Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc



Yüklə 1,29 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə299/426
tarix06.07.2022
ölçüsü1,29 Mb.
#62664
1   ...   295   296   297   298   299   300   301   302   ...   426
Islom Ensiklopediyasi

www.ziyouz.com kutubxonasi 
244
boshqa narsalarni mutlaqo qo‘yib bo‘lmaydi, aks holda, o‘sha narsalar sahifaga yopishib 
qolsa, shubha paydo bo‘lishi mumkin, deb fatvo chiqardilar. 
Zamon o‘tishi bilan olib borilgan maslahatlardan so‘ng, kishilar Q.ni xato o‘qimasliklari 
va Q. qiroati haqida turli ixtiloflarga tushmasliklari uchun, mushaflarga fatha, kasra, 
zamma alomatlari qo‘yish kerak, degan fikrga to‘xtaddi. Bunda ham asl harflarga zarra 
o‘zgarish alomati kirmaslik shartlari ishlab chiqildi. Tarixda bu ish Q.ni nuqtalash, nomi 
ila sobit bo‘ldi. Chunki, mazkur o‘ta ahamiyatli ishni hazrati Alining amrlariga binoan 
amalga oshirgan olim Abul-Asvad ad-Dualiy yuqorida zikr qilingan alomatlarni 
harflarning usti, osti va o‘rtasiga qo‘yilgan nuqtalar ila ifodalagan edi. 
Keyinchalik, zamon o‘tishi bilan, vaziyat taqozo qilganda, boshqa alomatlar ham xuddi 
shunday ehtiyotlik va aniqlik bilan qo‘yib chiqildi. Zamon o‘zgarib, texnik taraqqiyot 
davri kelganda, Q.ni texnik jihozlar vositasida chop etish masalasi ko‘ndalang bo‘ldi. 
Ulamolar dastlab, bu ishga ruhsat bermadilar. Ular mazkur uslub ila chop etish Q.ning 
obro‘siga to‘g‘ri kelmaydi, degan tushunchaga | borgan edilar. Vaqt o‘tishi bilan 
musulmonlar ! ham chopxona ishlarini o‘zlashtirdilar, Q. karimni ko‘plab chop etishga 
ehtiyoj ortib bordi va ulamolar kerakli shartlarni qo‘yib, Q.ni chop etishga izn berdilar. 
Q. islom diniga oid barcha hukmlarning asosiy va 1-manbaidir. Musulmon faqihlar | biror 
narsaning shariatdagi hukmini bilmoqchi bo‘lsalar, albatta, oldin Q.ga | murojaat 
qiladilar. O’sha o‘zlari izlayotgan ] hukm haqida Q.da biror hukm bo‘lsa, uni darhol I 
qabul qiladilar. Usha narsa Q.da bo‘lmagan taqtsirdagana sunnat, ijmo’, qiyosga 
murojaat qilishga o‘tadilar. Boshqa sohalarda ham xuddi shundoq. Hatto arab tili 
qoidalari ham Q.dagi so‘zlar va oyatlardan olingandir. Q. o‘ziga e’tiqod qiluvchi xalqlar 
hayotida va tarixida asosiy o‘rin tutgan kitobdir. Bu kitob mazkur xalqlarning ilm-
ma’rifat, adabiyot, turmush tarzi, qonun-qoidalari, urf-odatlari va dunyoqarashlari va b. 
narsalarda o‘zining salmoqli izini qoldirgan. Hozirgacha Q. son-sanoqsiz odamlar 
tomonidan ishonchli tariqada naql qilinib kelinmoqda. Bu naqlda asosiy e’timod yod 
olishgadir. Har bir qori o‘z shogirdiga har bir harf, har bir kalima, har bir oyat va xar bir 
surani o‘z ustozidan qandoq qabul qilib olgan bo‘lsa, xuddi ana shunday qilib yetkazishi 
shart. Shuning uchun ham har bir Q. o‘quvchi musulmonning kiroat bo‘yicha silsilasi 
Payg‘ambar (sav) yetib boradi. Ana shu silsilaga suyanilmasa, ya’ni avloddan avlodga 
o‘tib kelgan rasmiy qiroat izni bo‘lmasa, Q. o‘quvchi qori hisoblanmaydi. Q. qiroati to‘g‘ri 
bo‘lishi uchun ustozdan tajvid ilmini o‘rganish kerak. Shogird o‘z ustozidan har bir so‘z 
talaffuzini va b. kerakli narsalarni eshitadi va o‘zi tayyorlanib qayta o‘qib beradi. Ustozi 
oyat yoki surani to‘g‘ri qiroat qilinganiga rozi bo‘lganidan keyingana boshqa oyat va 
suralarni o‘rganishga o‘tiladi. 
Har bir musulmon uchun o‘ziga kerakli mikdorda Q.dan yod olish farz ayndir. Har bir 
musulmon jamiyatda o‘zlariga kerakli mikdorda Q.ni to‘liq yod olgan qorilar bo‘lishi farzi 
kifoyadir. 

Yüklə 1,29 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   295   296   297   298   299   300   301   302   ...   426




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin