Microsoft Word Qasimov-ias docx

Məlumatların göndərilməsi siyahıları – məktub  əla-
qəsi olan şəxslərə  məlumatların kütləvi göndərilməsi 
məqsədi ilə yaradılan elektron poçt ünvanları siyahısıdır. 
Elektron poçtun göndərilməsi siyahıları – elektron poçtu 
istifadəçilərinin kütləvi məlumatlandırılması, qruplar şək-
lində ünsiyyəti, reklam üçün istifadə olunur və elektron 
poçtun əvvəlcədən tərtib edilmiş siyahıya uyğun ünvanlar 
qrupuna avtomatik göndərilməsini təmin edir.  
2.3.3.  FTP – faylların ötürülməsi protokolu 
FTP (ingiliscə File Transfer Protocol – faylların ötü-
rülməsi protokolu) – TCP şəbəkələri (o cümlədən inter-
net) vasitəsilə faylların ötürülməsi üçün nəzərdə tutulmuş 
standart protokoldur. 
FTP faylların saxlandığı və istifadə olduğu nəhəng fayl ar-
xivi – informasiya saxlancıdır. Web-texnologiyanın meydana 
gəlməsi ilə əlaqədar FTP xidməti öz əhəmiyyətini itirməmiş-
dir və indiyə qədər istifadəçilər tərəfindən stabil olaraq istifa-
də edilir. Belə ki, hələ də FTP serverlərdə olduqca çox böyük 
həcmdə qiymətli informasiya ehtiyatları, proqram məhsulları, 
xüsusi məlumat bazaları və s. toplanmışdır.  
Hazırda internetdə on minlərlə FTP serverlər fəaliyyət 
göstərir ki, onlarda yüz milyonlarla müxtəlif növ fayllar – 
proqramlar, qurğuların drayverləri, qrafik, audio-video 
fayllar və s. saxlanılır.  İnternet istifadəçilərinin 42%-i 
FTP xidmətindən istifadə edirlər.  

---

71 
Web-texnologiyanın inkişafı  nəticəsində, FTP xidmə-
tinin hipermətn variantları yaradılmışdır. Lakin faylların 
alınması  və ötürülməsinin sadəliyi, fayl sistemlərində  iş-
ləməyin və naviqasiyanın rahatlığı, tam həcmdə axtarışın 
təşkilinin mümkünlüyü səbəbindən bu xidmətin web-
fəzaya keçirilməsi hələ tam reallaşdırılmamışdır. 
Eyni zamanda, internet şəbəkənin FTP arxivlərinin in-
formasiya ehtiyatları üzrə axtarışın təşkili üçün axtarış 
sistemləri yaradılmışdır. Belə sistemlərdən biri olan 
Archie qlobal axtarış sistemidir və ona web-xidmət vasi-
təsilə daxil olmaq mümkündür. Archie sisteminə qoşul-
maq imkanı verən web-serverlərdən birinin ünvanı be-
lədir: http://ftpsearch.com. 
FTP arxivlərin informasiya ehtiyatları üzrə axtarışın 
təşkili üçün, həmçinin, regional axtarış sistemləri də  fəa-
liyyəti göstərir. Rusiya FTP ehtiyatları üzrə yaradılmış 
müvafiq axtarış sistemi aşağıdakı ünvana malikdir: 
http://ftpsearch.ru. 
Bu cür axtarış sistemlərində informasiya axtarışı fayl-
ların və kataloqların adlarına görə aparılır.