağından asılmış metal halqalar, bəzi hallarda dörd kiçik zınqırov, silkələnərək təkrarolunmaz səs tembri 
yaradır. Qaval Ü.Hacıbəyov tərəfindən xalq çalğı alətləri orkestrinin tərkibinə əsas alət 
kimi daxil edilmiş, onun ilk not partiyasını da bəstəkar özü yazmışdır.  
İfaçı  qavalı  hər  iki  əllə  tutaraq  barmaqlarla  və  şapalaqla  ifa  edir.  Geniş  ifaçılıq 
imkanlarına  malik  olan  bu  alətdə  trel,  tremola,  mordent  və  başqa  çalarlar  almaq 
mümkündür. Rəng, dəraməd, təsnif və zərbi muğamların üçlük tərəfindən ifası zamanı 
qavalın iştirakı mütləqdir. 
Qoz  ağacından  hazırlanmış  sağanağın  içəri  hissəsinə  çevrəsi  boyu  60-70  ədəd 
xırda  mis  halqalar  bərkidilir.  Üzünə  xüsusi  üsulla  aşılanmış  nərə  balığının  dərisi 
çəkilir. Balıq dərisi nazik və şəffaf olduğundan onun səs tembri olduqca məlahətlidir. 
Eni 60-75 mm, diametri 350-450 mm olur.