Microsoft Word Düzeltilmis tez

Tablo 1: Sektörlerin Gayri Safi Üretim Düzeylerindeki Değişmelerin 
Kaynakları (%) 
Nihai 
Talepteki 
Değişmeden 
Kaynaklanan 
İhracattaki 
Değişmeden 
Kaynaklanan 
Nihai Talep 
İçinde Yerli 
Üretim 
Payındaki 
Değişmeden 
Kaynaklanan 
Ara Girdi 
Kullanımında 
Yerli Üretim 
Payındaki 
Değişmeden 
Kaynaklanan 
Teknolojik 
Değişmeden 
Kaynaklanan 
Tarım 
93.5 
9.7
3.0
-1.9 
-4.3
Madencilik 96.2 
18.7
10.5
-32.2 6.7
İmalat 68.1 
21.3
6.7
-1.0 
4.9
Finans-Dışı 
Hizmetler 
86.2 10.4
0.7
-0.2 2.9
Mali 
Hizmetler 
125.6 14.8
3.2
-1.3 -42.3
TOPLAM 81.4 
14.2
3.3
-1.0 2.0
Kaynak: Bankacılar Dergisi Sayı 40, 2002 s.9 
 
Dikkat edilirse tüm sektörler için üretimdeki değişmenin en önemli kaynağını 
nihai talepteki değişmeler olduğu görülmektedir. Özellikle mali kesim (bankacılık ve 
sigortacılık) için 1973–90 arasındaki üretim değişiminin yaklaşık yüzde 126’sı nihai 
talepteki değişmelerden kaynaklanmaktadır
48
. 
Kişi başına düşen sigorta prim üretimi düzeyini yukarılara çekmek için doğru 
anahtar sigorta hizmetlerine olan talebin arttırılmasıdır. Sigorta hizmetlerine olan 
47
Öner GÜNÇAVDI ve Suat KÜÇÜKÇİFÇİ “Bankacılık ve Sigortacılık Kesiminin Üretim 
Hacmindeki Değişmelerin Kaynakları: 1973/1990” Bankacılar Dergisi, Sayı 40, 2002, s. 7. 
48
Ö. GÜNÇAVDI ve S. KÜÇÜKÇİFÇİ,
s. 9.
 

---

24
talebin arttırılması için şirketlerin pazarlama stratejilerini ülke koşullarına göre 
biçimlendirmeleri gerekmektedir. Vergilendirmenin sigorta sektörü üzerinde talebi 
arttırıcı bir etkisinin olup olmadığı sorusu ise vergi oranları ve talep arasındaki 
ilişkinin hangi yönlü olduğuna bağlıdır. Özellikle hizmetler üzerinden alınan dolaylı 
vergilerin talep üzerinde daraltıcı etkisinin olduğu bilinmektedir. Fakat doğru bir 
vergilendirme için bu etkinin ölçülebilirliği önem taşır.
 
Geçmiş dönem gözlemlerinden hareketle Türkiye’de sigorta sektörünün 
gelişmesini engelleyen birtakım etmenlerin mevcut olduğu görülmektedir. Bu 
etmenler içerisinde belki de yok denecek kadar etkiye sahip olan vergi politikalarıdır. 
Çünkü vergi politikalarının sektör ürünleri üzerinde etkiye sahip olabilmeleri için 
sektör büyüklüğünün ve yapısının belirli bir düzeye ulaşmış olması gereklidir. Ayrıca 
bir diğer önemli husus vergi politikaları aracılığı ile verilecek bir desteğin ülke 
ekonomisine ek yük getirmemesi gereklidir. Tüm bu bileşenler doğrultusunda sigorta 
sektörünün günümüzde ve yakın tarihte altın çağını yaşadığını söyleyebiliriz. Halen 
daha mevcut veriler yetersiz görülmektedir. 
 
Günümüz şartlarında sigortacılık Türkiye’de geçmişe oranla çok büyük atılım 
gerçekleştirmiş olsa da sigorta şirketleri özellikle Türkiye kaynaklı şirketlerin çok 
büyük bir kısmı bankaların bir uzantısı olarak kurulmaktadırlar. Oysaki olması 
gereken sigorta şirketlerinin finansal güce kendi bünyelerinde erişmeleri ve kendi 
hizmet ağını kurabilmeleri esastır. Gelişmiş birçok ülkede sigorta şirketleri bağımsız 
kuruluşlar olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Türkiye’de sigorta şirketlerinin bankalar 
ile bağlantılı olmaları sonucunda sektörlerin birbirini etkilemeleri kaçınılmazdır. 
Hemen hemen aynı döneme denk gelen iki sektör arasında büyüme bankacılık yönlü 
olmuş sigortacılık sektörü yeterince büyüyememiştir. Bu nedenlerdir ki vergi 
düzenlemeleri sigortacılık işlemlerini kapsayacak şekilde öncelikle bankacılık 
alanında yapılmıştır. 

---

25