D, mkm
G, %
0,1 V
3 V
5 V
10, V
12, V
U>0
KONTAKT SƏTHİNİN MƏHDUDLUĞU İLƏ YARANAN ƏLAVƏ
ELEKTRİK SAHƏSİNİN ŞOTTKİ DIODUNDA CƏRƏYAN AXININA
TƏSİRİ
Ə.R. ASLANOVA, R.Q. MƏMMƏDOV
Bakı Dövlət Universiteti
aslanova78@yahoo.com
AZƏRBAYCAN
Real metal – yarımkeçirici kontaktlarda (MYK) kontakt səthinin, onunla təmasda olan və elektrik
əlaqəsi yaradan metal və yarımkeçiricinin sərbəst səthləri arasında yaranan kontakt potensiallar fərqi
hesabına formalaşan əlavə elektrik sahəsi (ƏES) baş verən elektron proseslərində fəal iştirak etir.
MYK-larda ƏES-nin intensivliyi kontakt səthindən çıxıb, yarımkeçiricinin kontaktaltı hissəsin əhatə
edərək, metal və yarımkeçiricinin sərbəst səthlərinə doğru yönəlir. Belə MYK-nın metal elektroduna
mənfi potensial verməklə, xarici gərginlik tətbiq etdikdə ƏES-nin və xarici gərginliyin elektrik sahə
intensivlikləri öz aralarında bir-birinə əks istiqamətdə yönəlir. Metala müsbət potensial verməklə
xarici gərginlik tətbiq etdikdə isə - ƏES-nin və xarici gərginliyin elektrik sahə intensivlikləri bir-birinə
paralel yönəlir.
Son illər real MYK-lərdə aşkar edilmiş və Atom Qüvvə
Mikroskopiya üsulları ilə bilavasitə ölçülmüş ƏES-nin
yaranma hadisəsi, onların nəzəri və praktiki baxımdan faydalı
olan bir sıra yeni unikal xassələrinin mövcud olmasını
müəyyən edən elmi əsas yaratmışdır. Təqdim olunan
məruzədə ƏES-li MYK-ların belə xassələrinin birinin real
Şottki diodlarının (ŞD) vaxtından əvvəl elektrik deşılmə
prosesinin tədqiqinin nəticələri əks olunmuşdur.
Diametrləri 100 – 1000 mkm intervalında dəyişən ŞD-
nin əks istiqamətdə İ-V xarakteristikasına ƏES-nin təsiri ilə
yaranan periferiya cərəyanlarının təsirini müəyyən etmək
üçün, ŞD-dən keçən cərəyanın kontakt diametrindən
asılılıqları qurulmuşdur. Məlum olmuşdur ki, bu asılılıqlar
düz xətlə təsvir olunurlar və onların absis oxu ilə əmələ
gətirdiklə meyl bucağının tangensi gərginliyin 3V qiymətinə
qədər təqribən 2-yə bərabərdir. Bu nəticə göstərir ki, ŞD -
lərin müşahidəolunan İ-V xarakteristikaları əsasən bütün
kontakt səthindən keçən cərəyanla xarakterizə olunur. Əks
gərginlik artdıqca düz xətlərin meyl bucağının tangensi azalır
və gərginlik 6V-a çatdıqda o vahidə bərabər olur. Bu isə göstərir ki, ŞD-nin VAX-ı bütövlüklə
periferiya cərəyanından ibarət olur.
ŞD-lərin ümumi cərəyanında periferiya cərəyanının GL payının kontakt diametrindən (D)
asılılıqları düz (qırıq-qırıq əyri) və əks (bütöv əyri) istiqamətlərdə müxtəlif gərginliklərdə şəkil-1-də
göstərilmişdir. Şəkildən görünür ki, düz istiqamətdə GL-in qiyməti 100 mkm diametrli DŞ üçün 20%-
dan az olur və D artdıqca azalır və D=1000 mkm olduqda cəmi 4% təşkil edir. Bu halda ƏES və
xarici elektrik sahəsi eyni istiqamətli olur və periferiya cərəyanının ŞD-nin potensial çəpərinin effektiv
hündürlüyünə az təsir göstərir. Düz istiqamətdə GL-in qiyməti 100 mkm diametrli DŞ üçün 20%-dan
az olur və D artdıqca azalır və D=1000 mkm olduqda cəmi 4% təşkil edir. Bu halda periferiya
cərəyanının ŞD-nin potensial çəpərinin effektiv hündürlüyünə az təsir göstərir. Əks istiqamətdə ƏES
və xarici elektrik sahəsi əks istiqamətli olur və kiçik (- 0,1V) gərginlikdə belə GL-in qiyməti 100 mkm
diametrli DŞ üçün 60% -a yaxın olur və D artdıqca azalsa da, D=1000 mkm olduqda 10% dan çox
olur. Əks gərginliyi artdıqca GL-in qiyməti kəskin artır və nisbətən kiçik D-li ŞD-lərdə VAX
tamamilə 100% periferiya cərəyanından ibarət olur. Gərginliyin -10V-dan böyük qiymətlərində
diametri 100 - 1000 mkm intervalında olan ŞD-lərin hamısinin VAX-ını tamamilə periferiya cərəyanı
təşkil edir. GL-in qiymətinin əks gərginlik artdıqca kəskin artması bu asılılığın eksponensial xarakterli
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
66
Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan
olduğunu göstərir. Bu nəticə ŞD-nin əks VAX-ının yüksək gərğinliklərdə yarımloqarifmik miqyasda
xətti təsvirlərində də əks olunur.
Müxtəlif diametrli ŞD-nin əks istiqamətdə VAX-nın yarımloqarifmik miqyasda təsvirindən aydın
olur ki, gərginliyin -6V-dan böyük qiymətlərində VAX-ı ŞD-nin düz istiqamətdəki VAX-ı kimi düz
xəttlə təsvir olunur. ŞD-nin əks istiqamətdə nisbətən yüksək gərginlikdə yarımloqarifmik miqyasda
VAX-nın xətti xarakterli olmasından istifadə edərək, müvafiq doyma cərəyanını təyin etməklə,
kontaktın periferiya hissəsində potensial cəpərin hündürlüyü hesablanmışdır və onun düz istiqamətdə
ŞD üçün hesablanan potensial çəpərin hündürlüyündən az olduğu müəyyən edilmişdir.
ŞD-nin periferiya hissəsində VAX-nın belə təbiətə malik olması onu göstərir ki, əks cərəyanın
gərginlikdən asılı olaraq kəskin artması termoelektron emissiya mexanizmi ilə müəyyən olunur.
Buradan aydın görünür ki, real ŞD-lər üçün xarakterik olan vaxtından əvvəl elektrik deşilmə prosesi,
məlum selvari deşilmə mexanizmi ilə deyil, kontakt səthinin məhdudluğu hesabına yaranan ƏES-nin
təsiri sayəsində termoelektron emissiyası mexanizmi ilə müəyyən olunur.
Cu
1,95
Ni
0,05
S KRİSTALINDA QURULUŞ ÇEVRİLMƏLƏRİNİN
RENTGENOQRAFİK VƏ DTA TƏDQİQATLARI NƏTİCƏLƏRİNİN
KORRELYASİYASI
A.G.RZAYEVA
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti
aybenizrzayeva16@mail.ru
AZƏRBAYCAN
F.F.ƏLİYEV
AMEA, Fizika İnistitutu
AZƏRBAYCAN
Təqdim olunan işdə Cu
1,95
Ni
0,05
S bərk məhlullarda faza keçidlərinin retgenoqrafik və DTA
üsulları ilə tədqiqi zamanı alınan təcrübi nəticələrin korrelyasiyası müəyyən edilmişdir.
Olduqca mürəkkəb qarşılıqlı kimyəvi təsir prosesləri nəticəsində Cu-S sisteminin müxtəlif
birləşmələrində çoxsaylı fazalar və mürəkkəb kristal quruluşları reallaşır. Kristal quruluşlarının
mürəkkəbliyi ilk növbədə bu fazalarda baş verən quruluş faza keçidlərinin mövcudluğu, mis
atomlarının asanlıqla öz valent halını dəyişə bilməsi və yüksək miqrasiya qabiliyyətinə malik olması
ilə əlaqədardır. Həmin birləşmələrdən biri də Cu
1,95
Ni
0,05
S olub, otaq temperaturundan ərimə
temperaturuna kimi iki quruluş çevrilməsinə məruz qalır.
Hər şeydən əvvəl qeyd edək ki, Cu
1,95
Ni
0,05
S kristalının sintezi üçün aşağıdakı təmizlikdə -Cu-
99,998; Ni-99,990 və ОСЧ markalı kükürddən istifadə olunmuşdur. Verilmiş tərkib üçün lazım olan
miqdarda ilkin maddələr kvars ampulaya doldurulmuş və havası 0,193Pa təzyiqə kimi sorulmuşdur.
Birləşmənin sintezi 800÷1150
o
C temperatur intervalında aparılmışdır. Sintez olunmuş nümunənin
homogenləşdirilməsi üçün 100 saat müddətində 8000
0
C temperaturda saxlanılmışdır. Cu
1,95
Ni
0,05
S
nümunəsinin monokristalını almaq üçün ehmalca soyudulma və Bricmen üsullarının kombinasiyası
tətbiq olunmuşdur.
Rentgenoqrafik tədqiqatlar “Bruker” firmasının D8 ADVANCE ovuntu difraktometrində
aparıldığından alınan nümunələr ovuntu şəklinə salınmışdır. Rentgen tədqiqatları 10
o
≤20≤100
o
bucaq
intervalında, rentgen borusunun 40kV, 40mA rejimində (Cu şüalanma =1,5406Å) TTK 450
temperatur kamerasından istifadə etməklə aparılmışdır.
Nümunənin differensial termik analizi ABŞ firmasının istehsalı olan Perkin Elmer Simultaneons
Thermal Analayzer STA 600 cihazında aparılmışdır. Nümunə 5
o
C/dəq sürətlə qızdırılmış, işçi qaz
kimi nitrat qazı götürülmüş və onun sürəti 30 ml/dəq olmuşdur.
Rentgenoqrafik tədqiqatlar göstərmişdir ki, Cu
1,95
Ni
0,05
S otaq temperaturunda ( -faza)
parametrləri a=26,50, b=15,39, с=13,85Å, fəza qrupu Abm2 olan rombik qəfəsə malikdir. T=379±2K
temperaturda həmin rombik qəfəs parametrləri a=3,96, с=6,78Å, fəza qrupu P63/mmc olan
heksaqonal qəfəsə çevrilir (
-faza) temperaturunun sonrakı artırılması nəticəsində T=750+2K
temperaturda heksaqonal qəfəs a=5,788Å, fəza qrupu Fm3m olan üzəmərkəzləşmiş kub qəfəsə (
-faza)
çevrilir. Beləliklə, 300-1400K temperatur intervalında aparılan rentgenoqrafik tədqiqatlar göstərir ki,
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
67
Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan
tədqiq olunan nümunədə aşağıdakı sxem üzrə quruluş cisimləri baş verir və bu proses enantiotrop
xarakterlidir:
Rentgenquruluş analiz ilə istilik prosesləri arasında korrelyasiyasını aydınlaşdırmaq üçün tədqiq
olunan nümunədə DTA üsulu ilə anoloji tədqiqatlar aparılmışdır.
DTA tədqiqatları nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, Cu
1,95
Ni
0,05
S kristalında 370-390K
temperatur intervalında istiliyin udulması, 740-775K temperatur intervalında isə ayrılması baş verir.
Tədqiq olunan nümunədə aparılan kompleks tədqiqatlardan alınan nəticələr göstərir ki,
çevrilmə,
və –keçidlərə nisbətən qeyri-mütənəsib aralıq fazadan keçməklə quruluşların ardıcıl
dəyişməsilə müşayət olunur. Belə hesab edirik ki, faza keçidlərində hər iki quruluşun kütlələri
nisbətinin paylanmasını, faza keçidlərində minimal flüktuasiya həcminin və onun temperatur
asılılığının təyini Cu
1,95
Ni
0,05
S -də quruluş çevrilmələrinin tədqiqi üçün bütövlükdə faydalı məlumatlar
verə bilər.
Faza keçidlərindən uzaqlaşdıqca, kristal fazanın fluktuasiya halını yaradan mənbələr kimi,
kristalın daxili enerjisinin dəyişməsi ilə bağlı temperatur müxtəlifliyini, eyni zamanda quruluşca çox
fərqlənən
, , –fazaların müxtəlifliklərini və bununla əlaqədar aşağı temperatur oblastlarında
Cu
1,95
Ni
0,05
S -in yeni fazalarda polikristallığının təzahür etdirməsini göstərmək olar.
LEU-ALA-LEU TRİPEPTİD MOLEKULUNUN ELEKTRON
QURULUŞUNUN TƏDQİQİ
Aygün ƏLİZADƏ
Qafqaz Universiteti
aygunalizade75@gmail.com
AZƏRBAYCAN
Niftalı QOCAYEV
Qafqaz Universiteti, Bakı Dövlət Universiteti
nqocayev@qu.edu.az
AZƏRBAYCAN
Təqdim olunan işdə Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun konformasiya xassələri öyrənilmiş,
CNDO metodundan istifadə edərək Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun qlobal konformasiyasının
dipol momenti və elektron quruluşunun elektrik xarakteristikaları hesablanaraq nəticələr cədvəl
şəklində göstərilmişdir. Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun fəza quruluşu və konformasiya xassələri
nəzəri konformasiya analizi üsulu ilə modelləşdirilərək tədqiq olunmuşdur. Leu-Ala-Leu tripeptidinin
konformasiya imkanları molekulyar mexanika üsulu ilə polyar mühitdə ( =10) müəyyənləşdiril-
mişdir. Hesablama zamanı tripeptid molekulun valent bucaqları və rabitələri dəyişməz olmaq şərtilə,
konformasiya enerjisini qeyri-valent, elektrostatik, torsion qarşılıqlı təsirlərinin enerji payları və
hidrogen rabitərinin enerjilərinin cəmi kimi göstərmək olar. Konformasiya məsələlərinin həlli zamanı
N.M.Qocayev, L. İsmayılova və İ.S.Maksumov tərəfindən tərtib edilmiş universal proqram alqorit-
mindən istifadə edilmişdir. Konformasiya hesablamaları zamanı 90 variant nəzərə alınmışdır. İkiüzlü
bucaqların hesablanması İUPAC-İUB nomenklaturasına əsasən aparılmışdır. Leu-Ala-Leu tripeptidi
51 atomdan ibarətdir, hesablamalar ikiüzlü bucaqların mümkün qiymətlərində aparılmışdır.
Bu bucaqlar əsasında enerji cəhətdən əlverişli konformasiyaların ikiüzlü bucaqları Hyperchem
8.0 proqram paketi vasistəsilə tripeptid molekulunun vizual modelləri yaradılmışdır.Tədqiqatın
sonrakı mərhələsində Leu-Ala-Leu tripeptidinin enerji cəhətdən əlverişli konformasiyaları, elektron
quruluşu ve dipol momenti müəyyən edilmişdir. Tədqiqat Hyperchem proqramı paketinin nəzdindəki
CNDO proqramı vasitəsilə aparılmışdır.
380K
350K
750K
710K
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
68
Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan
Cədvəl 1. Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun ən ehtimal olunan aşağı enerjili konformasiyalarının ikiüzlü bucaqlarının
qiymətləri
Amin turşu
qalığı
Əsas zəncirin bucaqları Yan
zəncirin bucaqları
Aşağı enerjili
konformasiyalar
ψ
ω
χ
χ
χ
χ
Leu1
B
3
RL
3
B
3
RR
3
R
3
BR
3
R
3
RR
2
-156
-165
-33
-107
159
165
-62
-70
179
173
177
176
-58
-54
-57
-69
174
177
175
172
188
186
187
191
181
180
180
180
Ala2
B
3
RL
3
B
3
RR
3
R
3
BR
3
R
3
RR
2
-78
-74
-85
-89
-53
-49
126
-52
176
177
184
175
181
181
181
180
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Leu3
B
3
RL
3
B
3
RR
3
R
3
BR
3
R
3
RR
2
61
-104
-109
-102
59
-55
-58
-71
-
-
-
-
-49
-52
-50
196
176
176
177
169
186
186
186
191
180
180
180
180
Cədvəl 2. Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun ən aşağı enerjili optimal konformasiyalarında hidrogen rabitələrinin
parametrləri
N
Konformasiya
Atomların sıra
nömrəsi
Rabitənin uzunluğu(Ǻ)
Rabitənin
enerjisi(kkal/mol)
1. B3BR3
3 .........21
4.........21
33........50
2,53
2,48
2,69
-0,31
-0,36
-0,2
2. B2BL3
4.........21
23.......31
2,66
2,82
-0,22
-0,14
3. R3BR3
33........50
2,75
-0,17
4. R3RR2
-
-
-
Şəkil. Leu-Ala-Leu tripeptid molekulun elektron sıxlığının və parsial yüklərin paylanması
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
69
Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan
Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun konformasiya analizi nəticəsində bəzi amin turşu qalıqları
arasında hidrogen rabitəsi də müşahidə edilmişdir. ff şeypinə aid ən aşağı enerjili R3RR2
konformasiyasında isə qalıqlararası hidrogen rabitəsi müşahidə edilməmişdi. Cədvəl 2-də Leu-Ala-
Leu molekulunun optimal konformasiyalarında əmələ gələn hidrogen rabitələrinin parametrləri
göstərilmişdir. Optimal konformasiyalarda mövcud olan Hidrogen rabitələri qalıqlararası atomlarda
yox qalıqlar daxilində olan atomlar arasında əmələ gəlir. Cədvəldə göstərilən hidrogen rabitələrin
parametrlərinin uzunluqları və enerji paylarına diqqət etsək görərik ki,bu rabitələr zəif ve dayanıqsız-
dır. Bu onunla izah olunur ki, tədqiq olunan molekulun yan zəncirləri polyar olmadıqlarına görə
onların arasında hidrogen bağları əmələ gəlmir, Hidrogen rabitələri yalnız molekulun peptid qurupu-
nun (NH-CO) atomları arasında əmələ gəlir.
Beləliklə, nəzəri konformasiya analizi üsulu ilə Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun optimal fəza
quruluşları müəyyən edilmişdir. Hesablamalar nəticəsində molekulun aşağı enerjili konformasiya-
larında atomların koordinatları, qalıqlararası qarşılıqlı təsirlərin enerji payları, yaranan hidrogen
rabitələri və onların parametrləri təyin edilmişdir.
Leu-Ala-Phe TRİPEPTİD MOLEKULUNUN KONFORMASİYA
XÜSUSİYYƏTLƏRİNİN və ELEKTRON QURULUŞUNUN TƏDQİQİ
Şövkət ƏLİYEVA
Qafqaz Universiteti
shovket.aliyeva@mail.ru
AZƏRBAYCAN
Niftalı QOCAYEV
Qafqaz Universiteti, Bakı Dövlət Universiteti
nqocayev@qu.edu.az
AZƏRBAYCAN
Təqdim olunan işdə nəzəri konformasiya analizi üsulu ilə Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun
fəza quruluşu və konformasiya xassələri tədqiq olunmuşdur. Hesablamalar nəticəsində molekulun
aşağı enerjili konformasiyalarının ikiüzlü bucaqlarının qiymətləri, qalıqlararası qarşılıqlı təsir
qüvvələrinin enerji payları və molekulun optimal fəza quruluşunun modeli təyin edilmişdir. Leu-
Ala-Phe tripeptid molekulunun mümkün olan konformasiyaları kompyüterdə modelləşdirmə yolu ilə
müəyyənləşdirilmiş və bu molekulun fəza polyar mühitdə ( ε=10) tədqiq olunmuşdur. Peptid
molekunun tam potensial enerjisi Van-der-Vaals, elektrostatik, torsion qarşılıqlı təsirlərinin və
hidrogen rabitələrinin enerjilərinin cəminə bərabər götürülmüşdür. Konformasiya məsələlərinin həlli
zamanı N.M.Qocayev, L.İsmayılova və İ.S.Maksumov tərəfindən tərtib edilmiş universal proqram
alqoritmindən istifadə edilmişdir. Enerjinin minimumlaşması qradient üsulu ilə, ikiüzlü bucaqların isə
İUPAC-İUB nomenklaturasına əsasən aparılmışdır. Hesablamalar nəticəsində müəyyən olunmuşdur
ki, tripeptid üçün yalnız dörd şeyp yarana bilər: ee, ef, fe və ff. Hər bir şeyp özünə məxsus əsas və yan
zəncirlərin qarşılıqlı təsirlərini yaradır. Leu-Ala-Phe tripeptid molekulu 52 atomdan və 15 fırlanma
bucağından ibarətdir. Molekulun tədqiqində 99 ədəd konformasiya vəziyyətləri hesablanıb. Leu-Ala-
Phe tripeptid molekulunun hər şeypə aid ən kiçik enerjili konformasiyaları stabilləşdirən qarşılıqlı
təsirlərin enerji payları Cədvəl 1-də göstərilmişdir.
Cədvəl 1. Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun hər şeypə aid ən kiçik enerjili konformasiyaları stabilləşdirən qarşılıqlı
təsirlərin enerji payları(kkal/mol).
№ № Konformasiya Şeyp E
q.v
E
el
E
tor
E
üm
E
nisbi
1 1 R
32
RR
3
Ff -9,6 0,1 2,6 -6,9 0
2 2 B
32
RR
3
Ef -9,9 1,5 2,1 -6,4 0,5
3 3 R
22
RR
1
Fe -10,2
2,6 2,7 -4,9
2,0
4 4 L
32
BR
1
Ee -9,1 2,8 1,9 -4,6 2,3
Hesablamalar hər bir amin turşu qalığının sərbəst haldakı mümkün konformasiyaların ikiüzlü
bucaqları əsasında aparılmışdır. Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun ən ehtimal olunan aşağı enerjili
konformasiyalarının ikiüzlü bucaqlarının qiymətləri Cədvəl 2-də göstərilmişdir.
IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS
70
Qafqaz University 29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan
Cədvəl 2. Leu-Ala-Phe molekulunun ee, ef, fe və ff şeypinə aid ən optimal konformasiyalarına uyğun ikiüzlü fırlama
bucaqlarının qiymətləri.
Amin turşu
qalığı
Əsas zəncirin bucaqları Yan
zəncirin bucaqları
Aşağı enerjili
konformasiyalar
φ
ψ
ω
χ1
χ2
χ3
χ4
Leu1
L
2
BR
1
B
3
BR
3
B
1
RR
3
B
3
RR
1
B
2
LR
1
B
3
LR
1
R
2
RR
1
R
2
RR
3
66
-129
-98
-157
-150
-152
-55
-48
103
144
156
164
109
134
-67
-68
177
180
180
175
189
193
170
177
179
-60
79
-57
196
-55
185
186
174
174
166
174
172
175
158
159
189
190
191
187
192
187
193
192
180
180
181
180
180
180
180
180
Ala2
L
2
BR
1
B
3
BR
3
B
1
RR
3
B
3
RR
1
B
2
LR
1
B
3
LR
1
R
2
RR
1
R
2
RR
3
-102
-113
-83
-74
72
69
-74
-83
131
144
-51
-40
-61
-63
-41
-45
182
183
180
181
171
174
171
177
181
180
180
181
204
201
181
-180
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Phe3
L
2
BR
1
B
3
BR
3
B
1
RR
3
B
3
RR
1
B
2
LR
1
B
3
LR
1
R
2
RR
1
R
2
RR
3
-134
-137
-139
-100
-95
-102
-107
-134
-34
-58
-57
-34
-29
-31
-27
-48
-
-
-
-
-
-
-
-
58
-53
-58
62
61
61
61
-57
92
93
90
85
84
85
85
88
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Hesablamalar nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki, Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun ff şeypinə
aid olan ən aşağı enerjili R32RR3 konformasiyasında tam bükülü quruluş əmələ gəlir. Tam bükülü
quruluş olduğuna görə, N- və C- sonluqları atomları arasında hidrogen bağının
Leu1NH3…OOCPhe3 əmələ gəlməsi hesabına nəticədə kvaziqapalı quruluş yaranır. Bu hidrogen
rabitəsinin uzunluğu 1,9A0 və enerjisi isə -1,5 kkal/mol təşkil edir.
Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun ən əlverişli konformasiyalarının elektron quruluşu müəyyən
edilmişdir. Tədqiqat Hyperchem proqramı paketinin nəzdindəki CNDO proqramı vasitəsilə
aparılmışdır. CNDO metodu vasitəsilə Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun ən əlverişli konfor-
masiyasında elektron sıxlığı müəyyən edilmişdir.
Dostları ilə paylaş: |