Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc



Yüklə 1,29 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə169/426
tarix06.07.2022
ölçüsü1,29 Mb.
#62664
1   ...   165   166   167   168   169   170   171   172   ...   426
Islom Ensiklopediyasi

 
ISLOM SAN’ATI MUZEYI - Misrdagi eng yirik muzeylardan, Qohira sh.da 1881 y.da 
asos solingan. 1952 y.gacha Arab san’ati muzeyi deb atalgan. Arab mamlakatlari, Eron 
va Turkiyaning o‘rta asrlar monumental bezak va amaliy san’at asarlarini jamlagan. 
Muzey to‘plami negizini Qohira masjidlari, xususiy uylardan keltirilgan va Qohirada qazib 
olingan topilmalar tashkil qiladi. Muzeyda o‘ta qimmatbaho qo‘lyozma kitoblar va 
miniatyuralar, yog‘och o‘ymakorligi (Fotimiylar saroyidagi ov lavhalari tasvirlangan 
releflar, 11-a. va b.), kulollik, kandakorlik, rangli emal bilan naqshlangan shisha 
(masjidlar chiroqlari, idishlari) buyumlar va b. saqlanadi.
ISLOM TARAQQIYOT BANKI (ITB) -xalqaro bank. 1974 y. musulmon davlatlari tashqi 
ishlar vazirlarining kengashida ITBni tuzish haqida qaror qabul qilingan, bank o‘z 
faoliyatini 1975 y.da boshlagan. Qarorgohi Jiddada. ITBni Boshqaruvchilar kengashi va 
Direktorlar kengashi boshqaradi. Bank prezidenti 5 yil muddatga saylanadi. Maqsadi - 
musulmon mamlakatlarining iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyotiga yordam berish. Islomda 
pulga foyda (foiz, q. Ribo) olish taqiklangani sababli bankka qo‘yilgan mablag‘lar uchun 
foiz olinmaydi va berilmaydi.
ISLOM FUNDAMENTALIZMI - Qur’on va hadislarni so‘zma-so‘z talqin etuvchi, ilk 
islomga qaytishga qaratilgan aqidalarni targ‘ib qiluvchi diniy-konservativ ruhdagi oqim. 
I.f. vakillari islomning fundamental (asosiy) tamoyillari (I.f. nomi shundan) jamiyatning 
taraqqiyot yo‘lini belgilab beradi, deb hisoblaydilar va faqat ularga amal qilishga da’vat 
etadi. Keyingi paytlarda mutaassib musulmonlar "fundamentalistlar" deb atalmoqda. I.f. 
turli yo‘nalish va kayfiyatdagi guruhlarni o‘z ichiga oladi. Ularning ba’zilari terroristik 
usullar bilan qonuniy hokimiyatga qarshi kurashda o‘zlarini namoyon etsalar, boshqalari 
targ‘ibot-tashviqot ishlari, diniy ta’lim, turli jamoat tashkilotlari, maktab, universitet, 
ommaviy axborot vositalariga kirib borish, ayniqsa, foydalanish oson bo‘lgan audio-video 
kassetalarni tarqatish bilan shug‘ullanadi. I.f.ga xos bo‘lgan g‘oyalar - g‘arb turmush 
tarzi va g‘arb tovarlarining iste’moliga qarshi kurash, dinsiz yoki "sof islomdan 
chekingan" davlat rahbarlarini jismonan yo‘q qilish (eng yorqin misol - Anvar Sadatga 
uyushtirilgan suiqasd), islomda "shirk" (butparastlik)ka barham berishdir. I.f. talqinida 
aziz-avliyolar qabrlarini e’zozlash (masalan, Axmad Yassaviy, Najmiddin Kubro va 
Bahouddin Naqshband kabi tasavvuf tariqatlari asoschilari ruhini hurmatlash) ham 
butparastlikka kiradi. Hoz. davrda I.f. vakillari butun dunyoga yoyilib, turli yo‘llar bilan 
bir davlatdan boshqa davlatga o‘tishga, har yerda o‘z maslakdoshlarini topishga 
intilmoqda. 

Yüklə 1,29 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   165   166   167   168   169   170   171   172   ...   426




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin