BƏXTİYAR VAHABZADƏNİN “HARA GEDİR BU DÜNYA?” ƏSƏRİNDƏ MÜƏLLİF
MÖVQEYİ PROBLEMİ
Nabat MƏMMƏDOVA
Bakı Slavyan Universiteti
mammadova.nabat@gmail.com
Məlum olduğu kimi dram əsərlərində müəllif sözlərinə demək olar ki, yer verilmir. Əsas fikir, ideya obrazların
dilindən oxucuya çatdırılır. Dram əsərləri əsasən səhnədə oynanılmaq üçün nəzərdə tutulduğundan rejissor müəllif sözlərini
ixtisara salır, eyni fikri ifadə edən dioloq və monoloqlara yer verir. Bu nəzəri problemi Bəxtiyar Vahabzadənin “Hara gedir
bu dünya?” əsəri üzərində izah etməyə çalışaq. Tədqiqat aparmaq üçün bu əsərin ilkin yazılış formasını əldə etdik. Elə bu
səbəbdən də müəllif mövqeyi problemini əsərin orijinal variantına əsaslanaraq toxunduğumuz məqamlara əsərdən
götürülmüş nümunələrlə aydınlıq gətirəcəyik.
Müəllif mövqeyinin ən qabarıq təzahür olunduğu hissələr məclislərin önündə radiodan səslənən, nəzmlə yazılmış
nümunələrdir. Nəzmlə yazılmasına baxmayaraq sadə və anlaşıqlı sözlərlə dərin məzmun ifadə edilir və oxucunu düşünməyə
vadar edir.
Əvvəlcə birinci məclisin ön hissəsinə nəzər yetirək. Əsrimizi elm əsri, kəşflər əsri adlandıran drammaturq elm və
texnikanın yaratdığı bəzi yenilikləri inkar edir. Onların mənfi cəhətlərini xüsusilə vurğulayan drammaturq bu inkişafın
bəşəriyyəti yalnız və yalnız uçuruma aparacağını söyləyir.
Cürbəcür adlarla adlandırmışıq Dağların çəməni bağların barı,
Ötən hər əyyamı, ötən hər əsri. Çatışmır,
Köhnə hüdudları çoxdan qırmışıq Kimyaya meydan vermişik.
Əsrimiz elm əsri, kəşflər əsri! İpək corabları, yun paltarları
Sintetik şeylərlə dəyişdirmişik.
|