Microsoft Word mulki huquq doc

§ 4. Hüquqi şəxsin təsnifi  

1. Hüquqi şəxsin təsnifinin əsasları  

Hüquqi şəxslər xüsusi olaraq iqtisadi (əmlak) dövriyyədə çıxış etmək məqsədilə yaradılır. Onlar bu dövriy-

yənin əsas iştirakzısı, başlıca fiquru hesab edilir. Belə ki, zox vaxt müəyyən məqsədə nail olmaq niyyəti fiziki 

şə

xslərin öz şəxsi səy və kapitallarını birləşdirərək, iqtisadi (əmlak) dövriyyədə kollektiv surətdə subyekt rolun-

da  çıxış  etmələrini  tələb  edir.  Hüquqi  şəxs  konstruksiyası  fiziki  şəxslərin  iqtisadi  (əmlak)  dövriyyədə  bu  cür 

kollektiv iştirakının əsas hüquqi formasıdır. O, elə bir xüsusi üsuldur ki, bunun nəticəsində təsərrüfat fəaliyyəti 

səmərəli surətdə təşkil olunur. Dediklərimiz onu sübut edir ki, sivil bazar, inkişaf etmiş iqtisadi (əmlak) dövriy-

---

 

182

yə hüquqi şəxslər olmadan fəaliyyət göstərə bilməz. Hüquqi şəxslər iqtisadi həyatın əsas və başlıca təsərrüfat 

subyekti sayılır.  

qtisadi (əmlak) dövriyyədə çıxış edən hüquqi şəxslərin sayı kifayət qədər zoxdur. Burada biz, onların fəaliy-

yət göstərən müxtəlif növləri ilə rastlaşırıq. Hüquqi şəxslərin kifayət qədər zox növü vardır. Bundan əlavə, hü-

quqi şəxs öz hüquqi təbiətinə görə həddən ziyadə mürəkkəb hüquqi hadisədir. Buna görə də vacibdir ki, iqtisadi 

(əmlak) dövriyyədə çıxış edən hüquqi şəxslərin hüquqi statusu (vəziyyəti) dəqiq müəyyənləşdirilsin. Lazım və 

zəruridir ki, təsərrüfat fəaliyyətinin müxtəlif təşkilati-hüquqi formaları bir-birilə qarışdırılmasın. Vacibdir ki, iq-

tisadi  (əmlak)  dövriyyədə  iştirak  edən  hüquqi  şəxslərin  qanunda  birbaşa  nəzərdə  tutulan  formada  (təsərrüfat 

cəmiyyəti və ortaqlığı formasında, kooperativ formasında, dövlət və bələdiyyə müəssisələri formasında və s.) 

yaradılması müəyyən edilsin. Lazımdır ki, bazar dövriyyəsində çıxış edən hüquqi şəxsin əmələ gəlməsini qüv-

vədə  olan  mülki  qanunvericiliyin  nəzərdə  tutub-tutmaması  aydınlaşdırılsın.  Bunun  özün  hüquqi  şəxslərin