23. Cəmiyyətin ekoloji məsrəflərinin strukturu və təbiəti mühafizə fondları
Çirklənmədən vurulan məsrəflərin qarşısını almaq ziyanın aşağı düşmə
nəticəsi kimi hesab etmək olar. Belə hesab edilir ki, 1-2% ÜMM təbiəti mühafizə
xərcləri 3-5% ÜMM həcmində ziyanın qarşısını alır. Lakin, onlar mənfi iqtisadi
nəticələrdə verə bilərlər, çünki bu əmək və maliyyə resurslarının bir hissəsini
məhdudlaşdırır ki, bu da məhsulun maya dəyərinin artmasına təsir edir.
İ
qtisadçılar təbii mühitin mühafizəsi və təbiətdən istifadəyə səmərəli səviyyədə
xərclərin qoyulma məsələsini irəli sürürlər. Bu xərclər onların fikrincə iqtisadi və
sosial inkişafın qarşısını alır, belə ki, təbiətin mühafizəsinə qoyulan kapital praktiki
olaraq özünü doğrultmur və xalqın maddi rifahının artmasına gətirib çıxartmır.
Buna görə də aktual problemlərdən biri çirklənmənin qarşısını almaq üçün iqtisadi
ə
saslandırılmış səviyyədə məsrəflərin təyin edilməsidir.
İ
stehsalçı seçə bilər: ya təbiəti mühafizə xərclərinə qənaət etmək, onda yüksək
səviyyədə tullantılar yaranacaq və ətraf mühitə nəzərə çatacaq dərəcədə ziyan
vurulacaq, ya da təbiəti mühafizə məsrəflərini yüksəltmək yolu ilə ziyanları
azaltmaq.
|