Microsoft Word KichikBiznes doc

Ўзбекистон экспортининг давлатлараро таркиби 
(жамига нисбатан фоизда)
35,9
34,4
27,6
26,0
31,5
31,8
47,5
34,2
33,3
64,1
65,6
72,4
74,0
68,5
68,2
52,5
65,8
66,7
0
20
40
60
80
100
120
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
МДҲ давлатлари
Бошқа давлатлар
 
10.2.1-rasm. 
Respublikamiz eksporti va importining tovar va geografik tarkibini 
takomillashtirish orqali raqobatbardoshlikni oshirish bir qator vazifalarning 
amalga oshirilishini taqozo etadi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
10.2.2-rasm. Tashqi savdo aylanmasining tovar va geografik tarkibini 
takomillashtirish orqali raqobatbardoshlikni oshirish 
 
Xorijiy davlatlarda mamlakatimizda ishlab chiqarilayotgan, yoki ishlab 
chiqarishni yo’lga qo’yish mumkin bo’lgan mahsulotlarga talabni o’rganish, 
bunday tovarlar bozorlariga kirib borish va raqobat qilish strategiyasini ishlab 
chiqish eksport qilinayotgan tovarlar sonini va mamlakatlar geografiyasini 
Ташқи савдо айланмасининг товар ва географик таркибини 
такомиллаштириш орқали рақобатбардошликни ошириш 
Хомашё экспортини қисқартириб, қўшилган 
қиймат ҳиссаси юқори бўлган тайёр 
маҳсулотлар экспортини кўпайтириш
Маҳсулот таннархини пасайтириш орқали 
уларнинг рақобатбардошлигини таъминлаш 
Янги маҳсулотларни жаҳон 
бозорига олиб чиқиш 
Иқтисодиётнинг тармоқ 
таркибини такомиллаштириш 
Ташқи савдога хизмат қилувчи 
инфратузилмани янада 
ривожлантириш 
Иқтисодиётни техник-технологик қайта 
қуроллантириш асосида тайёрланаётган 
маҳсулотлар сифатини яхшилаш

---

93 
kengaytirishga ijobiy ta’sir ko’rsatadi.
Jahon bozorlarida korxonalarimiz mahsulotlarining raqobatbardoshligini 
ta’minlashda quyidagi chora-tadbirlarning amalga oshirilishi muhim 
ahamiyat kasb etadi: 
- eksport qiluvchi korxonalarga mahsulot tayyorlash va sotish xa-
rajatlarini kamaytirishda ko’maklashish; 
- ularni tashqi bozor kon’yunkturasidagi o’zgarishlar, istiqbolli bozorlar, 
raqobatchilar to’g’risida olib borilgan tadqiqotlar natijalari bilan tanishtirish; 
- transport-kommunikasiya tizimlarini rivojlantirish; 
- yangi transport yo’laklarini ochish orqali transport xarajatlarini ka-
maytirish va h.k.
Bu borada har bir tarmoq uchun ishlab chiqilishi ko’zda tutilayotgan 
2010-2012 yilga mo’ljallangan tayyor mahsulotni yangi tashqi bozorlarga 
chiqarish bo’yicha maxsus dasturlarda eksport hajmini oshirish, eksport qi-
linadigan yuklarni tashish tizimini takomillashtirish, eksportchi korxonalarni 
marketing, moliya va tashkiliy-huquqiy qo’llab-quvvatlash masalalari o’z 
aksini topadi. 
Xulosa qilib aytish mumkinki, eksport hajmini oshirish, uning tarkibini 
takomillashtirish, umuman tashqi savdo aylanmasini divesifikasiya qilish 
iqtisodiyotimiz tarkibiy tuzilishida sifat o’zgarishlariga yerishish, uning 
raqobatbardoshligini oshirish orqali iqtisodiy yuksalish va aholi turmush fa-
rovonligini yanada ko’tarish maqsadlariga xizmat qiladi.