Microsoft Word mulki huquq doc

ma (xitam olunma) müddətləri də adlanır. Məsələn, nümayəndə (etibar olunan) yalnız etibarnamənin qüvvədə 

olduğu müddətdə ondan istifadə edə bilər. Həmin müddət ötüb keçdikdən sonra o, həmin etibarnamədən istifa-

də etmək hüququnu itirir. Başqa bir misalda müəlliflik hüququ müəllifin bütün həyatı boyu və onun ölümündən 

sonra  50  il  müddətində  qüvvədə  qalır.  Fonoqram  istehsalçısının  müvafiq  hüquqları  fonoqramın  ilk  dəfə  dərj 

edildiyin tarixdən 50 il müddətində, efir yayımı (kabel televiziyası) təşkilatının bəzi hüquqları həmin təşkilatın 

verilişi  birinci  dəfə  efir  (kabel  televiziyası)  vasitəsi  ilə  həyata  keçirildiyi  tarixdən  50  il  müddətində  qüvvədə 

olur. Patentlə verilən hüquqi mühafizənin qüvvədə olma müddəti ixtira üçün 20 il, faydalı model və sənaye nü-

munəsi üçün 10 il müəyyənləşdirilir. 

Mülki  hüquqların  mövcud  olma  müddətləri  Almaniya  mülki  hüququnda  ekstinktiv  (latınja  «extinctio»  — 

ləğv etmə) müddətlər kimi tanınır. Ekstinktiv müddətlər odur ki, bu müddətlər ərzində hüquqlar fasiləsiz ola-

raq həyata keçirilmədikdə ləğv olunur. Bu müddət növü Yaponiya mülki hüququna da məlumdur.  

---

 

362

Azərbaycan Respublikasının mülki qanunvericiliyi öhdəlik (tələb) hüquqlarına münasibətdə iki cür ekstink-

tiv müddət müəyyən edir (MM-in 551-ci maddəsi): adi (ümumi) müddət; xüsusi müddət. Adi (ümumi) müddət 

10 il müəyyən edilir. Bu, Yaponiya və Almaniya qanunvericiliyinə uyğundur. Xüsusi müddət isə iki cür olur: 5 

illik müddət (kirayə haqqı, icarə haqqı və digər ödənişlər haqqında tələblər və s. üzrə); 30 illik müddət (məhkə-

mə qərarına əsasən əmələ gələn tələblər üzrə). 

Mülkiyyət hüququ isə ekstinktiv müddətə malik deyil. Belə ki, mülkiyyət son müddət və ya müddətin axırı 

ideyasını tanımır və qəbul etmir. Müvəqqəti mülkiyyətin mövcudluğu mümkün deyildir.  

Göstərilən növ müddətlərin əhəmiyyəti təkcə səlahiyyətli şəxsə öz subyektiv hüquqlarını həyata keçirməyə 

vaxt imkanı verməklə bitmir. Onlar həm də iqtisadi (əmlak) dövriyyədə qeyri-müəyyənliyi aradan qaldıraraq, 

sabitlik yaradır.