Mehnat va uni o’qitish metodikasi uquv qullanma lotincha

11. “CHo’ntakcha”-ko’rsatmali quroli. 
Yasalish bosqichlari. 
1-bosqich. Kvadrat shaklidagi rangli qog’ozning
qarama-qarshi ikki tomoni kvadrat o’rtasiga yetkazib buklanadi. 
2-bosqich. Buklangan tomonlarning pastdagi va yuqoridagi 
uchlari buklanishdan hosil bo’lgan chiziqchaga, uchburchak
shaklini hosil qiladigan qilib buklanadi. 
3-bosqich. Qog’ozning buklangan tomonining pastki va yuqori 
tomonlari buklanmagan tomonga qarab o’rtaga yetguncha
buklanadi. 
4- 
bosqich. 
Hosil 
bo’lgan 
shakl 
enda 
bo’ylamasiga 
ikkiga
buklanadi. Natijada “CHo’ntakcha” hosil bo’ladi. 
12.”Quticha” ko’rsatmali quroli.
Yasalish bosqichlari. 
1-bosqich. Kvadrat shaklidagi rangli qog’oz teng uchga buklanadi. 
2-bosqich. Buklangan qog’ozning ikki tarafidagi tomonlari 
yana tashqariga qarab, buklangan hosil bo’lgan chiziqqa yetkazib
teng ikkiga buklanadi. 
3-bosqich. Buklangan tomonlarning va buklanmagan tomonlarning 
pastki va yuqori uchlari ichkariga uchburchak shakli hosil 
qiladigan qilib, buklanishdan hosil bo’lgan chiziqqa yetkazib
buklanadi. 
4–bosqich. Ikki bosqichda buklangan tomonidan ushlab shakl
asta ko’tarilsa, “Quticha” hosil bo’ladi. 
13. “Sichqoncha” ko’rsatmali quroli.
Buning 
yasalishi 
ham 
xuddi 
“CHo’chqacha” 
ko’rsatmali
qurolining yasalishi bilan bir xil. Lekin turt bosqichda “Sichqoncha”ning 
dumi “CHo’chqacha” ning dumidek buklanmaydi, 
balki “Sichqoncha” yasalayotganda qog’ozning rangi bilan bir 
xil bo’lgan qog’ozdan sichqon dumiga o’xshash qog’oz 

---

84 
qirqib olinadi va “Sichqoncha”ning dum tomoniga yopishtiraladi. 
Bunga ham “CHo’chqacha”degidek ko’z, tumshuq chizish
mumkin. 
 14. «Xaltacha» ko’rsatmali quroli.
Yasalish bosqichlari. 
1-bosqich. Turtburchak shaklidagi rangli qog’ozning bir tomoni 
ikkinchi tomoniga yetkazdirmasdan 1sm qoldirib buklanadi. 
Ikkinchi tomondan qolgan 1 sm esa buklangan birinchi
tomonning ustiga buklanadi. 
2-bosqich. 
Ikkinchi 
tomondan 
buklangan 
1 
sm 
yana 
bir
marta birinchi tomon bilan qo’shib buklanadi. 
3-bosqich. 
Hosil 
bo’lgan 
shaklning 
bo’yicha 
buklanmagan
tomoni buklangan tomoniga qarab uchburchak shaklida buklanadi. 
4-bosqich. SHaklning 1 sm qilib buklangan tomoni ham 
xuddi shunday uchburchak hosil qiladigan shaklda qarshisidagi 
tomonga qarab buklanadi va kley bilan yopishtirib qo’yiladi.
Natijada “Xaltacha” hosil bo’ladi.