Microsoft Word durratun nosihiyn ziyouz com doc

Oltinchi majlis

ALLOH YO‘LIDA SADAQA BERISHNING FAZILATI
Alloh taolo aytadi:
⎯yϑ9Ï#ßèÏ≈ŸÒム!ª#$uρ 3π„6¬myπè;s$(ÏΒi„ąs#7ç/Ψß™ ≅eÈZä’Îû ≅Ÿ/Î$Ζu™yşy7öy™ ôMtñu;Ρ/&r>π6¬my≅ÈVsyϑZx«!#$È≅‹6Îy™ ’ûÎóΟγß9s≡θuøΒr& tβθ)à ÏΖム⎦t⎪Ï¿!©$# ã≅sW¨Β
∩⊄∉⊇∪ íΟŠ=Îtæ ìşÅ™≡uρ ª!$#uρ 3™â!$±to„

"Alloh yo‘lida mollarini infoq-ehson qiladigan kishilarning misoli, xuddi har bir boshog‘ida yuztadan doni bo‘lgan yettita boshoqni undirib chiqargan bir dona donga o‘xshaydi. Alloh istagan kishilariga bir necha barobar qilib beradi. Alloh (fazli-karami) keng va bilguvchi zotdir" (Baqara surasi, 261-oyat).

Bu oyat Affon o‘g‘li Usmon va Avf o‘g‘li Abdurahmon haqlarida nozil bo‘lgan. Tabuk g‘azotiga chiqish vaqtida Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) sahobalarini sadaqa qilishga qiziqtirdilar. Shunda Abdurahmon (r.a.) to‘rt ming dirham olib kelib: "Ey Rasululloh! Mening sakkiz ming dirhamim bo‘lib, yarmini o‘zimga va ahli oilamga qo‘ydim, yarmini esa, Alloh yo‘lida ehson qildim", dedilar. Shunda Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) u kishining haqqiga: "Alloh o‘zingda olib qolganingga ham, ehson qilgan mollaringga ham baraka bersin", deb duo qildilar. Hazrati Usmon: "Jihozsiz, aslahasiz askarlarning ta’minoti mening bo‘ynimda", dedilar. Shunda yuqoridagi oyat nozil bo‘ldi.

Kalbiy bilan Muqotil esa: "Bu oyatning nozil bo‘lish sababi Hazrati Ali (r.a.) bilan bog‘liq", deydilar. U zotning bor-yo‘g‘i to‘rt dirham puli bo‘lishiga qaramay, sadaqaga targ‘ib qilib oyat nozil bo‘lganida, ulug‘ ajrga noil bo‘lish uchun birini kechqurun, birini kunduzi, birini maxfiy va oxirgisini hammaning oldida sadaqa qilganlar, shunda mana shu oyat nozil bo‘ldi".

Anas (r.a.) Payg‘ambarimizdan (sollallohu alayhi vasallam) quyidagilarni rivoyat qilganlar: "Alloh yerni yaratganda ustidagi narsalarning og‘irligidan yer titradi. Shunda Alloh tog‘larni yaratib, uning ustiga qo‘ydi va yerning titrog‘ini to‘xtatdi. Maloikalar ajablanib: "Parvardigoro! Xalqing ichida tog‘lardan ham qattig‘i bormi?" deyishdi. Alloh: "Ha, temir", dedi. Ular: "Temirdan ham qattiqrog‘i bormi?" deyishdi. Alloh taolo: "Ha, olov", dedi. "Olovdan ham qattiqrog‘i bormi?" deyishdi. "Ha, suv", dedi. "Suvdan ham qattiqrog‘i bormi?" deb so‘rashdi keyin. Alloh: "Ha, shamol", dedi. "Shamoldan ham qattig‘rog‘i bormi?" deyishdi. Shunda Alloh: "Mazkurlarning hammasidan ashaddiysi o‘ng qo‘li qilgan sadaqani chap qo‘li bilmagan odam bolasidir", dedi.

Binobarin, sadaqani maxfiy qilish lozim. Ba’zi bir salaflar sadaqalarini berishda o‘zlarini bildirmaslik uchun ko‘r faqirlarni izlar edilar. Ba’zi birlari esa, uxlab yotgan faqirlarning kiyimiga sadaqani qo‘yib ketardilar. Ikkinchi, minnat va ozor yetkazishdan saqlanish lozim. Chunki Alloh taolo Qur’onda minnat qilishdan qaytargan. Uchinchi, halol moldan sadaqa berish lozim, chunki Qur’onda Alloh taolo: "Suygan, yaxshi ko‘rgan narsalaringizdan infoq qilib bermaguningizcha, hargiz yaxshilikka yetmagaysiz", deb murojaat qilgan. Sufyoni Savriy aytganlarki: "Kim Alloh yo‘lida harom moldan ehson qilsa, go‘yo nopok kiyimini siydik bilan yuvib poklanmoqchi bo‘lganga o‘xshaydi. Holbuki, faqat pok suv bilangina poklanur. Shuningdek, gunohdan faqatgina halol molni ehson qilish bilan poklaniladi. To‘rtinchi, qovoq solmay, ochiq chehra bilan berish lozim. Shuning uchun Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) aytganlarki: "Xursandlik bilan halol bir dirhamni sadaqa qilish norozi bo‘lib berilgan yuz ming dirhamdan afzaldir". Beshinchi, joyini topib, agar imkoni bo‘lsa, muttaqiy olimga yoki tolibi ilmga yo solih kishilarga berish lozim. Chunki Qur’onda Alloh taolo sadaqalarning o‘rnini bayon qilgan. Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) aytdilar: "Berilgan vaqtda sadaqa o‘z sohibiga beshta gap gapiradi: "Men kichkina edim, kattaga aylantirding. Mening qarovulim eding, endi men sening qorovuling bo‘ldim. Dushmaning edim, do‘sting bo‘ldim. Sen meni foniylikdan boqiylikka aylantirding. Men oz edim, ko‘paytirding", deydi.
Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) aytdilar: "Kim bir musulmon birodarining qornini to‘ydirsa, Alloh taolo uni do‘zaxdan uzoq qiladi, do‘zax va uning o‘rtasiga har biri besh yuz yillik masofaga teng bo‘lgan yettita xandaq qo‘yadi".

Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) aytdilar: "Saxiylik jannatdagi bir daraxtdir, uning shoxlari dunyoga tushib turadi. Kim uning birorta shoxini tutsa, u shox uni jannatga yo‘llaydi. Baxillik ham do‘zaxdagi bir daraxtdir. Uning shoxlari dunyoga tushib turadi. Kimki uning shoxidan tutsa, u shox uni do‘zaxga eltadi. Saxiy Haqqa ham, xalqqa ham yaqindir. Baxil Haqdan ham, xalqdan ham uzoqdir".

Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) aytdilar: "Baxil odam jannatga kirmaydi".

Hikoya qilishlaricha, Sulaymon ibn Dovudning oldiga bir qush kelib: "Bir odamning daraxtiga men in qurganman. O‘sha yerda bola ham ochaman, lekin daraxt egasi bolalarimni qiynaydi va ularni o‘ldiradi", deya shikoyat qildi. Shunda Sulaymon ikki jinni chaqirib, ularga aytdi: "Agar yanagi yil ham bu kishi shu ishini takror qiladigan bo‘lsa, uni ikkiga bo‘lib, bir bo‘lagini mag‘ribga va birini mashriqqa uloqtirib yuboringlar!" Yanagi yil keldi, u kishi o‘z odatiga ko‘ra daraxtga chiqib, qushning bolalarini oldi. Shu vaqtda qush Sulaymonga (alayhissalom) shikoyat qilishga otlandi. Lekin u kishi sal oldin bir luqma sadaqa qilgan edi. Shunda qushning shikoyatini eshitgan Sulaymon (alayhissalom) ikki jinni chaqirib: "Nima uchun sizlar u zolim kishining ta’zirini berib qo‘ymadingizlar?" dedi. Shunda jinlar: "Biz unga daraxtga chiqib ketayotganida yopishmoqchi edik, lekin u bir parcha non sadaqa qilib, keyin chiqdi, shunda Alloh osmondan ikki farishtani tushirib, ular bilan bizlarning birimizni mashriqqa, birimizni esa mag‘ribga uloqtirdi va bizning ishimizni Alloh uning sadaqasi barakasi bilan daf qilib yubordi", deyishdi.

Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam): "Kimki mehmonga hurmat-ehtirom ko‘rsatsa, meni hurmatlabdi va meni hurmatlagan Allohni hurmat qilibdi. Kimki mehmonni behurmat qilsa, u menga g‘azab qilibdi va menga g‘azab qilgan Allohga g‘azab qilibdi", dedilar.

Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam): "Mehmon mo‘minning uyiga o‘zi bilan birga ming rahmat va baraka bilan keladi", dedilar.

Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam): "Kimning uyiga mehmon kelsa-yu, uni uy egasi bor taomlari bilan ikrom qilsa, Alloh mezbon uchun jannat eshigini ochib qo‘yadi", dedilar.

Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam): "Kim och odamni tuydirsa, unga jannatga kirish vojib bo‘ladi", dedilar.

Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) aytdilar: "Yer yuzidagi amallarning eng afzali uchtadir. Birinchisi – ilm talab qilish. Ikkinchisi – jiddu jahd. Uchinchisi – haloldan kasb qilish. Bas, ilm tolibi Allohning suygan bandasidir, mujohid Allohning do‘stidir, haloldan kasb qiluvchi esa, Allohning barakotli qulidir".

Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam): "Do‘zaxdan o‘zlaringizni yarimta xurmo sadaqa qilib bo‘lsa ham, qutqarib qolinglar", dedilar.

Xulosa shuki, Alloh yo‘lida qilingan har bir ehsonlarimiz, bizni dunyo va oxiratda ulug‘ ajrlarga noil bo‘lishimizga va baloyu musibat, qo‘rqinchlardan najot topishimizga sababchi bo‘lar ekan. Buni Payg‘ambarimizning (sollallohu alayhi vasallam) ushbu hadislari ham tasdiqlaydi: Xatib Hazrati Anasdan (r.a.) rivoyat qilganlarki: Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) aytdilar: "Sadaqa yetmish xil baloni daf qiladi, u balolarning eng yengili maxov va peslikdir" ("Al-jomi’us sag‘ir").