atom tuzilishi togrisidagi tasavvurlarning rivojlanishi (2)
Atomnin’ tashqi magnit maydoni. Zeeman effekti. Atomdagi elektron sathilari Lemb
siljishi.
Zeemanning murakkab effekti. Kuchsiz magnit maydonda atomning nurlanish spektridagi har bir spektral chiziqning uchtadan ortiq ko‘p sondagi chiziqlarga ajralishiga Zeemanning murakkab effekti deyiladi. Maydon kuchsiz boMganda (9.1) formulada (///^va Usu hadlar Usl hadga qaraganda juda kichik boMadi, ya’ni orbital va spin magnit momcntlarining tashqi magnit maydon bilan o‘zaro ta’sir cncrgiyasi spin-orbital o‘zaro ta’sir energiyasidan kichik. Bu vaqtda energetik sathlarning magnit maydon boMmagandagi spin-orbital o‘zaro ta’sir energiyasi tufayli boMadigan ajralishi hosil boMadi.
Nozik struktura alohida komponcntalarning tashqi magnit maydonda ajralishini ko’raylik. Magnit maydon boMmaganda atomning har bir cncrgctik sathi L. S. J kvant sonlari bilan xarakterlanadi. Bu uchta sonning berilishi atomning magnit momcnti - fj ni aniqlaydi. Atom magnit momcnti - // ning tashqi magnit maydoni bilan o‘zaro ta’siri natijasida H va // ga bogMiq boMgan qo‘shimcha energiya hosil boMadi:
