Microsoft Word ihyo tavba ziyouz com doc

 
ﻼﻳِﺪْﺒَﺗ
 
ِﻪﱠﻠﻟا
 
ِﺔﱠﻨُﺴِﻟ
 
َﺪِﺠَﺗ
 
ْﻦَﻠَﻓ
 
"…Siz hargiz Allohning sunnati-qonunining o‘zgargainini ko‘rmassiz…" 
(Fotir surasi, 43). 
Alloh taolo qo‘lga qudratni, hayotni, qat’iy irodani bermagunicha, tartibli bir yozuvni yozish uchun 
qo‘lning harakatini yaratmaydi, istak va nafsdagi maylni yaratmagunicha, qat’iy irodani xalq etmaydi. 
Shuningdek, maylning hozir yoki kelajakda nafsga muvofiq ekanini bilish ( 
ِﺲْﻔﱠﻨﻠِﻟ
 
ٌﻖِﻓاَﻮُﻣ
 
ُﻪﱠﻧَﺄِﺑ
 
ٌﻢْﻠِﻋ
) tuyg‘usi yaratilmagunicha bu mayl to‘la yuzaga chiqmaydi. Albatta, bu bilish tuyg‘usining yaratilishi 
ham harakat, iroda va ilm kabi boshqa sabablarga bog‘liq. 
Ilm va tabiiy mayldan so‘ng qat’iy iroda yuzaga chiqadi. Qudrat va iroda izidan esa harakat 

---

Ihyou ulumid-din. Tavba kitobi. Imom G’azzoliy 
www.ziyouz.com
кутубхонаси
9
ergashib keladi. Bandaning barcha fe’lida mana shu tartib mavjud. Bularning hammasi Alloh taolo 
tarafidan biri boshqasini taqozo etuvchi qilib yaratilgan. Shuning uchun ham bu fe’llarning biri oldin, 
boshqasi keyin yuzaga chiqishi vojib. Xuddi ilmdan keyin iroda, hayotdan keyin ilm, jismdan keyin 
hayot yaratilgani kabi. Shunga ko‘ra, "jismdan hayot tug‘iladi" emas, balki jismning yaratilishi 
hayotning paydo bo‘lishi uchun shart, "hayotdan ilm tug‘iladi", emas, balki hayotning yaratilishi ilm 
yaratilishi uchun bir shartdir, desak, to‘g‘ri bo‘ladi. Hayot mavjud bo‘lsagina, ilmni qabul qilish uchun 
joy hozirlangan hisoblanadi. Demak, "iroda ilmdan paydo bo‘ldi" emas, balki ilmning yaratilishi 
irodaning jazmi uchun shart, deyish maqsadga muvofiqdir. Irodani hayot va ilm sohibi bo‘lgan 
jismgina qabul qiladi... 
Xullas, tavba o‘zining ilm, nadomat va tark (gunohni tark qilish) kabi barcha qismlari bilan 
vojibdir.