Jahon xo’jaligida rivojlangan mamlakatlar iqtisodiyoti reja: Rivojlangan mamlakatlar iqtisodiy rivojlanishining umumiy qonuniyatlari

Italiyada Mafiya mamlakat iqtisodiyotida katta ulushga ega, va bu 127 milliard AQSh dollarini tashkil etadi; uyushgan jinoyatchilik Italiya YaIMning 7% ni tashkil qiladi. Xom ashyoning katta qismi va energiya tashuvchilarining qariyb 75% import qilinadi. So'nggi o'n yillikda Iqtisodiyot va Valyuta Ittifoqi talablariga binoan Italiya qattiq fiskal siyosat olib bordi va kichik inflyatsiya ko'rsatkichiga ega bo'ldi. 1999 yil Evro tadbiq etilishi bilanoq Italiya uni qabul qildi.

• 
  Italiyada Mafiya mamlakat iqtisodiyotida katta ulushga ega, va bu 127 milliard AQSh dollarini tashkil etadi; uyushgan jinoyatchilik Italiya YaIMning 7% ni tashkil qiladi. Xom ashyoning katta qismi va energiya tashuvchilarining qariyb 75% import qilinadi. So'nggi o'n yillikda Iqtisodiyot va Valyuta Ittifoqi talablariga binoan Italiya qattiq fiskal siyosat olib bordi va kichik inflyatsiya ko'rsatkichiga ega bo'ldi. 1999 yil Evro tadbiq etilishi bilanoq Italiya uni qabul qildi.
  

16.3. Ayrim rivojlangan mamlakatlarning tashqi iqtisodiy faoliyati va ularning eksport va import tuzilmasi.

16.3. Ayrim rivojlangan mamlakatlarning tashqi iqtisodiy faoliyati va ularning eksport va import tuzilmasi.

• 
  Rivojlangan mamlakatlarning ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi ko’proq tashqi iqtisodiy faoliyatni erkinlashtirish orqali ochiq iqtisodiyotga o’tish bilan bog’liqdir. Barcha rivojlangan davlatlar boshqa davlatlar bilan keng iqtisodiy aloqalar olib boradi, birinchi navbatda bir-birlari bilan.
  
• 
  Jahon eksportida iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (IHTT) mamlakatlari ulushi 72-73 foizni, 1998 yili 72,4 % tashkil etadi. 90-yillarda yillik tovar va xizmatlar eksporti notekis rivojlanib bordi. 1998 yilning o’zida IHTTga a’zo davlatlar tovar va xizmatlar eksporti 4016 mlrd. dollarni tashkil etdi.
  

Sanoati rivojlangan mamlakatlarning eksportining tuzilishida fan yutuqlari asosida yaratilgan eng zamonaviy texnologiyalar asosida ishlab chiqilgan maxsulotlar katta ahamiyatga egadir. SHuningdek, sanoat maxsulotlari ichida katta ahamiyatga ega bo’lganlari elektronika va axborot texnologiyalar, axborotni avtomatik qayta ishlovchi, elektroaloqa asbob-uskunalari, yarim o’tkazgichli asboblar, elektron mikrosxemalar va boshqalar alohida ahamiyatga egadir.

• 
  Sanoati rivojlangan mamlakatlarning eksportining tuzilishida fan yutuqlari asosida yaratilgan eng zamonaviy texnologiyalar asosida ishlab chiqilgan maxsulotlar katta ahamiyatga egadir. SHuningdek, sanoat maxsulotlari ichida katta ahamiyatga ega bo’lganlari elektronika va axborot texnologiyalar, axborotni avtomatik qayta ishlovchi, elektroaloqa asbob-uskunalari, yarim o’tkazgichli asboblar, elektron mikrosxemalar va boshqalar alohida ahamiyatga egadir.
  

• 
  Bu jarayonga 90-yillardan rivojlanishiga internet va boshqa axborotlar uzatish tarmoqlar tizimi katta turtki berdi. Bu sohaning ahamiyati beqiyos o’sdi va yanada o’sib bormoqda. Tez suratlar bilan ayniqsa, ishbilarmonlik bilan bog’liq xizmatlar tez o’sib bormoqda. Bu xizmatlar 1980 yildan 1994 yilga qadar 28%dan 49%ga o’sdi. Turizm umumiy xizmatlar eksportini 1/3 ni tashkil etmoqda. YAngi texnologiyalar sog’liqni saqlash, ta’lim, fan, madaniyat, san’at sohasida xizmatlar eksportini kengayishiga katta imkoniyatlar yaratmoqda. SHu bilan birga bu mamlakatlar katta miqdorda maxsulotlarni ham import qiladi. 2010 yili turli xil oziq-ovqatlarni 69,2 %ini, oziq-ovqat xom-ashyosi 61,6%ni, yoqilg’ini 61,4%ni, ruda va metallar 63,7%ni, ximikatlar 63,5% ni, mashina va transtortlar 65%ni, va 67,5 foizi boshqa maxsulotlarni SRM import qiladi. 80-yillarga nisbatan hozirda bu mamlakatlar import tuzilmasini tarkibi ham o’zgaradi. Importning katta qismini hozirda oziq-ovqatlar, transport vositalari va boshqa uzoq foydalanish mumkin bo’lgan maxsulotlar tashkil qilayotganini kuzatish mumkin.