Microsoft Word 86 Agciyerden kenar verem 4
Yüklə 0,51 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İxtisarların siyahısı ACKV
- Pasiyent qrupu
- Epidemiologiya
|
Klinik protokol Az ərbaycan Respublikas ı S
əhiyy ə Nazirliyinin İctimai S əhi
yy ə v
ə İslahatlar M ərk əzind
ə haz ırlanm
ış dı r. 6 İxtisarların siyahısı ACKV ağciyərdənkənar vərəm ADA adenozindeaminaza ART antiretrovirus terapiya DQR döş qəfəsinin rentgenoqrafiyası DDV dərmanlara davamlı vərəm DHT dərmanlara həssaslıq testi EÇS eritrositlərin çökmə sürəti XBT-10 Xəstəliklərin Beynəlxalq Təsnifatı, 10-cu baxış İBİS immunitetin bərpasının iltihab sindromu İFN-γ interferon-qamma İİV insanın immunçatışmazlığı virusu İGRA Qamma-interferon əsasında aparılan test (Interferon Gamma Release Assays) KT kompüter tomoqrafiyası MRT maqnit rezonans tomoqrafiyası
mərkəzi sinir sistemi NİAB nazik iynəli aspirasiya biopsiyası OBM onurğa beyni mayesi PET pozitron emissiyalı tomoqrafiya PZR polimeraza zəncirvari reaksiya USM ultrasəs müayinəsi VMB vərəm mikobakteriyaları
Klinik protokol Az ərbaycan Respublikas ı S
əhiyy ə Nazirliyinin İctimai S əhi
yy ə v
ə İslahatlar M ərk əzind
ə haz ırlanm
ış dı r. 7 Protokol həkim-ftiziatrlar, ilkin səhiyyə xidmətləri göstərən həkimlər, ağciyərdənkənar orqanların vərəmi problemləri ilə məşğul olan ixtisas həkimləri, səhiyyə təşkilatçıları və rəhbərləri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Pasiyent qrupu: ağciyərdənkənar vərəm xəstəliyi olanlar. Protokol ağciyərdənkənar vərəm xəstələrinin diaqnostikası və müalicəsi üsullarına dair sübutlu təbabətə əsaslanan metodik tövsiyələrin verilməsi məqsədini daşıyır.
Ağciyərdənkənar vərəm (ACKV) termini altında vərəmin ağciyər parenximasından kənarda lokalizasiya olunmuş müxtəlif klinik formaları nəzərdə tutulur. Bu formaları birləşdirən ümumi xüsusiyyət onların aşkarlanmasının, diaqnostikasının və müalicəsinin təşkilində meydana çıxan çətinliklərlə bağlıdır. Bu çətinliklər aşağıda göstərilən səbəblərlə əlaqədardır: 1.
ümumi praktika həkimlərinin və digər ixtisas həkimlərinin vərəmə görə kifayət dərəcədə sayıqlığının olmaması və bunun nəticəsi olaraq xəstəliyin gecikmiş mərhələdə aşkarlanması 2.
ağciyərdənkənar orqanlarda lokalizə olunmuş vərəm ocaqlarının çətin aşkarlanması və diaqnozun dəqiqləşdirilməsi üçün yüksək texnologiyalı bahalı müayinə metodlarının tələb olunması 3.
zədələnmə nahiyəsində vərəm mikobakteriyalarının (VMB) miqdarının az olması (lakin miqdarının azlığına baxmayaraq bu VMB-lər bir çox hallarda ağciyərlərdə toplanan VMB-lərə nisbətən daha güclü dağıdıcı effektə malik olur) 4.
müddəti haqqında əsaslandırılmış məlumatların olmaması 26
ACKV-nin digər xüsusiyyətlərindən biri də onun ağır formalarının (vərəm meningiti, miliar vərəm) immunodefisit halları ilə sıx əlaqədar olmasıdır 35 . Vərəm infeksiyasının disseminasiyası orqanizmin müdafiə qüvvələrinin vərəm infeksiyasını lokallaşdıraraq, onun ilkin ocaqdan digər orqan və sistemlərə yayılmasının qarşısını ala bilməməsi səbəbindən baş verir. Hazırda İİV-in yayılması və immunosupressiv terapiyanın geniş tətbiqi bu iki ağır xəstəliyin (vərəm və immunodefisit hallarının) yanaşı müşahidə olunmasının səviyyəsinin artması ilə nəticələnir.
Klinik protokol Az ərbaycan Respublikas ı S əhiyy
ə Nazirliyinin İctimai S əhi yy
ə İslahatlar M ərk əzind
ə haz ırlanm
ış dı r. 8 Epidemiologiya ACKV vərəmlə xəstələnmənin 25%-ni təşkil edir. İİV-ə yoluxmuş vərəmli xəstələr arasında ACKV 50% təşkil edir 13 . Azərbaycanda 2008-2010-cu illərdə ilkin xəstələr arasında ACKV 20,1% təşkil etmişdir. İlkin xəstələr arasında MSS-nin vərəmi 1,5% təşkil edir, bunların da 50%-i 14 yaşdan kiçik xəstələrin payına düşür. İnsan orqanizmində elə bir orqan yoxdur ki, o vərəmə yoluxmasın. ACKV-nin daha tez-tez təsadüf edilən formaları aşağıdakılardır:
► miliar vərəm
vərəm plevriti
►
vərəm perikarditi
► mədə-bağırsaq sisteminin vərəmi
sümük-oynaq sisteminin vərəmi ► dəri vərəmi
MSS-nin vərəmi ► göz vərəmi Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|