JAHON XO’JALIGIDA RIVOJLANGAN MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
Reja:
1.Rivojlangan mamlakatlar iqtisodiy rivojlanishining umumiy qonuniyatlari.
2.Rivojlangan mamlakatlarning xalqaro iqtisodiy munosabatlardagi ishtirokining umumiy xususiyatlari.
3.Ayrim rivojlangan mamlakatlarning tashqi iqtisodiy faoliyati va ularning eksport va import tovar tuzilmasi.
Rivojlangan mamlakatlar iqtisodiy rivojlanishining umumiy qonuniyatlari.
XXI asr boshlarida rivojlangan mamlakatlar 40 tadan ozroqni tashkil etgan. Ular G’arbiy yevropada, SHimoliy Amerikada, Osiyoda, Avstraliya va Okeaniyada joylashgan, 29 tasi Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (IHTT)ga a’zodir. 7 davlat AQSH, YAponiya, Germaniya, Buyuk Britaniya, Frantsiya, Kanada va Italiya “katta yettilik” deb yuritiladi. Aynan shu mamlakatlar umumjahon xo’jaligining asosiy rivojlanish yo’nalishlarini va ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotini belgilaydilar. Ayrim bir mamlakat va guruhlarning rivojlanish darajasi ko’rsatkichlarini YAIM kishi boshiga taqsimotidagi darajasi belgilaydi.
YAponiya modelining xarakterli tomoni ham eng ilg’or g’oyalarni amalga oshirish orqali ishlab chiqarishni, mehnatni milliy an’analar asosida qo’llab-quvvatlash va rivojlantirishga qaratilgandir. SHuning uchun ham YAponiya iqtisodiy rivojlanish modelini ierarxiya korporativizimi deb ataladi va shved modelini to’ldiradi.
YAponiya modelining xarakterli tomoni ham eng ilg’or g’oyalarni amalga oshirish orqali ishlab chiqarishni, mehnatni milliy an’analar asosida qo’llab-quvvatlash va rivojlantirishga qaratilgandir. SHuning uchun ham YAponiya iqtisodiy rivojlanish modelini ierarxiya korporativizimi deb ataladi va shved modelini to’ldiradi.
Rivojlangan bozor iqtisodiyoti mamlakatlari keyingi 100 yillarda o’zining imkoniyatlarini boshqa tizimlarga nisbatan mutlaq ustun ekanligini namoyon etdi. Uning moslashuvchanligi va ishlab chiqarish kuchlarining salohiyatini o’zgartishga qodirligi, shuningdek ITT yutuqlaridan keng foydalana olishligi, iste’molchilarning talablari o’zgarishini tezda anglab olishi, hamda uning talablarini qondira olishga qobiliyatli ekanligi bilan xarakterlanmoqda.