Rahbariy hujjatlar va tavsiyanomalar davlat va xo‘jalik bosh qaruv idoralari, shuningdek, TQ, STT va tadbirkorlik subyektlari tomonidan davlat standartlariga o ‘xshash ishlab chiqiladi. Tarmoq darajasidagi rahbariy hujjatlar va tavsiyanomalarni tasdiqlash va ro‘yxatdan o ‘tkazish tartibi rahbariy hujjatlar va tav- siyanomalarni tasdiqlovchi tarmoq boshqaruv idoralari tomonidan o ‘rnatiladi. Rahbariy hujjatlar va tavsiyanomalar amal muddatini chekla- masdan yoki cheklangan muddatga tasdiqlanadi. Odatda, talablari amalda tekshirilishi lozim bo‘lgan rahbariy hujjatlar va tavsiyanomalar cheklangan muddatga tasdiqlanadi. Tarmoqlararo (davlat darajasida) qo‘llanishga m o‘ljallangan rahbariy hujjat yoki tavsiyanomalarning belgisi quyidagilardan iborat bo‘ladi: — hujjat indeksi — davlat darajasidagilar uchun O‘z RH (O‘z T) yoki tarmoq darajasidagilar uchun RH (T); — «O‘zstandart» agentligi tomonidan beriladigan, hujjatni tasdiqlagan idoraning ikki darajali shartli belgisi; — defis bilan ajratilgan, ro‘yxatga olish uch darajali tartib raqami; — ikki nuqta bilan ajratilgan tasdiqlash yilining to ‘rtta raqami. Misol uchun: O‘z RH 51-067:1998, O‘z T 51-052:1996. 3.6. Standartlashtirish usullari Standartlashtirishning keng tarqalgan usullari sifatida birxillash- tirish, agregatlashtirish va turlashni olishimiz mumkin. Aynan shu usullar yordamida o ‘zaro almashuvchanlikni ta’minlash mum kin. Endi shu usullarni birma-bir ko‘rib chiqaylik. 123
Standartlashtirish bo‘yicha faoliyat murakkab va ko‘p qirralidir. Yuqori sifatli standartlashtirishga erishish bir qator usullardan
