Microsoft Word choliqushi ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
130
— Choliqushi, mening kichkina Choliqushim, shu yerdamisan? Oh, bu qanday tasodif! 
Kristiana meni hammadan ko‘proq yaxshi ko‘radigan dugonam edi. Qo‘llarimdan ush-
lab meni kabinet o‘rtasiga yetakladi. Qo‘ymay yuzpardamni ochdi, betlarimdan cho‘lp-
cho‘lp o‘pa boshladi. Men haliga dovur ko‘rmagan eri, ayniqsa, maorif mudiri, kim biladi, 
nimalarni o‘ylardi. 
Men ularga orqamni o‘girib olib, ko‘zlarimdagi yoshlarni ko‘rsatmaslik uchun yuzimni 
dugonamning yelkasiga yashirdim. 
— Oh, Choliqushim, har xil narsalar miyamga kelardi-yu, lekin seni bunday qop-qora 
chodraga ko‘milgan, ko‘zlaridan yosh quyilib turgan holda ko‘rarman, deb o‘ylamagan 
edim. 
Sekin-sekin o‘zimni bosa bordim, yashiriqcha yuzimni yana to‘sib olmoqchi bo‘lgan 
edim, dugonam qo‘ymadi. Ke- yin yo‘q deganimga unamay, meni eri tomonga o‘girdi. 
— Per, senga Choliqushini tanishtiraman, — dedi. 
Per For uzun bo‘y, xushro‘y, oqish kishi ekan. Lekin ko‘zimga dali-g‘uli ko‘rindi. Kim 
biladi, men og‘ir-vazmin odamlar orasida turib o‘rganib qolganim uchun u boyoqish 
menga shunday tuyulgandir. 
Gazetachi qo‘limni o‘pdi-da, eski tanishi bilan gaplashayotganday: 
— Mademuazel, sizni ko‘rish sharafiga noyil bo‘lganim uchun ko‘p baxtiyorman, — de-
di. — Bilsangiz, biz hecham notanish emasmiz. Kristiana sizni juda ko‘p gapirardi... Ba-
sharti u tanishtirmaganda ham, baribir, Choliqushini tanib olardim. Maktabda dugonala-
ringiz va o‘qituvchilaringiz bilan birga tushgan suratingiz bor. Unda iyagingizni Kristiana-
ning yelkasiga qo‘yib olibsiz. Ko‘rdingizmi, men sizni qanday taniyman! 
Ular maorif mudirini butunlay unutganday, faqat men bilan gaplashishar edi. Bir zum 
boshimni o‘girib tevarakka qaradim. Ko‘zlarim shunday bir manzaraga tushdiki, boshqa 
joyda bo‘lsam, qahqaha urib kulib yuborardim. Mehmonlar bilan birga kabinetga bir qan-
cha odam ham kiribdi. Yarim doira qurib turgan bu odamlar o‘rtasida maorif mudiri tu-
ribdi. Hammasining og‘izlari hayratdan bir qarich ochilgan, alomat fokuschi o‘yinini to-
mosha qilayotgan qishloqilar singari mening frantsuzcha so‘zlashimga anqayib turishar-
di. 
Hammasidan qizig‘i shu ediki, Zaynilarga borgan jamoat ishlari injeneri ham shular 
orasida edi. Keyin bilsam, bu afandi musofirlarni mehmon qilibdi. Boyoqish axiyri muro-
diga yetgan, ya’ni yuzimni ko‘rgan edi. Shu bilan birga, qishloqda maorif mudiriga men 
to‘g‘rimda aytgan fratsuzcha so‘zlarini eslab, harholda xijolat ham tortgandir. 
Bo‘lar ish bo‘lgan edi. Eski sinfdoshimga o‘zimni shu qadar tushkun bir ahvolda 
ko‘rsatish nafsoniyatimga tegdi. Buning ustiga o‘zimni miskin, ezgin ko‘rsatgim kelmay, 
iloji boricha dadillik, xushvaqtlik bilan baland ovozda so‘zlashaverdim. 
Nihoyat, maorif mudiri o‘z ahvolining yanchligini tushundi-da, mitta gavdasi bilan kul-
gili bir ahvolda reverans qilib: 
— Qani, marhamat, o‘tiringlar, turib qoldinglar,— dedi kursilarni ko‘rsatib. 
Mening chiqib ketish paytim kelgan edi. Shuning uchun Kristianaga: 
— Endi menga ijozat, — dedim sekingina. 
Lekin u saqichday yopishib olib, meni hech yonidan jildirmas edi. Dugonamning meni 
bo‘shatgisi kelmaganini maorif mudiri ham ko‘rdi. Hozirgina menga o‘lguday sovuq, 
yomon muomalada bo‘lgan bu odam chuqur bir hurmat bilan qoshimda egilib, menga 
ham bir kursi in’om qildi. 
— Xonim afandim, tikka turmang, marhamat, — dedi. 
Nochor o‘tirdim. Kristiana, mening bu yerda qora chodraga o‘ralib turganimni hech 
aqliga sig‘dira olmay, eriga nuqul gap uqtirar edi: 
— Sen bilmaysan-da, Per, Farida juda alomat qiz. Istambulning eng asl oilasidan. Shu 

---

Choliqushi (roman). Rashod Nuri Guntekin