Мicллиt… аdcjwллаһ сeddиv cбviлһiсedk vcсjyedб

 
МӘАД 
124 
verilməz. Bu nemətlərdən biri ömürdür, soruşular ki, 
harada, necə keçirib? İkincisi, cavanlıqdır, soruşular ki, 
özünü nələrə mübtəla edib? Üçüncü nemət var-dövlətdir, 
haradan qazanılıb və harada xərclənib? Nəhayət, 
dördüncü nemət Ali-Mühəmməd (əleyhissalam) vilayəti, 
ilahi qanunlar barədədir; ömrünü hansı qanunlarla 
yaşamısan? Məmləkətin hansı qanunlarla idarə olunub? 
İBADƏTLƏRDƏN SUAL VERİLƏR 
Sorğu başlanarkən ilkin soruşulacaq ibadət-namazdır. 
Vacib namazlar vaxtında qılınmışdırmı? “Dinin sütunu”, 
“Allahın əmanəti” adlandırılan bu ibadət düzgün icra 
olunmuşdurmu? 
Sonra başqa ibadətlərdən də sorğu olar. 
GÜNAHLAR ÜÇ QİSMDİR 
“Nəhcül-bəlağə”də Əmirəl-möminin Əliyyibni Əbitalib 
(əleyhissalam) buyurur: Günah üç qismdir: bağışlanacaq 
günah, bağışlanmasına sahibinin ümidvar olduğu günah, 
bağışlanmayacaq günah. 
Bağışlanacaq günah dünyada cəzası çəkilmiş günahdır. 
Allah bir günaha iki dəfə cəza verməz. 
Bağışlanmasına ümid oln günah o günahdır ki, 
dünyada cəzası çəkilməsə də, bu günaha tövbə 
olunmuşdur. 
XALQIN HAQQI (HƏQQÜN-NAS) 
Üçüncü qisim-bağışlanmayan günah bəndələrin bir-
birlərinin haqqını tapdalamasıdır. 

---

AYӘTULLAH DӘSTĞEYB
125 
Allah xalqın haqqını bağışlamır. 
Əgər bir insan zülmlə başqasından bir şey, hətta saman 
çöpü də almış olsa, Allah o adamı cəzalandıracaqdır. 
Quran ayəsində buyurulur: “Allah gözləyir hər kəsin 
haqqını özünə qaytarsın.” (89-cu surə, 14-cü ayə) 
BİR SAMAN ÇÖPÜNƏ GÖRƏ BİR İL 
MƏƏTTƏLÇİLİK (GÖZLƏMƏ) 
Mühəddis Qummi “Mənazilül-axirət” kitabında adı 
dillərdə dolaşan zahid, abid Süleyman Dərayinin 
hekayətini nəql edir. Ölümündən sonra onu yuxuda 
görüb, əhvalını soruşublar ki, necəsən? Deyib: Bir ildir bir 
dayanacaqda, dolamada məəttələm. Bir gün şəhərə 
aparılan 
saman 
tayasından 
dişimi 
xilal 
etmək 
(təmizləmək) üçün bir çöp qopartdım. Bir ildir 
sorğudayam ki, nə üçün xalqın malından icazəsiz istifadə 
etmisən, sahibi razı idimi?