Pe
Qe Q
4.14-rasm. Iste′molchi yutug′i
Chunki muvоzаnаtli nаrх (Pe) ular tаklif qilishi mumkin bo`lgаn minimаl nаrхdаn (Pm) yuqоridа jоylаshgаn va ishlаb chiqаruvchilar bundan PeEPm yuzaga teng yutuqqa ega bo`lаdilаr (4.15-rasm).
P
Pe
Pm
0 Qe Q
4.15-rasm. Ishlab chiqaruvchi yutug`i
Agar ishlab chiqaruvchilar (sotuvchilar) daromadi PeEQe0 yuzaga teng (TR=Pe×Qe) bo`lsa, mahsulotni ishlab chiqarish xarajatlari PmEQe0 yuzaga teng va ular o`rtasidagi farq islab chiqaruvchi yutug`i zonasini tashkil etadi.
Agar ―iste′molchi yutug`i‖ xarid qobiliyati nisbatan past bo`lgan ayrim toifadagi iste′molchilarning real daromadlarini oshishiga olib kelsa,
―islab chiqaruvchi yutug`i‖ resurs tejamkor ilg`or texnologiyalar va
zamonaviy boshqaruv usullarini qo`llayotgan firmalarga foydani oshirish imkonini beradi.
Iste′molchi va ishlab chiqaruvchi ortiqchaligi
Tovarga narx bozor tomonidan o`rnatiladigan raqobatlashgan bozorda tovarni ishlab chiqaruvchilar bozor narxida (muvozanat narxida) sotadi, shu bozor narxida iste′molchilar tovarni sotib oladi.
Lekin, ayrim iste′molchilar uchun tovarning qiymati uning bozor narxidan ko`ra yuqoriroq. Shuning uchun ham u tovarni bozor narxidan yuqoriroq narxda ham sotib olishi mumkin.
Dostları ilə paylaş: |