Microsoft Word utgan kunlar ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
142
adimlab haligi joydan yiroqlashdi. Tom shuvog‘ig‘a loy oling‘an zovur shekillik o‘rinni 
kechagi kelishida biqinish uchun belgulab ketkan edi, kelib shunga tushdi-da, qo‘lini 
chakkasiga qo‘yib yoni bilan yotib oldi. Garchi osti kesilgan bino bilan Otabek tushib 
yotqan loyxona bir-birisiga ro‘baro‘ edi. Ammo imoratlarning ko‘lagasi va kechaning 
o‘tacha qorong‘ilig‘i orqasida loyxonada kishi bo‘lg‘anlig‘ini payqash qiyin edi. 
*  *  * 
Tun yarim bo‘lib, olding‘i uxlag‘anlar endi bir uyquni olg‘an edilar. Maydon eshigi 
ochildi. Biri orqasidan biri yurib ikki ko‘laga maydonga kirdi. Buni payqag‘an Otabek 
xanjarini qinidan chiqarib qo‘lig‘a ushlag‘ach, yuz tuban yerga uzandi... Ikki ko‘laga 
so‘zsizgina osti kesilgan bino yonig‘a kelib to‘xtadilar. Kelguchilarning biri Sodiq va 
ikkinchisi Mutal edi. Tumshug‘ini yerga tirab yotqan mushukdek bo‘lib Otabek ularni 
kuzatar edi. 
To‘xtag‘ach, shivirlab Sodiq so‘radi: 
— Teshilayozg‘anmikin? 
— Ozg‘ina qolg‘andir, deb o‘ylayman, negaki, paxsaning enidan bir gaz chamasi joy 
ochilg‘an! 
Mutal tovshini baralla qo‘yib so‘zlar edi, shuning uchun Sodiq dedi: 
— Tovshingni sekinroq chiqarsang-chi! 
Mutal belidan teshasini olar ekan, unga javob berdi: 
— Hali shundan ham qo‘rqasanmi, balki hali ashulamni ham aytib yuborarman! 
— Jinnilig‘ingni qo‘y, Mutal aka! Men ham yoningda turaymi? 
— Turasanmi, yo‘qmi — ixtiyor o‘zingda! 
Mutal kovakka kirib kovlashka tutindi. 
— Teshani qattig‘ solma, — dedi Sodiq. 
— Menga o‘rgatma, o‘zim bilaman. 
Sodiq Mutalning ehtiyotsizligidan qo‘rqdi shekillik, bir oz Mutalning ishiga qarab 
turg‘ach, dedi: 
— Bo‘lmasa, men eshik yonig‘a borib turay, teshildi deguncha hushtak ber. 
— Tuzik, hali Homid kuyaving qayog‘da qoldi? 
— Ko‘chaning boshida poylab o‘lturgandir. Hush-tagingni eshitkach, uni ham 
chaqiraymi? 
— Chaqir, — dedi Mutal va shitir-shitir kesak tushira berdi. 
Sodiq eshikdan chiqg‘an ham edi, Otabek sekingina boshini ko‘tardi-da, Mutal sari 
shuviy boshladi. Mutal esa yemirilib tushkan kesaklarni tashqarig‘a surish bilan ovora 
edi... Shu vaqt uning qo‘ltug‘i ostidan uzatilg‘an qo‘l hiqildog‘idan ombir kabi siqib oldi... 
Mutal kuchli edi, ammo Otabek undan ham kuchlik edi. Sapchib hiqildog‘ini ajratish 
uchun bo‘lg‘an Mutalning birinchi harakati bo‘shka ketdi-da, chap biqinig‘a o‘tkir xanjar 
g‘achcha botirildi... Ammo ul hamon bo‘shalishg‘a kuchanar edi va kuchli qo‘l battarroq 
uni siqar edi. Uch daqiqalik kurashdan so‘ng Mutal bo‘shashdi, ilgarigi kuchanishlardan 
qoldi va bir-ikki daf’a to‘lg‘anib jimgina jon berdi. Otabek eshik tomondan ko‘zini 
uzmag‘ani holda Mutalni sudrab o‘zi biqing‘an loyxonag‘a olib bordi va qo‘rqibqina 
hiqildoqdan qo‘lini oldi. Mutalning boshi shilq etib loyxonag‘a tushdi-da, mangulik 
uyquga ketkanligi ma’lum bo‘ldi... Otabek bitta-bitta teshilgan bino yonig‘a kelib eshik 
tomong‘a hushtak berdi, javob hushtagi eshitilgach, teshuk ichiga kirib o‘lturdi. 
Teshukning yuqorisidan bir oz tuynuk ochilgan bo‘lg‘ani uchun ichkaridan quloqqa 
yengilcha pishillash eshitilar edi... Sodiq yaqin yetkan edi, kesmadan uzoqroqda turib 
shivirladi: 
— Teshdingmi, Mutal? 

---

O’tkan kunlar (roman). Abdulla Qodiriy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
143
— Teshdim, beri kel. 
Sodiq kesma yonig‘a kelib engashdi. Engashishi hamono qo‘l hiqildoqqa to‘g‘ri kelgan 
edi va xanjar qornig‘a botirilgan edi... Sodiq qo‘lidag‘i xanjarini bir-ikki qayta solib ko‘rsa 
ham tegdirish uchun kesmaning tubanlig‘i xalal berdi, lekin o‘zi tetuk edi. Otabek 
sapchib kesmadan chiqdi va bor kuchi bilan Sodiqni bosib tushdi... Bosib tushishi 
hamono allaqaysi yeri achishkandek sezildi... So‘l qo‘li Sodiqning hiqil-dog‘ida, xanjarlik 
qo‘li Sodiqning xanjarlik qo‘lida edi... Bir oz kuchini yig‘ib olg‘ach, hiqildoqni bor kuchi 
bilan siqa boshladi. Sodiq xirillar, shunday bo‘lsa ham qo‘lidag‘i xanjarni bo‘shatmas edi. 
Eshik tomondan Homid ham ko‘rinib qoldi... Vaqt tang kelgan edi... Sodiqning ko‘kragini 
qochirib xanjarlik qo‘lini bo‘shatdi va Sodiqning ko‘kragiga soldi. Sodiqning xanjari bir-
ikki qayta uning orqasiga kuchsiz-kuchsiz kelib tekkan edi. Xanjarini ikkinchi urishda 
Sodiq bo‘shashdi va qo‘lidan xanjari tushdi. 
— Homid akangga juda ham mehribon ekansan, Sodiq! — dedi bosib yotqan joyidan 
Otabek. — Joning-ni ham unga qurbon qilding! 
Sodiq ingranib qo‘ydi. 
— Kim xirillaydir? — dedi yaqinlashib kelgan Homid. 
— Tezroq keling, Homid aka, Otabekni o‘ldirdik! — dedi shoshib Otabek. 
— Ah! — deb yurib keldi Homid. 
Otabek Sodiqni qoldirib, Homidning xanjarlik qo‘lini ushlab oldi: 
— Mutal o‘ldi. Sodiq ham o‘lim yoqasida. Enda siz bilan ikkimizgina qoldiq! 
Homid qo‘lini bo‘shatishka tirishar ekan, Otabek salmoqqina qilib dedi: 
— Ortiqcha oshiqmangiz, Homidboy, men sizning xanjarlik qo‘lingizni bo‘shataman 
hozir, ammo shungacha siz bilan ikki og‘iz so‘zim bor! 
Homid hanuz qo‘lini bo‘shatishg‘a kuchanar edi. 
— Kuchanmangiz, Homidboy! 
— Mard yigit bo‘lsang, qo‘limni qo‘y! 
— Oshiqma, qo‘yaman, — dedi Otabek. Shu choqda oyog‘ ostida yotqan Sodiq 
ko‘tarilib-ko‘tarilib o‘zini ot-moqda edi. Otabek Sodiqdan nariroqqa Homidni boshladi. 
Homid tig‘izliq bilan surildi. Xanjarlik qo‘li bilan tuynukka ishorat qilib, Otabek so‘z 
boshladi: 
— Siz mendan ham yaxshiroq bilasizki, shu uyda sizni allaqancha mashaqqatlarg‘a 
solg‘an, cheksiz joni-vorliqlar ishlatkan va hisobsiz tillalar to‘kdirgan, niho-yat, shu 
daqiqag‘a keltirib to‘xtatqan birav uxlaydir. Agarda sizning manim tilimdan yozib bergan 
taloq xatingiz durust hisoblanmasa, bu uxlag‘uchi manim halol rafiqam bo‘lib, ikki yildan 
beri men ham uning ko‘yida sargardonman. Demak, siz bilan maning oramizda shu birav 
uchun kurash boradir. Lekin siz shu choqqacha manim ustimdan muvaffaqiyat qozonib 
keldingiz: qora choponchi, deb dor ostilarig‘acha olib bordingiz, Musulmonqul qo‘lig‘a 
topshirdingiz, bu ishlaringiz foydasiz chiqg‘ach, ismimdan taloqnoma yozib, ikki yillab 
rafiqamdan ayirib turishka muvaffaq bo‘ldingiz, bu orada gunohsiz bir yigitni ham 
o‘ldirdingiz. Nihoyat, o‘g‘riliq yo‘lig‘a tushib ikki yigitingizni manim qo‘limda halok 
qildingiz... Endi menga javob beringiz-chi: bu yomonliqlaringizda siz haqlimi edingiz? 
— Haqli edim! — dedi Homid va siltab xanjarlik qo‘lini bo‘shatib chalqancha yiqildi. Ul 
qo‘lini bo‘shatqan choqdayoq Otabek ishini to‘g‘rilag‘an, ya’ni Homidning qornini shir 
etdirib yorib yuborg‘an edi. Homid holsizlanib yotar ekan, uni besh qadam naridan 
kuzatib tek turg‘uchi Otabek zaharxanda ichida «haqlimi eding?» deb so‘radi. Kuchanib 
«haqli edim!» dedi Homid va qo‘lidag‘i xanjarni Otabekka otdi, xanjar Otabekning 
yonig‘a kelib tushdi... 

---

O’tkan kunlar (roman). Abdulla Qodiriy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
144
Otabek kushxona o‘rnidan eshikka qarab qo‘zg‘alg‘an edi, Homiddan besh-olti qadam 
narida yotqan Sodiqning «hmmm» degan tovshi eshitildi. Otabek ko‘ngli 
allanechuklangani holda maydondan chiqdi...