Microsoft Word who-aims final report azerb 04 2008. doc

İcma əsaslı yaşayış müəssisələri   

 

Ölkədə psixi pozğunluqları olan şəxslər üçün icma əsaslı yaşayış müəssisələri mövcud 

deyil.  

 

Psixiatriya xəstəxanaları  

 

Ölkədə ümumi çarpayı sayı 4125 olan (hər 100 000 nəfər  əhali üçün 48,9 çarpayı)  

doqquz psixiatriya (ruhi) xəstəxanası (PX) vardır. Bu çarpayı sayına, həmçinin       

ambulator psixiatriya müəssisələrində (PND) olan çarpayı miqdarı daxil edilmişdir. 

Ölkənin  ən böyük xəstəxanasının strukturuna ambulator psixiatriya müəssisəsi      

daxildir. Bundan başqa, yalnız həmin xəstəxanada 50 çarpayılıq uşaq  şöbəsi və 50 

çarpayılıq yeniyetmə  şöbəsi vardır. Beləliklə, psixiatriya xəstəxanalarındakı           

çarpayıların yalnız 2%-i uşaq və yeniyetmələr üçün ayrılmışdır. Psixiatriya 

xəstəxanalarındakı çarpayı sayı son beş il ərzində 1% artmışdır (bu məlumat rəsmi 

statistik göstəricilərə  əsaslanır və  təmirlə  əlaqədar olaraq çarpayı fondunun bir 

hissəsinin faktiki olaraq fəaliyyət göstərmədiyini nəzərdə tutmur). 

 

Psixiatriya xəstəxanalarına pasiyentlər ilk növbədə  şizofreniya,  şizoid tipli və         

sayıqlama ilə müşayiət olunan xəstəliklərlə (36%) əlaqədar qəbul olunurlar. Bundan 

əlavə, psixiatrik müayinədən keçirilən insanlarda tez-tez şəxsiyyətin formalaşması və 

davranışla bağlı pozğunluqlar (8%) aşkar edilir. Psixiatriya xəstəxanaları 

pasientlərinin sayı  hər 100 

000 nəfər  əhali üçün 107,4-ə  bərabərdir. 

Qiymətləndirilmənin aparıldığı il ərzində psixiatriya xəstəxanalarında hər pasiyent 

üçün orta çarpayı-günlərin sayı 64,5 olmuşdur. 

 

Mövcud stasionar müəssisələrinin çatışmazlıqlarından biri də psixiatriya 

xəstəxanalarının qısa və uzunmüddətli müalicə müəssisələri  şəklində bölgüsünün  

---

 

 

16

aparılmamasıdır. Pasiyentlərin stasionarda qalma müddətinə görə bölünməsi haqqında 

indiyədək informasiya yoxdur, çünki pasiyentlərin qeydiyyatının mövcud sisteminə 

əsasən stasionarda qalma müddəti nəzərə alınmır. Xəstəliklərinin ağırlıq dərəcəsi və 

gedişindən asılı olmayaraq, psixiatriya xəstəxanalarında pasiyentlər oxşar  şəraitdə 

saxlanılırlar. Psixiatriya xəstəxanalarında aparılan müalicə yalnız farmakoterapiya 

üzərində qurulmuşdur. Ayrı-ayrı psixiatriya xəstəxanalarında məhdud psixososial 

reabilitasiya təşəbbüslərinin mövcud olmasına baxmayaraq, ümumilikdə psixososial 

tədbirlər xəstəxanalarda aparılan müdaxilələrə daxil deyil. Psixiatriya xəstəxanalarının 

hamısı, hər dərman qrupu üzrə (neyroleptik, antidepressant, əhval-ruhiyyəni 

tənzimləyən, trankvilizator və antiepileptik dərmanlar) müəssisədə  əldə edilməsi 

mümkün olan heç olmasa bir psixotrop preparatla təmin edilmişdir. Dərmanlarla 

təchizat qeyri-müntəzəm həyata keçirilir, preparatların çeşidi və miqdarı məhduddur. 

Müalicə Sübutlu Təbabət (ST) prinsiplərinə əsaslanan qəbul edilmiş rəhbərliklər və ya 

protokollar üzrə aparılmır.