Microsoft Word Баходир лотинча тузатилган doc
Yüklə 2,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
-
17 - Insonning e’tiqodi kuchli, mustahkam bo‘lishi bilan birga badani, jismi ham sog‘, chiniqqan, har qanday mashaqqatlarga dosh bera oladigan bo‘lmog‘i lozim. Payg‘ambarimiz Mu hammad (s.a.v): “Kuchli mo‘min kishi Alloh huzurida kuchsiz mo‘mindan yaxshiroq va mahbubroqdir”, deganlar. Imom Buxoriy Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilgan hadisi sharifda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Ikki ne’mat borki, ko‘p odamlar ularda aldanib qolurlar. Ular sog‘liq va farog‘at”, deganlar. Islom dini sog‘liqni saqlashga katta a hamiyat berib, quyidagi omillarga alohida e’tibor berishni talab yetadi: - tozalikka rioya qilish; - sog‘liqqa zarar yetkazuvchi va atrofni iflos qiluvchi narsalardan qaytarish; - badantarbiya; - sog‘liqqa zararli narsalardan tiyilish; - jismni toliqtirishdan qaytarish; - sog‘liqni saqlash maqsadida yengillik va ruxsatlar berish va hokazolar. Farzand Alloh taolo tomonidan ato etilgan ulug‘ ne’matdir. U ota-ona zimmasida mas’uliyati juda katta bo‘lgan omonatdir. Har bir ota-ona o‘z farzandini sog‘lom, ahli solih, ma’naviy barkamol inson bo‘lib voyaga etishini orzu qiladi. Farzand tarbiyasi va uni amalga oshirish borasida payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v.) ham o‘z ko‘rsatmalarini berib o‘tganlar: “Hech bir ota o‘zining bolasiga yaxshi tarbiya o‘rgatishda odob berishdan ortiq hadya qilolmaydi” (Imom Buxoriy). “Farzandlaringizni odobli etib tarbiyalashlaringiz har kuni bechoralarga yarim so’ donni sadaqa qilishingizdan - 18 - yaxshiroqdir” (Imom Termiziy). “Ey Rasululloh! Biz ota- onaning haqqini bildik. Ammo farzandning haqqi nimadan iborat?” degan savolga Payg‘ambarimiz (s.a.v.): “Unga chiroylik ism qo‘yib, go‘zal odob berish”, dedilar (Bayhaqiy). “Farzandlaringizni hurmatlanglar va ularning odobini go‘zal qilinglar” (Ibn Moja).Vatanimiz taraqqiyoti, xalqimizning baxt-saodati yo‘lida yoshlarimizni sog‘lom, barkamol, ilmli, hunarli bo‘lib etishishlari yo‘lida davlatimiz tomonidan qilinayotgan g‘amxo‘rlik bilan birga, ota- onalarning e’tibor va sa’yi- harakatlari ham muhimdir. Demak, din, oila, vatan, millat himoyasini qilish, xususan bunday sharafli ishda bosh bo‘lish uchun ham, ma’naviy kamolot bilan bir qatorda, jismoniy imkoniyatning a hamiyati katta ekan. Arab xalifaligida yuz bergan ijtimoiy-siyosiy o‘zgarishlar, yagona Islom dinining tarkib topishi madaniy hayotga ham ta’sir etdi. Madaniy hayotda yuz bergan ko‘tarinkilik ma’naviy hayotda ham o‘zgarishlar bo‘lishiga olib keldi. Ana shu ko‘tarilish butun Arab xalifaligini, Yaqin va o‘rta Sharqni qamrab olganligi uchun ham Sharq uyg‘onish davri deb ataldi. Bu uyg‘onish jarayoni IX asrdan boshlanib XV-XVI asrlargacha davom etdi. Movarounnahrda ilm-fan va ma’rifat sohasida o‘z xizmatlari bilan dunyoga mashhur bo‘lgan jahonshumul ilmiy merosi bilan nom qoldirgan Muhammad Muso al-Xorazmiy, Abu Nasr Forobiy, Ahmad al-Farg‘oniy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino kabi qomusiy olimlar o‘z asarlarida inson kamolotining asosiy negizlaridan biri sifatida jismoniy tarbiyani e’tirof etganlar. Ibn Sino aqliy, axloqiy tarbiya bilan bir qatorda, inson kamolotida jismoniy tarbiyaning muhim a hamiyatini ham |