Bizim də Allahımız var, Yetimin də Allahı var və s. bu kimi ifadələr də Tanrının “Yeri – Göyü Yaradan” və mütləq Həqiqət
kimi ali instansiya olması etiraf edilsə də, teonim komponentin aidliyinin əvəzliklərə müvafiq dəyişə bilməsi fərqli
mətləbləri də ortaya qoyur. Belə ki, məlum olur ki, bu ifadənin istifadəsi danışanın adresata və ya hər hansı bir üçüncü
tərəfə ünvanladığı 1) təhdid (məs: “Eybi yox, bizim də Allahımız var! Görək kiminki gətirəcək”); 2) təsəlli, təskinlik ( məs:
“Qəm yemə! Bizim də Allahımız var! Hər şey düzələr!”) altmənalarını impilsit inikasına xidmət edə bilər. Bədii əsərlərdə və
mətbuatda yer alan nümunələr teonim komponentinin “özəlləşdirilməsi” halları ilə bağlı maraqlı faktlar ortaya qoyur.
Varlının pulu varsa, bizim də biliyimiz və Allahımız var (Pərviz).
Çünki bizim Allahımızamerikalıların Allahından daha yaxşıdır
Dini inanc baxımından, ilk baxışdan paradoksal görünə biləcək bu ifadə də, məhz, dərin qatda yerləşən həmin İlahi
ədalətin zəfəri ilə bağlı əminliyin frazeoloji qəlibdəki əks-sədası, verbal inikasıdır.I s k ə n d ə r x a n . Allah əgər mənim
Allahımdır, bu yazını pozar (N.Vəzirov). Sözsüz ki, dini dəyərlər prizmasından baxıldığında, “Allah mənim Allahımdırsa”
xarakterli ifadə, ümumiyyətlə, inancsızlıq kimi dəyərləndirilə bilər. Lakin frazeoloji sistem kontekstində belə bir ifadənin
istifadəsi ateistik yanaşma və ya bir olan Allahın gücünə,qüdrətinə şübhəli münasibət kimi dəyərləndirilmir. Bu, sadəcə,
frazeoloji metafora keçididir və burada teoloji dissonans, uyğunsuzluq axtarmaq lazım deyil. Digər tərəfdən, İslamı
dəyərlərə görə bir olan Allahın kiməsə aidliyi məsələsi ümumiyyətlə müzakirə mövzusu ola bilməz. Deməli, “bizim”,
“sənin”,“mənim”, “yetimin” və s. aidiyyatılılığın ortaya qoyulması artıq yüksək instansiyanın özünə deyil, onun həyata
keçirdiyi ilahi ədalətə işarədir. “İngilis, rus, tatar və türk dillərində “Allah” konseptini reprezentasiya edən frazeoloji
vahidlərin materialına istinadən frazeosemantik sahələrin konstruktiv təhlili”ni aparmış L.V.Bazarova bu dillərdəki müvafiq
komponentli frazeologizmlərin aşağıdakı frazeosemantik sahələrdə təmsil olunduğunu qeyd edir: “xarakteristika – səciyyə-
Dostları ilə paylaş: |