O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI
Qo‘lyozma huquqida
UDK 407:894.3
PARDAYEV SIROJIDDIN SHOKIR O‘G‘LI
“ME’MOR” ROMANIDA KASB-HUNAR LEKSIKASINING LISONIY TADQIQI VA TA’LIMI
5A111201 – O‘zbek tili va adabiyoti
Magistr akademik darajasini olish uchun yozilgan
D I S S E R T A T S I Y A
Ilmiy rahbar:
filologiya fanlari doktori,
prof. Mirzayev I.K.
Samarqand - 2021
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI
Qo‘lyozma huquqida
UDK 407:894.3
PARDAYEV SIROJIDDIN SHOKIR O‘G‘LI
“ME’MOR” ROMANIDA KASB-HUNAR LEKSIKASINING LISONIY TADQIQI VA TA’LIMI
Magistr akademik darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiya
Ilmiy rahbar: f.f.d., prof. Mirzayev I.K.
Rasmiy taqrizchi: prof. Abdiyev M.B.
f.f.d., (PhD) Qodirova B.I.
Magistrlik dissertatsiyasi o‘zbek tili va adabiyoti kafedrasining 202-yil ____
maydagi majlisida muhokama qilingan va YaDAK himoyasiga tavsiya etilgan. (Bayonnoma № ____ )
Kafedra mudiri: f.f.d., prof. Mirzayev I.K.
Magistrlik dissertatsiyasi YaDAKning 2021-yil ____ iyundagi yigʻilishida himoya qilingan va ____ foiz bilan baholangan. (Bayonnoma № ____ )
YaDAK raisi: _________________
A’zolari: __________________
Samarqand - 2021
“ME’MOR” ROMANIDA KASB-HUNAR LEKSIKASINING LISONIY TADQIQI VA TA’LIMI
mavzusidagi magistlik dissertatsiyasi
ANNOTATSIYASI
Xalqimizning asrlar davomida shakllangan milliy ma’naviy qadriyatlarining azaliy orzusi bo‘lgan istiqlol bilan bog‘liq. Taraqqiyotimiz omili bo‘lgan ilm-fan sohasida keyingi yillarda jiddiy ijobiy o‘zgarishlar bo‘layotganligini alohida ta’kidlamoqchimiz. Ayniqsa, ma’naviyatimiz ko‘zgusi bo‘lgan O‘zbek tiliga davlat tili maqomining berilishi , bu haqidagi qonun yangi tahririning e’lon qilinishi, lotin yozuviga asoslangan alifboning keyingi uch-to‘rt yil ichida davlat tili maqomini mustahkamlash, bu boradagi qonunning amal qilinishini ta’minlash, davlat tilini o‘qitish sifatini tubdan yaxshilash haqidagi Prezident farmonlari va qarorlari tilshunoslar oldida turgan vazifalar doirasi va ko‘lamini belgilab berdi. Ana shunday vazifalardan biri, shubhasiz, o‘zbek terminologiyasini tartibga solish, rivojlantirish, dunyo standartlari darajasida tadqiq etishdir.
Mustaqillikdan oldingi davrda ham terminalogiya sohasida birqancha ishlar olib borilgan. Mustaqillik davrida ham bu boradagi ishlar amalga oshirilib borilmoqda. Shuningdek badiiy asar terminalogiyasi ustida tadqiqot olib borilgan lekin aynan muallif terminalogiyasi ustida tadqiqot olib borilmagan. Shuning uchun Mirmuhsinning “Me’mor” romani terminalogiyasini tadqiqotimizning predmeti qilib oldik. Bu tadqiqotimizda asardan to‘plagan terminlarni alohida qog‘ozlarga tushurib, ularning yasalishiga ko‘ra tub va yasama terminlarga, yasama terminlarning o‘zini affiksatsiya, kompozitsiya, semantik usul bilan yasalgan terminlarga bo‘lib chiqdik. To‘plagan terminlarni mavzuviy guruhlarga bo‘lib chiqduk.
Magistlik dissertatsiyamizda jahon va o‘zbek tilshunos olimlarining terminalogiya haqida fikrlari keltirib o‘tilgan.
LANGUAGE RESEARCH AND EDUCATION OF PROFESSIONAL VOCABULARY IN THE NOVEL "ARCHITECT"
master's dissertation on the topic
ANNOTATION
It is connected with the eternal dream of the national spiritual values of our people formed over the centuries. We would like to emphasize that in recent years there have been significant positive changes in the field of science, which is a factor in our development. In particular, the granting of the status of the state language to the Uzbek language, which is a reflection of our spirituality, the publication of a new version of the law, strengthening the status of the state language of the Latin alphabet in the next three to four years. Presidential decrees and resolutions on ensuring the implementation of the Constitution and radically improving the quality of teaching the state language defined the scope and scope of the tasks facing linguists. Undoubtedly, one of such tasks is to regulate and develop Uzbek terminology and study it at the level of world standards.
In the pre-independence period, a lot of work has been done in the field of terminology. This work has been going on since independence. There has also been research on the terminology of the work of art, but not on the terminology of the author. That is why we have chosen the terminology of Mirmukhsin's novel "Architect" as the subject of our research. In this study, we put the terms we collected from the work on separate sheets and divided them into primitive and artificial terms according to their construction, and artificial terms themselves into terms formed by affixation, composition, and semantic methods. We have grouped the terms into thematic groups.
Our master's dissertation presents the views of world and Uzbek linguists on terminology.
Dostları ilə paylaş: |