4.Sovet boshqaruviga qarshi qurolli harakatlarning boshlanishi va uning mohiyati. Respublika dcxkonchiligi kadimdan sun'iy sugorishga asoslangan o'zbek xalki suvni obi xayot deb ardoklaydi.Kanallar kurish, eskilarini ta'mirlash, ariklarni tozalash ishlari doimo xashar yuli bilan amalga oshirilgan.Bu an'ana xozirgacha davom etadi.50-yil laming urtalarida Sirdaryoda Boyovut kanali, Fargona va Namangan viloyatlari orkali utgan Oxunboboev nomli kanal, Kdshkadaryo, Samarkand viloyatlarida Eski Angor kanali kurildi. 1954 yili Namangan viloyatida Kosonsoy suv om bori ishga tushirildi.Ittifok xukumatining kursatmasi bilan 1956 yili paxtani kupaytirish maksadida Mirzachuldagi 300 ming gektar unumdor erlami uzlashtirishga karor kilindi.SHu munosabat bilan 1961-yili 127 km.uzunlikdagi Janubiy Mirzachul kanali kurildi. 1968-yili 63 km.uzunlikdagi Markaziy Mirzachul kanali kurildi.Amudaryodan Buxoroga suv etkazish maksadida 1965-yili uzunligi 200 km .bulgan Amu-Buxoro kanali kurildi. Uning suvini 67 m.blandlikga torgi b beruvchi yirik nasos stansiyalari bunyod etildi.Bu kanal B\"xoro viloyatidagi 90 ming gektar er, 26 ming gektar yangi erlar sutorildi.Bundan tashkari Kizil kum saxrosida maydoni 300 ming geklardan ortik bulgan yaylovlar sugorildi.Karshi dashti,Surxon-SHerobod vodnysini uzlashtirish munosabati bilan Janubiy Surxon suv ombori, Zang, SHerobod va Amu-Zang kanallarining kurilishi Surxon-SHerobod vodiysini sugorishga imkon berdi.Respublikada yirik suv omborlari xam bunyod etildi.Urushdan keyingi ikki un yillikda 10 ta suv ombori kurildi.Jumladan Buxoro viloyatida Kuyimazor, Kashkadaryo viloyatida CHimkurgon, Toshkent viloyatida Toshkent suv omborlari ishga tushirildi.Paxta maydonlarini kengaytirish maksadida sovet xuku magi tomonidan sugorish inshootlari tarmogining shiddat bilan kengaytirilishi respublika uchun katta salbiy okibatlarga olib keldi.Kanallar, suv omborlari va boshka suv inshootlari kurik erlami uzlashtirish imkonini berdi.SHu bilan birga, bu inshootlaryakin atrofidagi joylarga salbiy ta'sirkursatdi.Bu irrigatsiya kurilishlari natijasida er osti suvlari satxi yukoriga kutarib, xaydaladigan erlami shur va botkok bosdi, bog-roglar, tokzorlarkuribkoldi