Bozor hokimiyati sharoitida narx belgilash tamoyillari
Narx tushunchasi, tamoyillari va funksiyalari. Bozor sharoitida amal qiluvchi
narx turlari. Narx belgilashda iste‘molchi ortiqchaligini egallash. Monopol narx
belgilashda «Bosh barmoq» qoidasi. Monopol hokimiyat va jamiyat farovonligi.
Iste‘molchilar daromadiga ko‗ra narxlarni belgilash. Mahsulotlarni harid qilish uchun
qoshimcha iste‘molchilarni jalb qilish. Turli haridorlar uchun turli narxlar belgilash
(narx diversifikatsiyasi). Iste‘mol hajmiga ko‗ra narxlar diversifikatsiyasi. Tovarlar
kategoriyasiga ko‗ra narx differensiatsiyasi. Mahsulotlarga bo‗lgan yuqori talab
davrida narx berish tartibi.
Bozor munosabatlari va mehnat resurslaridan foydalanish ko‗rsatkichlari.
Yollanma ishchilarning optimal sonini aniqlash. Mehnatning chekli mahsuloti. Mehnatning chekli daromadliligi. Mehnat qaytimi. Mehnat sig‗imi. Mehnat samaradorligi. Mehnat unumdorligining kamayish qonuni. Mehnat resurslariga
bo’lgan talab. Mehnat resurslari taklifi. Raqobatlashgan mehnat bozori. Mehnat qilish va dam olish o’rtasidagi bog’liqlik.
Ish haqi o’sishining dam olish vaqti bilan ishlash
vaqti o’rtasidagi nisbatga ta‘siri. Mehnat bozorida monopsoniya bo‗lgan hol. Ish haqi minimumi. Minimal ish haqi va muvozanat ish haqi o’rtasidagi farqlar va ularning oqibatlari. Mehnat bozoriga kasaba uyushmalarining ta‘siri. Monopoliya shaklidagi mehnat bozori. Mehnat bozorida ikki tomonlama monopoliya. Ish haqi stavkalarining tabaqalashuvi. Iqtisodiy renta. Korxonada mehnatni tashkil etishning ilg’or shakllari. Ish haqi va mehnat unumdorligi.
Kapital qo’yilmalar va kapital bozori
Asosiy va aylanma kapital mablag’lar. Ssuda foizi. Loyiha tushunchasi.
Investitsiya va investitsiyalash. Yalpi investitsiyalash. Investitsiyani qoplash. Sof
investitsiya tushunchasi. Chekli sof qoplash. Chekli ichki qoplash. Chekli qoplash
normasi koeffitsiyenti. Uzoq muddatli oraliqdagi investitsiya. Jamg‗arma va vaqt
bo’yicha chekli tanlash normasi. Qiymatni diskontirlash. Investitsiyani hisoblashdagi
diskontirlangan qiymat. Investitsiyaga talab. Investitsiyaga inflyatsiyaning ta‘siri.
Asosiy fondlarning joriy harajatlarini va istiqboldagi daromadni baholash. Ziyon miqdorini aniqlash. Ichki va tashqi investitsiya. Korxonaning investitsiya sohasidagi
qaror qabul qilish mezoni. Investitsiya samaradorligi. Obligatsiya qiymati va undan
keladigan daromad. Muddatsiz obligatsiya. Yer bozori, yer taklifi, yer rentasi.
Absolyut renta. Differensial renta. Yer narxi.
Korxonalar faoliyatini davlat tomonidan tartibga solish
Bozor munosabatining kamchiliklari. Bozor muvozanatining buzilish oqibatlari.
Tashqi samara. Manfiy tashqi samara va musbat tashqi samara. Davlatni atrofmuhitni muhofaza qilish siyosati. Ichki bozorni himoya qilish siyosati. Ijtimoiy
ne‘mat. Asimmetrik axborotlarni tartibga solish. Bozorning davlat tomonidan
boshqarilishi va uning zaruriyati. Bozor munosabatlarining davlat tomonidan
boshqarilish qurollari. Soliqlar, subsidiyalar, subvensiyalar, imtiyozli kreditlar.