Министерство здравоохранения республики узбекистан ташкентская медицинская академия

Tashxis.Itsenko-Kushing sindromi tashxislash bir necha etapdan iborat:
1.Klinik etap.Anamnez yig’ish,fizik va oddiy tekshiruvlar kiradi.Bu etapda bemalol giperkortitsizm tashxisini qo’yish mumkin.
2.Gormonal tekshiruvlar.Kushing sindromiga shubxa qilingan bemorlarda giperkortitsim borligi yoki yo’qligini tekshirish.(siydikdagi erkin kortizol miqdorini va kichik deksametazonli test).Yuqorida qayd qilingan metodlar orqali isbotlangan va yaqqol klinikasi namoyon bo’lgan total giperkortitsizm aniqlangan bemorlarda qiyosiy tashxis o’tkazish uchun giperkortitsizm sababi aniqlanadi:Itsenko-Kushing kasalligi,kortikosteroma,ektopik AKTG-sindrom(katta deksametazonli sinama,AKTG miqdorini aniqlash).
3.Topik diagnostika.Bu etapda kasallikning morfologik substrati aniqlanadi:gipofiz adenomasi va IKK dagi buyrak usti bezining ikki tomonlama giperplaziyasi;Buyrak usti bezining kortikosteromasi yoki IKS dagi AKTG-ishlab chiqaruvchi ektopik o’sma.Hozirgi kunda Itsenko-Kushing sindromini tashxisini asoslash uchun siydikdagi erkin kortizolning sutkalik ekskretsyasi aniqlanadi.Bu tekshirishning spetsifikligi 98% sezgiriligi esa 95-100%.Kichik deksametazonli sinamaning spetsifikligi atigi taxminan 80% va kam holatlarda bajariladi.Siydikdagi erkin kortizolning sutkalik ekskretsiyasini aniqlash yuqori spetsifikligiga qaramay,ba’zi holatlarda nisbiy giperkortizolemiya kuzatilishini ham hisobga olish zarur.


1.Bemor T. 49 yosh.Shikoyatlari ortiqcha vaznga,og’iz qurishi,bosh og’rig’I,qon bosiminining ko’tarilishi,qorinda oq striyalarga.Ovqatlanish rejimi-asosan soat 19.00 dan keyin,oxirgi ovqatlangan vaqti 22.00 da.
Ko’ruvda: bo’yi-170 sm,og’irligi-100 kg,bel aylanasi-90sm,son aylanasi-125sm.TMI(tana massasi indeksi-34.6 kg/m2,abdominal indeks-0.72).
1. TMI ning ko’rsatkichlari orqali qaysi darajadagi semirishni qo’ysa bo’ladi?
А. 2 d-ja semirish
Б. normal tana vazni
В. 1 d-ja semirish
Г. past tana vazni
Д. 3 d-ja semirish
2. Bemorda semirish qaysi tipda?
А. android
Б. ginoid
В. Bir tekisda
Г. aralash
Д. teri osti
3. Dastlabki tashxis:
А. Itsenko-Kushing kasalligi .
Б. Adipozogenital distrofiya
В. Itsenko-Kushing sindromi
Г. alimentar-konstitutsional semirish
Д. Gipotireoz
2. 38 yoshli erkak.Admistrativ ishchi.Biroz semirsihga,hansirash,davriy yurak urib ketishiga,uyquchanlik,tez charchashga shikoyat qiladi.BEmor yog’li va go’shtli ovqatlarni hush ko’radi.
Ko’ruvda-yog’to’qimasi asosan qorin soxasida joylashgan.P-170 sm,tana vazni-101kg,TVI(tana vazni indeksi-34,9kg/m2,abdominal indeks-1,07)

1. IVT ko’rsatkichlari qaysi darajadagi semirishga to’g’ri keladi?

A. 1d-ja
Б. 2d-ja
B. Normal tana vazni
Г. З d-ja
Д. Past tana vazni
2. Abdominal indeks qaysi formula yordamida aniqlanadi?
A. son aylanasi/bel aylanasi
Б. ko’krak bezlari hajmi/bel hajmi
B. kg/m2
Г. bel hajmi/son hajmi
Д. bo’y-100sm
3. Bemorda qaysi tipdagi semirish?
A. ginoid
Б. aralash
B. android
Г. gipoovarial
Д. markaziy