Mehman ağayev
Müasir dövrdə SYİ müalicəsi üçün istifadə olunan əsas
Yüklə 3,18 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Natriumun nəqli. Yumaqcıqlarda filtrasiya olunmuş natrium
ionlarının 80%-i kanalcığın proksimal hissəsində, 8 – 10%-i distal hissədə və yığıcı borucuqlarda reabsorbsiya olunur. Proksimal kanal- cıqda natrium osmotik ekvivalent miqdarda su ilə birlikdə reabsorbsi- ya olunur, ona görə də bu hissədə kanalcıqdaxili maye qan plazmasına nisbətən izoosmik olur. Henle ilgəyində natrium ancaq qalxan yoğun seqmentə reabsorbsiya olunur. Natriumun kanalcıq nəqli indiyə qədər tam aydınlaşdırılmamış qalır. Hesab olunur ki, natriumun kanalcıq nəqli natrium – kalium nasosu prinsipi ilə baş verir, bu da aşağıdakı kimi gedir. Natrium elektrokimyəvi və konsentrasion qradiyentə əsasən kanalcıq maye- sindən hüceyrəyə keçir, çünki hüceyrə daxilində onun qatılığı aşağı olur, həmçinin hüceyrə membranın daxili səthinin mənfi yüklənməsi də buna kömək edir. Hüceyrə daxilində bazal membranın yanında natrium (hipotetik) daşıyıcı ilə birləşir, o da natriumu interstisial sahəyə daşıyır. Bu sahədə natriumun qatılığı çox olduğu üçün onun çıxarılması aktiv proses olub, enerji və oksigen sərf etməklə konsentrasion qradiyentin əksinə baş verir. İnterstisial sahədə natrium daşıyıcıdan ayrılır. Daşıyıcı bundan sonra kalium ilə birləşərək onu yüksək konsentrasion qradiyentin əksinə hüceyrə daxilinə keçirir və ondan ayrılır. Yenidən natrium ilə birləşən daşıyıcı onu interstisial sa- həyə keçirir və s. Natrium-kalium nasosu enzim mexanizmə malik 26 olub, enerji və oksigenin sərf olunması ilə işləyərək hüceyrə daxilində natriumun alçaq və kaliumun yüksək konsentrasiyasını təmin edir. Natrium-kalium nasosunun natrium və kaliumun distal kanalcıq- larda nəqlində rolu daha yüksəkdir, çünki bu zaman natrium intersti- sial toxumada daha yüksək konsentrasion qradiyentə qarşı daşınır. Burada natriumun nəqli aldosteronun köməyi ilə həyata keçirilir, çünki aldosteron səviyyəsinin yüksəlməsi distal kanalcıqlarda natriu- mun reabsorbsiyasını təmin edir. Proksimal kanalcıqlarda natriumun reabsorbsiyası xlor və bikarbonat ionları ilə eyni vaxtda baş verir. Yüklə 3,18 Mb. Dostları ilə paylaş:
|