Matn bo‘yicha topshiriqlar:
Xaritadan Samarqand viloyatining geografik joylashish o‘rnini
tushuntirib bering.
Viloyat iqlimi qanaqa?
Ushbu gap matnning qaysi abzasi mazmuniga mos keladi?
Samarqandda hozirgi kunda har xil madaniyat va san’at tadbirlari o‘tkaziladi.
Samarqand shahrining 2750 yilligi qachon o‘tkazilgan?
1997-yilda Samarqandda qanday tadbir o‘tkazilgan?
G R A M M A T I K A HARAKAT BELGISINING HARAKAT YORDAMIDA IFODALANISHI (Ravishdosh) + -b,-ib, -a, -y
+ -gancha
+ -gach (-kach-qach), -guncha(-kuncha,-quncha)
+ gani (-kani, -qani)
Harakatning belgisini bildiradi. Quyidagi ma’nolarni ifodalaydi:
Fe’l +–b, -ib, -gancha – harakatning qay tarzda bajarilishini ifodalaydi:
Kul
ib gapirdi, suyan
ib o‘tirdi, gapir
gancha kirib keldi.
Fe’l +-gach, (-kach, -qach), -guncha (-kuncha, – quncha, -kuncha) –
harakatning bajarilish paytini bildiradi:
Dars tuga
gach, ketamiz. Ko‘chaga chiq
qach, taksi to‘xtatamiz.
Ko‘ylakni tikk
ach, dazmolladi. U kel
guncha , biz uyni tozalaymiz.
Fe’l +-gani (-kani, -qani) – harakatning maqsadini bildiradi:
142
Ko‘r
gani keldi, tik
kani o‘tirdi, chek
kani chiqdi.
U bizni kul
ib kutib oldi. Ishl
ay -ishl
ay charchadim.
Dars tuga
gach , biz uyga ketdik.
Sen dars tayyorlab bo‘l