publikasının mülki hüququ öhdəlik hüququnu özünün tərkib hissəsi — yarımsahəsi kimi nəzərdə tutur.
Öhdəlik hüququ müxtəlif ictimai münasibətləri tənzimləyir. Bu münasibətlərin dairəsi kifayət qədər genişdir.
Öhdəlik hüquq normaları ilə tənzimlənən həmin münasibətlər öhdəlik hüququnun nizamasalma predmetini təş-
kil edir.
Öhdəlik hüququn predmetini təşkil edən ictimai münasibətlərə çoxlu misal çəkmək olar. Daşıma müqaviləsi
bağlamaqla hər gün işə gəlirik (belə halda şifahi formalı müqavilə bağlanır). Alqı-satqı müqaviləsi münasibətlə-
rinə girməklə biz bazardan və dükandan şəxsi ehtiyacımızı ödəmək üçün müxtəlif ərzaq məhsullarını alırıq.
Podrat hüquq münasibətləri əsasında biz özümüzə yaraşıqlı bağ evi tikdiririk (belə halda podrat müqaviləsi bağ-
layırıq). Kommersiya fəaliyyətini güjləndirmək üçün sahibkar kredit müqaviləsi bağlamaqla bankdan kredit
alır. Yaşadığımız evi yanğından qorumaq üçün sığorta təşkilatı ilə sığorta müqaviləsi bağlayırıq. Kənd sakini
torpaq sahəsini icarəyə verir. Yaşayış evinin mülkiyyətçisi mənzillərdən birini tələbəyə kirayəyə verir. Firma
bankda hesablaşma hesabı açır və bank hesabı müqaviləsi bağlayır. Vətəndaş sərbəst pul vəsaitini banka əma-
nətə qoyur və bankla depozit (bank əmanəti) müqaviləsi bağlayır. Əqli mülkiyyət obyektlərindən (əsərlərdən,
ixtiralardan və s.) istifadəyə müstəsna hüquqlar istifadəçilərə verilir və bu məqsədlə müəllif və ya patent-lisen-
ziya kimi müqavilələr hüquqi rəsmiləşdirmə vasitəsi kimi çıxış edir. Öhdəlik hüququnun hüquqi tənzimləmə
predmetinə həyatın və sağlamlığın qorunması, şəxslərin malik olduqları əmlakın mühafizə edilməsi ilə bağlı ya-
ranan münasibətlər də daxildir. Məsələn, hər hansı vətəndaşın sağlamlığına və ya onun əmlakına zərər vuran
şə
xsin həmin zərərin əvəzinin ödənilməsi ilə bağlı olan münasibətlər.
Ümumiyyətlə, öhdəlik hüququnun hüquqi nizamasalma predmetinə daxil olan ictimai (əmlak) münasibətlər
ə
Dostları ilə paylaş: |