www.ziyouz.com kutubxonasi
21
haddin osha ko‘paygani turdi. Bu judolik hasratidin shu daraja g‘amlari g‘alaba qildikim,
ulug‘ tog‘lar boshidin o‘zlarini tashlab halok bo‘lish fikri ham ko‘ngillariga kelur edi.
Ko‘p toqatsiz bo‘lib, ish og‘irlashganda Jabroil alayhissalom ko‘rinib: «Ey Muhammad,
sabr qil, albatta, sen Payg‘ambardursen, vaqt yaqindur» deb tasalli berur edi. Necha
qayta shundoq ishlar Payg‘ambarimizga voqe’ bo‘ldi. Har qachonkim tog‘ cho‘qqisiga
chiqib, yana shu xayolga kelsalar, darhol Jabroil alayhissalom ko‘rinib, yuqorigi so‘zlar
bilan yupantirar edi.
Bu firoq kunlari oxiriga yetib, ikkinchi vahiy kelish davri boshlandi. Bu davrdagi birinchi
vahiy bilan butun dunyo xalqini Islom diniga da’vat qilishga Xudodin amr keldi.
Hammadin ilgari, aytishlari bilan Xadicha onamiz darhol iymon keltirdilar. Chunki uzun
zamondin buyon bu ishdan xabari bo‘lib, bu haqda qilgan farosatlari to‘g‘ri chiqqan edi.
O‘tgan payg‘ambarlar bashorat bergan Xudo habibi — oxirzamon Payg‘ambari ekanlariga
gumonlari yo‘q edi. Payg‘ambarimiz rizoliklari uchun butun jonu moli bilan yordam
berishga va’da berdi. Shu ikkinchi vahiy kelishi «Ya ayyuhal muddassiru» surasi ila
boshlandi. «Qum, faanzir» («Tur, bajo et») xitobi ila xalqni Islom diniga da’vat qilishga
Xudo tarafidin buyruldilar.
Bu sirni dastlabda kimga aytsam bo‘lur, degan fikrga tushdilar. Chunki uzun zamonlardin
beri xalq din ishlaridin uzoqlashib, alarning oldida din butunlay yot narsa bo‘lib ko‘rinar
edi. Ikkinchidan, u zamonda arab xalqini johillik, vahshiylik tamom qoplaganlikdan,
axloqlari eng tubandagi darajada buzulgan edi. Urush-talash, odam o‘ldirish ular uchun
faxrlanarlik, suygan kasblari edi. Yosh bolalarni boqishdan qochib, faqirlikdan qo‘rqib,
urush-so‘qishlarda dushman qo‘liga o‘lja tushishdan nomuslanib, ul bechoralarni
tiriklayincha o‘z qo‘llari bilan ko‘mar edilar. Buning ustiga ota-bobodin qolgan din, buzuq
rasm-odatlarga qattiq berilgan edilar. Mana shuning uchun Payg‘ambarimiz o‘zlarini
ularning yolg‘onchi qilishlaridin qo‘rqib, bu to‘g‘rida ko‘p andishaga tushdilar.
Abu Bakr Siddiq bilan Payg‘ambarimiz oralarida yoshliklaridin beri do‘stlik aloqasi
uzilmagan edi. Boshqalardin ko‘ra, Payg‘ambarimiz qandoq oliy axloqlik, chin so‘zlik, pok
dillik ekanliklari ul zot oldida ochiq ma’lum edi. Mana shuning uchun hammadin ilgari bu
sirni Abu Bakr Siddiqqa aytib, dinga da’vat qildilar. Anda Abu Bakr Siddiq: «Ota-onam
sizga fido bo‘lsin, sizning yolg‘on aytmasligingizga mening ishonchim komildur, shundoq
bo‘lsa ham bu haqda sizdan yana birorta mo‘jiza ko‘rsam, ishonchim bundin ham
ortiqroq bo‘lur edi», dedi. Payg‘ambarimiz anda aytdilar: «Ey Abu Bakr, tijorat uchun
chiqqan Quraysh karvoniga qo‘shilib Shom safariga chiqqanimizda ikkovimiz bir tuyaga
mingashgan edik, shul kunlarda havo g‘oyatda isigan vaqti edi. Ana shunda bir parcha
oq bulut borib kelgunchalik ustimizdin ajralmasdin soya solib turdi. Buni o‘zingiz ham
ko‘rgan edingiz. Yana qandoq mo‘jiza istaysiz?! deganlarida hazrati Abu Bakr Siddiq
darhol: «Ashhadu annaka, rasulallohi haqqo» (ya’ni, «Guvohlik beramanki, siz Alloh
taoloning haq payg‘ambaridursiz»), deb Islom diniga kirdilar. Erkaklardin dastlab iymon
keltirgan Abu Bakr Siddiq bo‘ldi. U vaqtda Hazrati Ali yosh bola bo‘lib,
Payg‘ambarimizning xizmatlarida edi. Bir kuni Payg‘ambarimizning o‘qigan namozlarini
ko‘rib: «bizning xalqimizda yo‘q odat, bu qandoq ish?» deb so‘radi. Anda
Payg‘ambarimiz: «Alloh taolo butun ins-jinlarga meni Payg‘ambar qildi. Ibrohim
Xalilullohning tutganlari Islom dinini Alloh tarafidin kelturdim. Butun xalqni ushbu dinga
da’vat qilishga meni Alloh taolo buyurdi. Bundan boshqa dinlar barchasi botildur»,
deganlarida, Hazrati Ali balog‘atga yetmagan yosh bola bo‘lsa ham, haqiqatga tushunib
darhol iymon kelturdi. Yana yosh bolalardin Payg‘ambarimizning asrandi o‘g‘illari Zayd
ibn Horisa iymon kelturgan edi. Bu bolani onamiz hazrati Xadicha qullikka sotib olib, o‘zi
ziyrak, xizmatga chaqqonligidin Payg‘ambarimizga hadya qilib bergan edilar. Bir muddat
o‘tgan so‘nggida Zaydning otasi bilan amakisi izlashib kelib, Payg‘ambarimizga