Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
MAHDUMI A’ZAM MAJMUASI -Samarqand viloyati Dahbed q.dagi me’moriy yodgorlik 
(16-19-a.lar). Majmua mashhur shayx, so’fiylar namoyondasi Mahdumi A’zam nomi 
bilan bog‘lik, Asli farg‘onalik bo‘lgan ul zot Samarqand hokimi Jonibek Sulton tomonidan 
Samarqandga taklif etilgan. O’g‘li Iskandar Sulton uni o‘zining piri deb e’zozlagan. 
Mahdumi A’zam 78 yoshida shu Dahbed q.da vafot etgan. 1610 y.da Yalangto‘sh 
Bahodir boshchiligida xonaqoh va dahma qurilgan. 17-a.da esa katta masjid qad 
ko‘targan. Keyinchalik Mahdumi A’zam avlodlari ham shu yerga dafn qilingan. Nodir 
devonbegi tomonidan atrofi devor (bal. 1,4 m) bilan o‘ralib, ta’mir ishlari olib borilgan. 
Majmua shim.da hazira, jan.da keng ayvonli katta masjid, yonida kichik masjid, 
sharqida darvozaxona, chillaxona va hujralardan tashkil topgan. Katta masjid-xonaqoh 6 
ustunli, 12 gumbazli, ayvoni 2 qatorli 14 ustundan iborat. Kichik masjidga uzun yo‘lak 
orqali o‘tilgan. Masjid 2 ustunli, vassa shiftli, ayvoni 4 ustunli, poyustunlari toshdan 
ishlangan. Haziradagi Mahdumi A’zam saganasi (bap. 1,7 m) kulrang marmar bilan 
qoplangan. Pastki qismidaga 9 ta marmar toshtaxtalar Mahdumi A’zam avlodlari, 
Yalangto‘sh Bahodir va uning qizi Iqlimaga tegishli bo‘lib, keyingi yillardagi ta’mir 
vaqtida hammasi bir joyga to‘plangan. M.A.m. yaqinida minora va keng hovuz 
joylashgan. 1998 y.da majmua kayta tiklanib, atrofi obodonlashtirildi. 
 
MASHRAB Boborahim (1640-1711) - o‘zbek mumtoz adabiyoti namoyandasi, shoir, 
bastakor, sozanda va hofiz. Xalq ichida "Devona Mashrab", "Eshon Mashrab", "Shoh 
Mashrab", "Mardi xudo", "Avliyoi Haq", "Sohib karomat" kabi nomlar bilan mashhur 
bo‘lgan. Ijodiy merosi "Devonai Mashrab" qissasi, turli tazkira, bayoz va majmualar 
orqali yetib kelgan. M. Namanganda bo‘zchi Valibobo oilasida tug‘ilgan. 7 yoshida 
mullaga o‘qishga berilgan. 1665 y.da Mulla Bozor Oxundga shogird tushgan. So‘ngra 
Yorkentda, qashqarlik Ofoqxo‘ja eshon xizmatvda ilohiyot bilan shugullanib, 7-8 yil 
mobaynida tariqat sulukini o‘tadi. Ibrohim Adham va Mansur Hallojni g‘oyibdan piri 
komil deb bildi. Ijodda Farididdin Attor, Jaloliddin Rumiy, Imomiddin Nasimiy yo‘lidan 
bordi. Lutfiy, Navoiy g‘azallariga naziralar yozdi, muxammaslar bog‘ladi. M. she’riyatiga 
xos asosiy xususiyatlardan biri Allohga bo‘lgan ishqdir. Uning so‘fiyona she’rlarida ilohiy 
ishq dardi inson iztirob va alamlari, orzu-umidlari bilan hamohangdir. M. ta’kidlashicha, 
odam zotining asosiy nuqsoni "nafsu hirs balosi"ga mubtalo bo‘lganligidir, bu nuqson uni 
ilohiy fazilatlardan mahrum etadi, axloqan tubanlashtiradi, o‘tkinchi mayl-istaklarni 

---

Islom Ensiklopediyasi